Suyuqlik muvozanatdagi harakati, ularning asosiy qonuniyatlari

Nazorat savollar

1. 
   Muvozanat xolatining differensial tenglamasini tushintirib bering.
   
2. 
   Gidrostatikaning asosiy tenglamalarini keltiring.
   
3. 
   Nyuton suyuqliklari bilan nonyuton suyuqliklarini tushintirib bering.
   

4-MARUZA
MAVZU: GIDRODINAMIKA. OQIM HARAKATI TENGLAMALARI.


REJA:
1. Suyuqlik harakatining Eyler differentsial tenglamasi.
2. Harakatning Nave-Stoks differentsial tenglamasi.
3. Bernulli tenglamasi.


Tayanch so’zlar va iboralar: parallelepiped, massa, proektsiya, koordinata, Eyler, tenglama, Nave - Stoks, Bernulli, napor, gidrodinamik.
Suyuqlik harakatining Eyler differentsial tenglamasi.
Bu tenglamani keltirib chikarish uchun turgun harakat qilayotgan ideal suyuqlik oqimidan elementar kichik zarrachaga harakat paytida tinch xolatda ta`sir qilayotgan kuchlarning taqsimlanishini kurib chikamiz.
Elementar zarracha paralellepiped shakliga ega. Paralellepipedning kirralari dx,dy va dz ga teng bo’lib, x, u va z uklariga parallel. Uning hajmi dV. Eylerning muvozanat tenglamasiga muvofik og’irlik va gidrostatik kuchlarning koordinatalar ukiga proektsiyasi quyidagicha:




x o’qiga 
y o’qiga 
z o’qiga 

Parallelepiped hajmidagi suyuqlik massasi : dm= dx dy dz suyuqlik x,y va z uklarda w_x,, w _y va w _z tezlik bilan harakatlansa, uning tezlanishi dw/dt teng bo’lib , uklarga nisbatan tezlanishning proektsiyasi esa dw_x/dt ,dw_y/dt va dw_z /dt , bo’ladi.

Dinamikaning asosiy qonuniga asosan:

pdxdydz 


pdxdydz 


pdxdydz 

Kiskartirishlardan sung quyidagi tenglamalar sistemasiga ega bo’lamiz:



Bu tenglamalar turgun oqim uchun ideal suyuqliklar harakatini ifodalovchi Eylerning differentsial tenglamasidir.