«сув сарфини улчаш иншоатларидан фойдаланиш графигини ишлаб чикиш»

«PARSHALL nomli suv sarfini o’lchash inshootidan foydalanish 
grafigini ishlab chiqish» mavzusidagi 
4- LABORATORIYA ISHI 
(Ajratilgan vaqti – 2 soat) 
Laboratoriya ishining maqsadi: PARSHALL nomli suv o‘tkazgichi asosida 
suv safini o‘lchash. 
Laboratoriya ishining vazifalari: 
1. Mavjud suv o’lchash inshooti to’g’risida atroflicha ma’lumot olish va 
ularning chizmalarini daftarga chizish: 
2. Suv o’lchash inshooti uchun suv Q = (N) ekspluatatsion grafigini ishlab 
chiqish. 
Q  0,72
 H 
1,569В
0,026


, m
3
/s, formulada 
 0,305
b
norm
 - Parshall suv o’lchagichida maksimal suv qatlami yuzining eni, m; 
N - suv o’lchagich inshootining ko’ndalang qirqimidagi suv qatlami, m. 
3. Tajriba ishida aniqlangan suv sarflari grafigini Q =  (N) hisob-kitob 
asosida ishlab chiqilgan Q = (N) bilan solishtirish va o’lchashlarning hatolik 
darajasini aniqlash. 
4. Tajriba ishi natijalarini himoya qilish. 
Laboratoriya ishini bajarish uchun zarur asbob-uskunalar: 
1. Tajribalar stendi. 
2. Suv o’lchash inshooti. 
3. Suv oqimi. 
4. Lineyka. 
5. Sekundomer. 
6. Suv oqimi hajmini o’lchash uchun idish. 
7. Daftar. 
8. Qalam. 
9. Millimetrovka (12 shakl) 

---

23 
Laboratoriya ishini bajarish tartibi: 
1. Suv o’lchash inshooti to’g’risida atroflicha ma’lumotlarni yozish va 
o’lchamlarini daftarda chizib olish. 
2. Sug’orish kanalda suv oqimi Q
i
bosqichma-bosqich (bosqichlararo suv 
oqimi farqi taxminan 10% atrofida bo’lishi ma’qul) o’zgartirib suv o’lchash 
inshootidan oqib o’tadigan suv qatlamlari h
i
ni lineyka yordamida o’lchab,
daftarda mavjud 1- jadvaliga yozib olish. 
Jadval 1. 
N
i
, sm 
Q
i,
 m
3
/s 
Eslatma: b - suv o’lchash inshooti ostonasining eni. 
Q 
 
Grafik. Suv o’lchash inshootidan foydalanish grafigi. 
Н 

---

24