Ta’lim vazirligi o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
O’RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
QASHQADARYO VILOYATI O’RTA MAXSUS,
KASB-HUNAR TA’LIMI HUDUDIY BOSHQARMASI


Chorshanbe qishloq xo`jalik kasb - hunar kolleji
QXM 2-17 guruh o`quvchisi Yo`ldoshev Oybekning “Biologiya” fanidan tayyorlagan

MUSTAQIL ISHI

Mavzu: Tur – evolyutsiyaning asosiy bosqichi

O`qituvchi: A.Islomov


Bajardi: O.Yo`ldoshev


Chorshanbe 2018 y
Mavzu: Tur – evolyutsiyaning asosiy bosqichi

Reja:

1.Darvin turlarning paydo bo’lishi haqida.

2.Tur-mezonlar.
3.Yangi turlarning paydo bo’lish yo’nalishi.


O'quv chilarning organizmlarning yashash muhitiga moslashganligi, ularning ahamiyati haqidagi bilimlari, kuzatish, mantikiy fikr yuritish ko'nikmalarini rivojlantirish, o'simlik va hayvonlarning moslashishining turlari bilan tanishtirish.

Biologik tur haqida mulohaza yuritish uchun bu atamaning tub mohiyatini anglab ilish darkor. Hozirgi paytda biologiya fanida tur deyilganda morfofizololik jihatidan nisbatan oxshash, kelib chiqishi bir, ongaylik bilan ozaro chatishib nasl beradigan, malum arealni egallagan organizm majmuasi tushuniladi.
Ushbu tarifning ijobiy tomoni shundaki, ozaro chatishib kopayadigan alohida organizmlar majmuasini tur sifatida talqin qiladi. Bulardan malum boladiki, barcha organizm turlarining oiga xos belgi  xossalarini qamrab olgan tur tarifi biologiy fanida xali yaratilmagan.Shuning uchun amaliyotda organizm turlarini farqlantirish uchun tur mezonlaridan foydalaniladi.
Darvin turlarning paydo bolishi haqida.
Darvin tabiiy tanlanish nazariy bilan faqat mosjanishlardagina emas balki yangi turlarning paydo bolishiga ham bogliq ekanligini tushuntirib berdi.
Turlarning paydo bolishini tushuntirishda ikkita qiyinchilik uchraydi: ulardan biri tur paydo bolishining uzoq muddatli ekanligi va tajribada organishning qiyinligi bolsa, ikkinchisi  tur paydo bolishining har hil organizmlar turlicha bolishi bilan izohlanadi. Bir turga mansub organizmlarning yashash sharoitlarining ozgarishi bilan tabiiy tanlanish tufayli individual farqlar tobora ortib borib, tur doirasida belgilarning tarqalishiga sabab boladi. Darvin talimotiga binoan yangi turlar tabitda organizmlarda paydo bolgan kichik ozgarishlarni bogindan - boginga irsiylanib,toplanib borishi hisobiga vujudga keladi. Bir tur doirasidagi organizmning har xil sharoitga muvofiqlashi natijasida bir necha turlar hosil boladi, 25-rasmda siz A turidan vaqt otishi bilan uchta turdan ikkita yangi tur kelib chiqqanligi korib turibsiz. Bir turdan malum tarixiy jarayonda bir necha turlarning paydo bolishini Darvin ajdod tur belgilarining tarqalishi divergensiya hdisasi deb nomladi.