8.3. Tarmaqtıń tartımlılıǵın bahalaw baǵdarları
Diversifikaciya kompaniyanıń strategiyasın bahalawdıń áhmiyetli faktorı bul
tarmaqtıń tartımlılıǵı bolıp tabıladı. Tarmaqtıń tartımlılıǵı qansha joqarı bolsa, uzaq
múddetli joqarı payda alıw kútimligide sonsha joqarı boladı. Tarmaqtıń tartımlılıǵın
úsh baǵdarda ámelge asırıladı.
1.
Buyırtpa portfelinde bar bolǵan hár bir tarmaqtıń tartımlılıǵı anıqlanadı.
Bunda «Kompaniya ushın usı tarmaq maqul ma?» degen soraw orınlı.
2.
Hár bir tarmaqtıń basqa tarmaqlarǵa salıstırǵanda tartımlılıǵı anıqlanadı.
Bunda «Buyurtpa portfelindegi tarmaqlardan qaysı biri joqarı, qaysı biri tómen
tartımlılıqta?» degen soraw maqsetti sáwlelendiredi. Tarmaqlardıń salmaǵın
tartımlılıq boyınsha anıqlaw resurslar bólistiriliwiniń tiykarı esaplanadı.
3.
Barlıq tarmaqlardıń toparlar sıpatında tartımlılıǵı anıqlanadı. Bunda
«Tarmaqlardıń quramı qansha dárejede tartımlı?» degen soraw orınlı. Tiykarǵı
dáramatı tartımlılıqqa iye emes tarmaqlarǵa sáykes keletuǵın kárxanalar óz buyurtpa
portfelin qayta shólkemlestiriwi lazım.
Tarmaqtıń (kárxananıń, biznestiń) tartımlılıǵın bahalawda BKG, GE yamasa
ómirlik cikl matricalarınan paydalanıladı. Ádette buyırtpa portfelindegi tarmaqlardı,
hesh bolmaǵanda, tómendegi faktorlar arqalı bahalaw múmkin:
•
bazar ólshemleri hám onı prognozlaw. Ósiw tezligi joqarı bolǵan
tarmaqlar ásten ósiwshi tarmaqlarǵa qaraǵanda tartımlı.
•
Básekiniń keskinligi. Báseki dárejesi keskin bolmaǵan tarmaqlardıń
báseki dárejesi keskin tarmaqlarǵa salıstırǵanda tartımlı.
•
Zárúr texnologiyalıq hám óndirislik kónikpeler. Texnologiyalıq hám
mamanlıq kónlikpeleri kompaniya imkaniyatlarına sáykes keletuǵın tarmaqlar
tartımlı.
•
Kapitalǵa mútájlik. Úlken kólemdegi kapitaldı talap etpeytuǵın
tarmaqlar basqa tarmaqlarǵa qaraǵanda tartımlı.
106
•
Do'stlaringiz bilan baham: |
