Tarmoq operatsion tizimlari

Tarmoq resurslarini mantiqiy tashkil etish 
NetWare 4.1 da tarmoq infrastrukturasini tashkil etishning eng yaxshi 
vositasi – NetWare (NDS) kataloglar xizmatidir. U tarmoq resurslari ierarxiyasini 
global darajada tashkil etishga imkon beradi. Buning uchun foydalanuvchiga 
ixtiyoriy resursga murojaat qilish uchun tarmoqda bir marta hisobdan o‘tsa 
yetarlidir. NDS ning kamchiligi bu xizmat uchun amaliy dasturlar yetarli 
emasligidir. 
NDS ning boshqa platforma uchun amalga oshishi to‘g‘risida gap ketsa, 
Nowell firmasi NDS ga litsenziyani, OT lar ishlab chiquvchilarning hammasiga 
sotishini mo‘ljallagan. 
Windows NT Server da tarmoq domenlar asosida yaratiladi, bu esa o‘z 
navbatida korporativ mijozlar uchun, kataloglar xizmatiga nisbatan qulay emas. 
UNIX uchun NIS tarmoq axborot tizimidan (SUN firmasi tomonidan ishlab 
chiqilgan) foydalanish odatiy xoldir. Bu xizmat, domenlar asosida tarmoq 
resurslarini tashkil etishga imkon beradi, ammo Windows NT dan farqli ravishda 
domenlar o‘rtasida ishonchli munosabatlarni o‘rnatishga imkon bermaydi.
NIS ni boshqarish murakkabroq masala: ko‘p matnli fayllarni “qo‘lda” 
taxrirlashga to‘g‘ri keladi. 

---

Hozirgi vaqtda UNIX ba’zi mualliflari o‘z kataloglar xizmatini, odatda 
X.500 standart asosida ishlab chiqayaptilar. Ammo, ular uchun Microsoft yoki 
Novell firmasi kataloglar xizmatidan foydalanish maqsadga muvofiqdir. 
Ochig‘ini aytganda, korporativ geterogen tarmoq qurishning eng nozik joyi, 
bu tarmoq resurslari tarqoqligi va yagona xizmatni (katalog yoki domen) ShK 
lardan to meynfreym, superkompyuterlarga qo‘llash imkoni yo‘qligidir. 
 
Fayl va bosmadan chiqarish xizmatlari 
Test natijalari bo‘yicha eng unumdor fayl tizimiga albatta NetWare 4.1 
egadir. Unga juda yaqin Windows NT keladi, ammo baribir mijozlar ko‘p sonli 
bo‘lganda va serverni yuqori unumli tarmoq kanaliga ulashda NetWare arxitektura 
xususiyatlari ma’lum ustunlikka ega.
Tarmoq fayl tizimi – bu UNIX ning eng nozik joyidir. Ochiq tizimlar 
dunyosida va UNIX uchun standart bo‘lib NFS hisoblanadi. U, Sun firasi 
tomonidan o‘n besh yillar oldin yaratilgan. O‘shandan boshlab, UNIX uchun, 
ko‘plab mukammalroq tarmoq fayl tizimlari taklif etildi, ammo ular keng tarqalib 
ketmadi.
NFS past unumdorlikka ega bo‘lib, huquqsiz murojaatni boshqarish 
vositalari chegaralangan va yetarli darajada himoyalanmagan. Shu bilan bir 
qatorda UNIX ning ko‘p tizimlari maksimal fayl o‘lchoviga 2 Gbayt chegaraga ega 
(zamonaviy OT lar uchun bu juda kam).
Bosmaga chiqarish xizmati bu uchchala OT larda o‘z funksional 
imkoniyatlari bo‘yicha yetarli darajada yaqindir, va ularning qaysi bir yaxshiroq 
ekanligini baholash qiyindir. Faqat shunisi aniqki, Windows NT da bosmaga 
chiqarishni boshqarish yengilroq, UNIX da esa murakkabdir.