Talabalarning mustaqil ta’limini o‘zlashtirish uchun o‘quv- uslubiy qo‘llanma Karschi 2014 So‘z turkumlari


Fe’llarning morfologik klassifikatsiyasi


Download 343.4 Kb.
bet36/122
Sana09.06.2023
Hajmi343.4 Kb.
#1474696
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   122
Bog'liq
Talabalarning mustaqil ta’limini o‘zlashtirish uchun o‘quv- uslu

Fe’llarning morfologik klassifikatsiyasi
(Die morphologische Einteilung der Verben)

Nemis tilida barcha fe’l zamonlari uning uch asosiy formasidan yasaladi.Fe’lning uch asosiy formasi (drei Grundformen) hamma fe’lda bir xil yasalmaydi.Mana shu formaning yasalishiga ko‘ra va morfologik nuqtai nazardan fe’llar quyidagi turlarga bo‘linadi:


1. Kuchli fe’llar (die starken Verben)
2. Kuchsiz fe’llar (die schwachen Verben)
3. Presenzsda umlautga ega bo‘la oladigan kuchsiz fe’llar
( die schwachen Verben mit dem Präsensumlaut)
4. Pretirito – prezentia fe’llari ( Die Verben präterito Präsentia)
5.Noto‘g‘ri tuslanadigan fe’llar (Die unregelmäßigen Verben)
Fe’lning uch asosiy formasiga 1.-Infinitiv. 2-Präteritum. 3- Partizip II kiradi.


1. Kuchli fe’llar (die starken Verben)
Kuchli fe’llardan uch asosiy forma yasalganda, Präteritumda hech qanday qo‘shimcha olmaydi fe’l o‘zagidagi unli tovush o‘zgaradi. Unli tovushlarning o‘zgarishi barcha kuchli fe’llarda bir xil bo‘lmaganligi uchun kuchli fe’llar o‘zagidagi unlilarning o‘zgarishiga qarab bir necha gruppalarga bo‘linadi. Bunday gruppalar ablaut qatorlari (die Ablautsreihen) deb yuritiladi. Ular hozirgi nemis tilida sakkizta. Partizip II da esa ge-old qo‘shimchasini va –en suffiksini oladi.
Birinchi qator
Bu qatorning haraterli belgisi infinitivdagi ei diftongining imperfekt va sifatdosh II da cho‘ziq ie ga yoki qisqa i ga aylanishidir:



Infinitiv

Imperfekt

Partizip II

Ei

ie, i

ie, i

Schreiben

schrieb

Geschrieben

Bleiben

blieb

Geblieben




Download 343.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling