77
Тарбиянинг олтин калити
Унинг тут ган йўли Аллоҳ ва Пайғамбарининг
мезонлари билан ўлчаниши керак. Дейлик,
бирор иш қил моқчи бўлса, Аллоҳ розилиги
ҳамда Пайғамбар алай ҳис салом
хурсанд
бўлишини ўйлаши ке рак. Фарзандингиз мактабга
кетаётганида унга Пайғамбар алайҳиссаломнинг:
ُالله َلَّهس ،اًمْلِع ِهيِف ُسِمَتْلَـي اًقيِرَط َكَلَس ْنَم
ِ
ةَّنَْ
لا َلِا اًقيِرَط
“Ким илм излаб йўлга тушса, Аллоҳ унга
жаннатга олиб борадиган йўлни осон қилиб
қўяди” (Имом Абу Довуд ривояти), деганларини
эслатиб қўйинг! Болангизни мақтаётганингизда,
унга ширин сўз ҳам садақа эканини айтинг. Ёши
улуғ кишилар даврасида ўтирганда, ўғлингиздан
уларни ҳурмат қилишини талаб этинг.
«Шу ишимиз билан биз Набий алайҳисса-
ломнинг:
اَّنِم َسْيَلَـف َنِيِبَك َّقَح ْفِرْعَـيَو َنَيِغ َص ْمَحْرَـي َْل ْنَم
“Кичикларимизга раҳм қилмаган, каттала-
ри мизни ҳурмат қилмаган биздан эмас” (Имом
Аҳмад ривояти) деган сўзларига эргашяпмиз»,
деб айтинг.
Мезонлар шундай бўлмас экан, манфаат бор
жойда у ҳар қандай ишни қилаверадиган одамга
айланиб қолади. Бунга мисол тариқасида бугун
www.ziyouz.com kutubxonasi
78
Акмал МИРАВАЗ ўғли
Ғарб мамлакатларида “ёлланма қотил”ликни
ўзига касб қилиб
олганларни келтириш
мумкин. Улар ни моддий манфаат қизиқтиради,
холос. Буюрт мадаги инсоннинг кимлиги,
фарзандлари нинг
нечтали гию жамият учун
фойда-зиёни ҳақида гап бўлиши мумкин эмас. У
шунчаки қул, холос. Манфаат кўришига ақли етса
бас, буйруқни бажараверади. Инсоннинг жонига
қасд қилиш гуноҳлигини ўйлаб ҳам ўтирмайди.
10. Болалар дунёдаги одамлар икки хил тои-
фа (яхши ва ёмон)
эканларини билишлари ва
бутун ҳаракатларини яхшилар гуруҳидан бў-
лишга, ёмонлар гуруҳидан бўлиб қолмасликка
қара тишла ри лозим. Бунинг учун, аввало, ота-
она фар зандларига яхши ва ёмон нарсалар нима
эканини ўргатиб қўйишлари керак. Яхшилар гу-
руҳига мансуб бўлиш учун инсон қилиши керак
бўлади ган барча
ишлардан фарзандлар бохабар
бўлишлари керак. То улар ўрганиб олишгунча
ота-она бу нарсаларни фарзандлари кўз ўнгида
так рор-так рор қилиб кўрсатишлари муҳим аҳа-
мият касб этади.
11. Боланинг феълида нимага кўп урғу берсан-
гиз, у шунга интилади ва шунга ишонади. “Данга-
сасан” деб қайтарилаверса, бола аста-секин дан-
гаса бўлиб боради ва ўзининг дангасалигига
ишона бошлайди. Ёки аксинча. “Зеҳни ўткир,
ўқиган нарсасини эсдан чиқармайди, мактабда
www.ziyouz.com kutubxonasi
79
Тарбиянинг олтин калити
ҳам аълочи”, деймиз. Сиз истайсизми, йўқми,
бо ла
шунга интилади, эришади.
Биз катталар ўзимиз билмаган ҳолда унга қан-
дай қиёфа танлашни кўрсатиб қўямиз.
Эътиборингизни шу мавзуга алоқадор қиссага
қаратмоқчиман. Аллоҳ таоло марҳамат қилади:
Do'stlaringiz bilan baham: 
