Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Lotin imperiyasi (1204–1261). Lotinlar (vizantiyaliklar 
sa 
libchilarni shunday nomlaganlar) Vizantiya xarobalarida 
Lotin impe 
riyasi deb atalgan davlat tuziladi.
Lotinlar (salibchi ritsarlar) bosib 
olingan hu 
dud 
larda o‘z tartiblar-
ini o‘rnata boshlaydilar. Bu dav-
latda ham G‘arbiy Yevropadagi 
kabi ritsarlar qasrlari qad ko‘taradi. 
Kons 
tantinopol patriarxi taxtini ka-
tolik ruhoniysi egallaydi, dehqon-
lar ritsarlarga shaxsiy qaramlikka 
tushadilar. Vizantiyani zabt etgan 
ritsarlarning ko‘pchiligi tez orada 
vataniga qaytib ketadi. Lotin imperiyasida qolgan ritsarlar 
hokimiyatni faqat o‘zlarining temir intizomi va uyushgan-
ligi bilan ushlab turadi. 
Ammo mahalliy yunonlarning mardonavor qarshiligi tu-
fayli lotinlar Vizantiya yerlarini to‘liq bo‘ysundira olmay-
dilar. Lotin imperiyasi 
ning o‘zi ham tez orada bir necha 
mayda knyazliklarga bo‘linib ketadi.
Vizantiyaning tiklanishi. Vizantiyaliklarning lotinlarni tez 
orada haydab yuborishga bo‘lgan umidlari zoye ketmagan. 
Bo‘y 
sundirilgan aholi salibchilarni yoqtirmaganlar, lotinlar 
esa o‘zaro kelisha olish 
magan.
Kunlardan birida nikeyaliklar harbiy bo‘linmasi lo-
tinlarni «qo‘r 
qitish» uchun Konstantinopolga keladi. Ayni 
paytda lotinlar qo‘shini nikeyaliklarga qarshi dengizdan 
hujum qilishga ketgan va sha 
har 
ni himoyasiz qoldirgan 
edilar. Konstantinopol yunonlari nikeyaliklar qo‘shini 
yaqinlashganini eshitib, ularga shahar darvozasini ochib 
beradilar. Ular 
ning yordami bilan nikeyaliklar shaharga 
ki 
rib, poy 
taxtni osongina egallaydilar. Tez orada ortga 
qaytgan lotinlar shahar qo‘ldan ketganiga guvoh bo‘ladilar. 
Nikeyaliklar bilan jangda mag‘ 
lubiyatga uchragan lotinlarga 
kemalarga o‘tirib, Yevropaga qaytishdan boshqa chora qol-
maydi. Nikeya impe ra tori Mixail VIII Paleolog 1261-yil-
ning 15-avgustida Konstantinopolga tantanali kirib keladi. 
73-rasm. Salibchilarning 
Konstantinopolga kirib 
kelishi

---

88
III BOB. JAHON XALQLARI O‘RTA ASRLARNING RIVOJLANGAN DAVRIDA
Shu tariqa Vizantiya imperiyasi tiklanadi. Endi Vizantiya 
dunyoning qudratli mam 
la 
katidan unchalik katta bo‘lma-
gan yunon davlatiga aylanadi.