Стрессга бардошлиликни шакллантириш кўриладиган масалалар

СТРЕССГА БАРДОШЛИЛИКНИ ШАКЛЛАНТИРИШ

Кўриладиган масалалар:

• Стрессга бардошлиликнинг психологик механизмлари
• Касбий фаолиятда стресснинг юзага келишига таъсир кўрсатувчи омиллар
• Касбий стресс профилактикаси ва уни енгиш усуллари

Ганс Селье 1936 йилда илк бор стрессга таъриф бериб:

Организмнинг ҳар қандай таъсирга, вазият ўзгаришларига ўзига хос бўлмаган жавоб реакцияси сифатида баҳолаган.
01
02
03
04
Стрессни қўзғатувчи
нинг кўплиги (шовқин, шошилинч муддатли ишлар, юқори талабчанлик)
Ҳаёт ритмининг сустлиги (бир хиллик, талабнинг енгиллиги, ижтимоий изоляция, алоқаларнинг етишмаслиги)
Низолар кўринишида (ироданинг кучсизлиги, эҳтиёжлар ва уларнинг қондирилиши орасида мувофиқликнинг йўқлиги, шубҳаланиш)
Вақтинчалик бошқарувнинг бузилиши (ҳаётнинг тартибсизлиги, ҳаётда ва ишда қатъий кун тартибининг йўқлиги).
Стресснинг таъсирлари
Стресс босқичлари
1
2
3
Хавотир босқичи (организм ҳимоя кучларининг сафарбарликка тортилиши).
Қаршилик кўрсатиш босқичи.
Толиқиш босқичи.

Стресс босқичлари

Таъсир кўрсатишдан олдинги даража
Вақт
Хавотир босқичи
Мослашиш босқичи
Толиқиш босқичи
Касаллик
ЭУСТРЕСС
ДИСТРЕСС
Стресснинг қандай кўринишлари мавжуд?
ушбу тушунчанинг икки хил маъноси мавжуд – “ижобий ҳис-туйғулар чақирадиган стресс” ва “организмни сафарбар қиладиган кучсиз стресс”.
Организм кураша олмайдиган салбий стресс. У инсоннинг соғлиғига путур етказади ва оғир касалликларни келтириб чиқариши мумкин. Стрессдан, айниқса иммун тизими азият чекади, чунки жисмоний ва психологик стресс даврида иммун ҳужайраларининг ишлаб чиқилиши тушиб кетади.

Психологик адабиётларда стрессга қарши таъсирнинг кенг тарқалган таснифи

Психологик
01
Физиологик
02
Информатив
Эмоционал
04
03