Ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti

Kirish 
Mavzuning dolzarbligi. Magistratura mutaxassisligi bo‘yicha ob’ektlar va 
jarayonlarning namunaviy modellari va ularni tadqiqot qilish metodikalarini 
o‘rganish jarayonida jismoniy tarbiya sohasida o‘tkaziladigan ilmiy tadqiqotlarning 
tamoyillari va xususiyatlari, sport muammolarini tadqiq etish jarayonida 
qo‘llanadigan usullar, ularning tadqiqot yo‘nalishini to‘g‘ri tanlashdan, mavzularni 
to‘g‘ri shakllantirish, amalga oshiriladigan tadqiqotning maqsad va vazifalarini 
aniqlashtirishdan 
boshlab, 
yig‘ilgan ilmiy ma’lumotlarning tahlili va 
umumlashtirilishigacha - hamma asosiy bosqichlari hamda ketma-ketligi ko‘rib 
chiqilishi lozim. 
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan 2018-yil 5-martdagi ,,Jismoniy 
tarbiya va sport sohasida davlat boshqaruv tizimini tubdan takomillashtirish chora-
tadbirlari to‘g‘risidagi” farmoniga asosan: Yurtimizda jismoniy tarbiya va sportni 
ommalashtirish, aholi, ayniqsa, yoshlar o‘rtasida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib 
qilish uchun zarur shart-sharoitlar va infratuzilmalarni yaratish, mamlakatning 
xalqaro sport maydonlarida munosib ishtirok etishini ta’minlash borasida va 
respublikaning chekka hududlaridagi bolalarni jismoniy rivojlantirish darajasini 
kompleks o‘rganish, milliy genofondimizni bugungi holatini aniqlash bilan birga 
bolalarni sportning u yoki bu ruhiy moyilligiga qarab, jismoniy tarbiya va sportni 
ma’lum bir turi bo‘yicha yo‘naltirishdan iborat ekanligini takidlab o‘tdi.
1
Ilmiy tadqiqot materiallarini yig‘ish, to‘plash va bir tizimga keltirish kabi 
jihatlarga alohida e’tibor berilgan bo‘lib, bunda boshlovchi olimlar, odatda, ko‘p 
xatoliklarga yo‘l qo‘yadilar. Sportchilarning musobaqa faoliyati ma’lumotlarini 
yig‘ish va tahlil qilish usubiyatlari, o‘quv-mashq jarayonini kuzatish usullari hamda 
trenirovka va musobaqa faoliyati jarayonida sportchi organizmining funksional 
holatini tashxislash usullari bayon qilish maqsadg muvofiq bo‘ladi. 
 Jismoniy tarbiya va sport sohasida ilmiy tadqiqot usullaridan foydalanishda 
yosh olimlar ko‘pchilik tadqiqotlarga xos bo‘lgan jiddiy kamchiliklardan har doim 
1
Ўзбекистон Республикаси Президентининг ,,Жисмоний тарбия ва спорт соҳасида давлат бошқаруви тизимини тубдан 
такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисидагиъъ ПФ-5368-сон Фармони. Тошкент ш. 2018-йил 5-март.

---

ham qutula olmaydilar. Bulardan eng muhimi shuki, tadqiqot o‘quv-trenirovka 
jarayonining mohiyatiga chuqur kira olmay, go‘yo yuzada «sirg‘alib» yurgandek 
bo‘ladi, unda sportchining trener yoki jismoniy tarbiya o‘qituvchisi rahbarligida 
bajaradigan harakatlari tahlil qilinmaydi. Oqibatda, tadqiqot ko‘pincha tashqi 
omillarni qayd etish bilan cheklanib, o‘rganilayotgan muammoning qonuniyatlarini 
ochib bera olmaydi. Shunday qilib, kelib chiqishi amaliyotdan iborat bo‘lgan 
muammoni tadqiq etish teran ilmiy-nazariy dalil-isbotsiz o‘z natijalari bilan yana 
amaliyotga qaytadi. 
Har qanday ilmiy-tadqiqot ishining yakunlovchi bosqichi uni adabiy jihatdan 
shakllantirishdir. Ya’ni malum ilmiy ishni hamma tushunadigan soda va adabiy tilda 
bayon qilish zarur.