Tadqiqotning dolzarbligi

Tadqiqotning dolzarbligi. Mamlakatimiz iqtisodiyotining ishlab chiqaruvchi kuchlarni, ishlab chiqarish munosabatlarini, xo‘jalik mexanizmini tubdan yangilash bilan bog‘liq yangi tamoyillarga o‘tkazilishi talabalarni mehnatga tayyorlash mazmuni va tashkil etilishiga yangicha yondashuvlarni taqozo etadi. Bunday sharoitda maktab o‘quvchilarini mehnatga o‘rgatish tizimiga sifat jihatidan yangi vazifa – mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishni jadallashtirishda faol ishtirok eta oladigan, o‘z ishining ustasi bo‘lgan bo‘lajak fuqaro-mehnatkashni tayyorlash vazifasi qo‘yilmoqda. professional harakatchanlik, ishni o'zgartirishga tayyorlik bilan tavsiflanadi.
Turli vositalar yordamida maktab o‘quvchilarini mehnatga tayyorlashni yaxshilash mumkin, ammo bu muammoni hal etishda asosiy muhandislik, texnologiya, iqtisodiyot va zamonaviy ishlab chiqarishni tashkil etish bo‘yicha bilim va ko‘nikmalarni egallashni ta’minlovchi politexnika ta’limi muhim omil bo‘lmoqda. uning ekologik muammolari, fan-texnika taraqqiyotining asosiy yo'nalishlari haqidagi g'oyalar.
Mehnat ta'limida politexnika yo'nalishi
Zamonaviy ilmiy-texnikaviy taraqqiyot sharoitida, bilimlar hajmi har yili jadal o'sib borayotgan bir sharoitda, o'quv jarayonini shunday qurish kerakki, maktab tomonidan yangi bilim, ko'nikma va malakalarni mustaqil ravishda o'zlashtirish uchun maksimal shart-sharoitlar yaratiladi. bitiruvchilari amaliy faoliyati davomida.
Buning uchun bilim, ko‘nikma va malakalar nafaqat kuchli, balki o‘quvchilarning ularni yangi ishlab chiqarish sharoitlarida qo‘llay olishlari uchun moslashuvchan bo‘lishi kerak.
Bunga ta’limdagi politexnik yo‘nalish tufayli erishiladi, ya’ni o‘quvchilar zamonaviy ishlab chiqarish asoslarini umumiy tushunish fonida bilim, ko‘nikma va malakalarni egallaydilar.
Bunga talabalarda turli mehnat qurollarini, texnologik jarayonlarni tahlil qilish, ularning samaradorligini aniqlash qobiliyatini shakllantirish ham yordam beradi.
Mehnat ta’limi sharoitida bilim, ko’nikma va malakalarning mustahkamligiga, eng avvalo, yangi o’quv materialini samarali bayon etish hisobiga erishiladi. Ko'nikma va malakalarning mustahkamligini ta'minlash uchun mashqlarni o'rnatish va texnik o'quv vositalaridan foydalanish katta ahamiyatga ega.
Mehnatga tayyorgarlik o`quvchilarga politexnika ta`limining umumiy tizimining elementlaridan biridir. Talabalar tashqi xilma-xillik bilan har xil ishlab chiqarish jarayonlarida ko'p umumiylik, qarindoshlik borligini tushunishga olib keladi.
Politexnika tamoyili mehnat ta’limining shunday tuzilishini taqozo etadiki, o‘quvchilarda zamonaviy ishlab chiqarishning umumiy ilmiy asoslari haqidagi bilimlar shakllantirilsin, ular ishlab chiqarish-texnik faoliyatning ko‘p sohalarida qo‘llaniladigan umumlashtirilgan ko‘nikmalarga ega bo‘lsin.
Ya’ni, o‘quvchilarga ustaxonalarda o‘qish jarayonida egallagan texnik bilim va ko‘nikmalarning universalligini ko‘rsatish; bu bilim va ko'nikmalarni yangi ishlab chiqarish sharoitida qo'llash zarurligini ko'rsatish. Mehnat texnikasini o`zlashtirish mehnatga o`rgatish jarayonida va fan va texnika bo`yicha darsdan tashqari ishlarda sodir bo`ladi.
O'quv ustaxonalarida fan va mehnat asoslarini o'qitishning bog'liqligi politexnika tamoyilini amalga oshirishning asosiy belgilovchi vositasidir.
Matematika va chizmachilik, kimyo va fizika fanlaridan bilimlardan foydalanish mehnat vazifasiga sun’iy qo‘shimcha sifatida emas, balki uning tarkibiy qismi bo‘lib xizmat qiladi. Politexnik bilimlarni olish asosidagi ijodiy ish talabalar tomonidan bo'lajak ishchi mahoratining namoyon bo'lishining xabarchisidir.
Talabalarning politexnik dunyoqarashini chuqurlashtirish va kengaytirishni o’quv jarayonining politexnik yo’nalishi ta’minlaydi. Bunga o'quv materialini to'g'ri tanlash va uni o'rganish jarayonida to'g'ri tahlil qilish orqali erishiladi.
O'quv jarayonining politexnika yo'nalishini ta'minlash uchun shunday didaktik vaziyatni yaratish kerakki, unda alohida aniq ishlab chiqarish jarayonlari misolida zamonaviy sanoat yoki qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishining umumiy asoslari o'rganiladi. O'quv rejasining mazmuni politexnik tahlildan o'tkazilishi kerak. Uning maqsadi - o'rganilayotgan ob'ektlar va jarayonlarni, masalan, zanjirlar, zamonaviy ishlab chiqarish asoslarini turli tomonlardan ko'rsatadigan zanjirlarga bog'lash.
Seminarlarda o‘smirlarning quyi sinflarda olgan bir qancha politexnik ko‘nikmalarini amalda qo‘llashi va oshirishi juda muhim. Turli kasblarning mehnat usullari (operatsiyalari)ning uzluksizligini ko'rsatish politexnika ta'limi nuqtai nazaridan bir xil darajada muhimdir. Politexnika maqsadlarida ko'rib chiqish uchun zamonaviy ishlab chiqarish asoslari to'g'risida to'liq tasavvur beradigan ob'ektlar va jarayonlarni tanlash muhimdir.
O'quv ustaxonalaridagi mashg'ulotlarni o'z ichiga olgan kasbiy ta'lim dasturi to'rtta asosiy bo'limni o'z ichiga oladi: yog'ochga ishlov berish, metallga ishlov berish, elektr ishlari va uyda ta'mirlash ishlari. Bundan tashqari, oxirgi qism mohiyatan dastlabki uchta bo'limdagi kabi bir xil ish turlarini ifodalaydi, faqat ma'lum mehnat ob'ektlari atrofida guruhlangan. Dasturda qayd etilgan barcha mehnat turlari zamonaviy ishlab chiqarishda katta o‘rin tutadi. Ular ko'pchilik korxonalarda tarkibiy qismlar, agar asosiy bo'lmasa, yordamchi ishlab chiqarish jarayonlari sifatida topiladi. Shu sababli, ushbu mehnat turlari orqali o'quvchilar bir butun sifatida moddiy ishlab chiqarish haqida tasavvurga ega bo'ladilar.
O'quv dasturining mazmuni har bir o'qituvchi tomonidan politexnik tahlildan o'tkazilishi kerak. Uning maqsadi o'rganilayotgan ob'ektlar va jarayonlarni turli burchaklardan zamonaviy ishlab chiqarish asoslarini ko'rsatadigan zanjirlarga bog'lashdir. Talabalar keyingi amaliy mashg'ulotlar jarayonida bunday zanjirlarni qurishni tugatadilar.
Shunday qilib, ustaxonalarda har bir texnik ob'ekt, ishlab chiqarish jarayoni o'z-o'zidan emas, balki boshqa shunga o'xshash ob'ektlar bilan bog'liq holda ko'rib chiqilishi kerak, u bilan birga bir zanjirning bo'g'inlarini tashkil etuvchi, qaysidir jihati bilan zamonaviy texnologiyalarning asoslarini tavsiflovchi boshqa jarayonlar. ishlab chiqarish.
Kommunistik tarbiyaning eng muhim tarkibiy qismlaridan biri bo'lgan maktabda politexnika ta'limi; talabalarni nazariy va amaliyotda zamonaviy ishlab chiqarishning asosiy ilmiy tamoyillari va ijtimoiy va ishlab chiqarish munosabatlarining xususiyatlari bilan tanishtirish, samarali mehnat ta'limi, mehnat ko'nikmalarini shakllantirish, o'quvchilarning kasbiy yo'nalishini ta'minlaydi; mehnat yo'lini ongli ravishda tanlashga hissa qo'shadi, keyingi kasbiy tayyorgarlik uchun asos, poydevor yaratadi.