Tabiatni muhofaza qilish va undan foydalanishning ekologik, ijtimoiy iqtisodiy va siyosiy jihatlari

Геотизимлар ва уларнинг ресурсларидан фойдаланиш жараёнида ушбу геотизимларга ўзини-ўзи тиклаш (ўзини-ўзи ташкил этиш ва ўзини-ўзи бошқариш) хусусиятларини сақлаш имкониятини берувчи чегарадан ошиши мумкин эмас. Айниқса “табиий биотанинг камайиши мумкин бўлган чегарадан ошиши атроф табиий муҳит (геотизим) нинг барқарорлигини жуда пасайтирадики, оқибатда тозаловчи иншоотларни қуриш ва чиқиндисиз ишлаб чиқаришга ўтиш билан ҳам уни тиклаш мумкин бўлмайди”

• WWW.ARXV.UZ

• Геотизимлар ва уларнинг ресурсларидан фойдаланиш жараёнида ушбу геотизимларга ўзини-ўзи тиклаш (ўзини-ўзи ташкил этиш ва ўзини-ўзи бошқариш) хусусиятларини сақлаш имкониятини берувчи чегарадан ошиши мумкин эмас. Айниқса “табиий биотанинг камайиши мумкин бўлган чегарадан ошиши атроф табиий муҳит (геотизим) нинг барқарорлигини жуда пасайтирадики, оқибатда тозаловчи иншоотларни қуриш ва чиқиндисиз ишлаб чиқаришга ўтиш билан ҳам уни тиклаш мумкин бўлмайди”

Геотизимларнинг барқарорлиги.

• Геотизимларнинг барқарорлигини белгиловчи ҳусусиятлар жуда кўп бўлиб, булардан иссиқлик ва намликнинг муносабати, оқимнинг миқдори, тупроқ-грунт қопламининг сув ўтказувчанлик хусусияти, юзаларнинг қиялиги, шамол режими, биомассанинг миқдори, биологик маҳсулдорлик ва биологик айланма ҳаракатнинг интенсивлиги, биотанинг қайта тикланиш қобилияти, атмосфера ҳавосининг, сувнинг, тупроқнинг ўзини-ўзи тозалаш қобилиятларига тўғридан-тўғри боғлиқ.

• WWW.ARXV.UZ

Геотизимларнинг барқарорлигини унга таъсир этувчи ҳар бир омилга алоҳида кўриб чиқиш мақсадга мувофиқ. Чунки механик таъсирга барқарор бўлган геотизим геохимик таъсирга беқарор бўлиши мумкин, ёки аксинча. Кўпгина техноген омиллар, айниқса сунъий кимёвий моддалар табиатда ўз муқобилини топмайди ва геотизимларни ифлослантиради. Техноген таъсирларнинг турли хил эканлиги табиий келиб чиққанликка, геотизимнинг табиий ҳолатини кўпроқ ўзгаришига сабаб бўладиганини ажратиб олишни тақозо этади. Геотизимларнинг техноген чиқиндиларга нисбатан барқарорлиги М.А.Глазовская (1988) томонидан анча чуқур ўрганилган.

• WWW.ARXV.UZ

• Геотизимларнинг барқарорлигини унга таъсир этувчи ҳар бир омилга алоҳида кўриб чиқиш мақсадга мувофиқ. Чунки механик таъсирга барқарор бўлган геотизим геохимик таъсирга беқарор бўлиши мумкин, ёки аксинча. Кўпгина техноген омиллар, айниқса сунъий кимёвий моддалар табиатда ўз муқобилини топмайди ва геотизимларни ифлослантиради. Техноген таъсирларнинг турли хил эканлиги табиий келиб чиққанликка, геотизимнинг табиий ҳолатини кўпроқ ўзгаришига сабаб бўладиганини ажратиб олишни тақозо этади. Геотизимларнинг техноген чиқиндиларга нисбатан барқарорлиги М.А.Глазовская (1988) томонидан анча чуқур ўрганилган.