Strategiyalíq menedjment 5230200-Menedjment (tarmaqlar hám tarawlar boyınsha) bakalavr talim bagdarı studentleri ushın oqíw qollanba

BKGnıń kompaniya strategiyası ushın aqıbetleri. BKG nıń ósim-úles 
matrisasınıń tiykarǵı áhmiyeti sonnan ibarat, ol naq pul aǵımın hám hár qıylı 
taypadaǵı kárxanalarǵa investisiyalardı optimal bólistiriw mashqalalarına dıqqatın 
tartadı. BKG analizleri boyınsha kompaniyanıń uzaq múddetli strategiyası naq pul 
aǵımınıń artıqsha kólemin «sawın sıyırlarǵa», endi qáliplesip kelip atırǵan 
«juldızlar»ǵa hám «mashqalalı balalar»dıń perspektivalı bizneslerine baǵdarlaw 
lazım. «Naq pul tutınıwshları» keleshekte perspektivaǵa iye «Juldızlar»ǵa 
aylanatuǵın bolsa, olardı óz qárejetlerin ózleri qoplaw múmkin boladı. Sońınan 
«Juldızlar» bazarı toyınıp barǵan sayın olar «sawın sıyırlar»ǵa aylanadı. Demek 
«Tabıstıń izbe-izligi» tómendegishe: «mashqalalı balalar»dan jas «Juldızlar»ǵa 
(yamasa naq pulǵa) onnan soń «Juldızlar»ǵa yaǵnıy, óz qárejetlerin qaplawǵa hám 
«sawın sıyırlar»ǵa ótiledi. 
Ázzi hám tartımlılıǵı tómen «mashqalalı balalar» taypasındaǵı bizneslerdi uzaq 
múddetli 
investisiyalaw 
hám 
keńeytiw 
imkaniyaıi 
bolmaǵanda, 
diversifikaciyalasqan kompaniyadan úlken qárejetlerdi talap etiw sıyaqlı artıqsha 
júke esaplanadı. Bunday biznesler BKG qaǵıydalarǵa muwapıq waz keshiwge hám 
joq etiwge talabanlar esaplanadı. Tek buǵan tómendegi sharayatlar kirmeydi: 1) olar 

---

102 
jasaw qábiletine iye bolıp, payda dárejesin támiyinlese; 2) bas kompaniya 
ajıratadigan investisiyalar kólemi úlken bolmasa. 
Biraq «Mashqalalı balalar» taypasındaǵı barlıq biznesler paydasız básekiles
bola bermeydi. Úlken kapital qárejetleri talap etilmeytuǵın tarmaqlarda iskerlik 
kórsetetuǵın hám kishi masshtab dárejesinde hámde ázzi óqıtıw nátiyjeligi menen 
kórinetuǵın biznesler tarmaqtıń úlken sárdarları menen tabıslı básekilesiwi, olardıń 
iskerligin támiyinleytuǵın dáramatlarǵa hám investisiyalarǵa óziniń sezilerli úlesin 
qosıwı múmkin. Biraq kópshilik hallarda usı taypadaǵı biznesler kompaniya 
portfelindegi salmaqlı órınǵa hám resurslarına dawagerlik qıla almaydı. «Juldızlar» 
taypasına óte almaytuǵn biznesler «itler» toparına ótiwge májbúr boladı. 
Kompaniyanıń nátiyjeligine qósatuǵın úlesleri boyınsha «itler» tańlap alınadı. 
Usı taypadaǵı kúshli biznesler naq puldıń hám payda dárejesiniń unamlı balansı 
menen sáwlelenedi.