Ta'limi vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi asqar n ig ‘m atov

7 0
EKOTURIZM asoslari
kinchi yarm iga kelib u la r ek o turistik in frastruk turan i shakllanti- 
rish u stuvor vazifaga aylandi, y a’ni ekologik sayyohlarni jo y lashti- 
rish, ularning ekologik xavfsizlik darajasidagi y o £l h arakatlarini ta ’- 
m inlash, yovvoyi tab iatn in g uzoq hud u d larig a elektr olib borish va 
o ziq-o v q at bilan ta ’m inlash. E k o tu rizm d an kelib tushgan daro- 
m adlarni taqsim lashda turli uyushm alarning tuzilishi ju d a q o ‘l keldi. 
M asalan, ek oturizm dan
mahalliy miqyosda tushgan daromad quyi- 
dagicha taqsimlandi:
— M ahalliy gid la r va xizm at ко ‘rsatish xodim lari о ‘rtasida;
— Ovqatlanish, dam olish, ко ‘ngil ochar uchrashuvlarni о ‘tkazish, 
turistlarni va yuklarn i tashish о ‘rtasida;
— Suvenirlar tayyorlovchi hunarm andlar о
‘rta sid a .
Mintaqaviy va milliy miqyosda ekoturizmdan tushgan daromad-
ning taqsimlanishi:
— Avia va te m ir y o ‘1 transport xizm atlari о ‘rtasida Avtotransport- 
larni ijaraga beruvchilar о ‘rtasida;
— M ahalliy tur operatorlar о ‘rtasida;
— Asosiy shaharlardagi m ehm onxonalar о ‘rtasida.
E koturizm dan tushgan d arom adlarni G ruziya m isolida ko 'rib
chiqsak: 17% ekoturistlarni m azkur davlatga jo 'n atay o tg an va milliy 
ekoturizm ni investitsiyalayotgan chet el kom paniyalari; 19% ekotu- 
ristlarga xizm at k o ‘rsatayotgan m ahalliy aholi; 44% milliy davlat 
tashkilotlari o ‘rtasida taqsim langan.
Qirglizistonda
turizm , ju m lad an ekoturizm davlat dasturi qabul 
q ilin g a n d a n s o ‘ng ja d a l s u r’a tla rd a riv o jlan a b o sh lad i. B unga 
b irinchidan, to g ‘li h u d udlarda yovvoyi tarzda saqlanib qolgan jud a 
k atta m aydondagi tab iat kom plekslari va un in g k o m p o n en tlari, 
ikkinchidan xususiy turizm va unga xizm at ko'rsatish sohasining 
xususiylashtirilishi sabab b o'ldi.
Qirg'izistonda ekspertlar turistlarni quyidagi gum hlarga bo'ladilar:
— M am lakatga ekoturistik guruhlar sifatida kelayotganlar;
— Q ushlarni kuzatish m aqsadida kelayotgan turistlar;
— Tabiati bilan m ushtarak b o 'lg an milliy m adaniyat va a n ’ana- 
lar muxlislari;
— T og‘larda yayov yoki otlarda sayr qiluvchi ekoturistlar;
Ekzotik tabiatda baliq ovchiligi ishqibozlari.
U m u m an olganda milliy va m ahalliy m iqyosda ekoturizm ni ri- 
vojlantirish u ch u n xorij tajribasini o 'rganish, ularni tahlil qilish va 
m ahalliy sharoitga m oslashtirish m aqsadga m uvofiqdir.

---