Tarqatma materiallar keys stadi №1 Vazifa: kuyida keltirilgan vokeani shoshilmasdan dikqat bilan uking. Bir kuni oqshomda

Keys stada №8
Vazifa: kuyida keltirilgan voqeani shoshilmasdan
diqqat bilan uqing.


Ulcham tushunchasini kichraytirish
80-yillarda firmaning asosiy maksadi uning ulchamining yiriklashuvi xisoblanadi, degan karashdan yiroklashish kuzatildi, chunki kupchilik yirik firmalar kiyinchiliklarni boshdan kechirishayotgan edi. Ayni vaktda 90-yillarda biznesda amal kilishning boshka uslubi namoyon buldi — katta bulmagan ulcham, yengillik va uzgaruvchanlik. Massachusets texnologiya instituti ukituvchisi D.Berch xisoblashicha, oxirgi un yillikda yaratilgan yangi ish joylarining xar 10 tasidan 8 tasi kichik firmalar tomonidan taklif kilingan.
Kichik biznesning usishi va rivojlanish sabablarini tushunish kiyin emas. Kapital bozorining erkinlashuvi, ya’ii biznesga investitsiya uchun kapital kuyuvchilar urtasida rakobatning usishi bilan mikrotexnologiya-larning joriy etilishi mos tushishi bozorga yangilarning kirib kelish tusiklarini pasaytirishga olib keldi. «Egiluvchanlik» tushunchasi asosiy shior buldi va ilgari kompaniyaning xarakatlantiruvchi kuchi bulgan «Kulam samarasi»ni sikib chikardi.
Yakinda bu nuktai nazardan Amerikaning Kalnegi-Mellon universiteti professori B.Xerrison shubxalandi. Uning tasdiklari girt taxmin bilan mustaxkamlanadi:
Birinchidan, katta biznesni koralash burttirib yuborilgan. Ba’zi yirik kompaniyalar kiyinchilikni boshdan utkazishiga karamasdan, gullayotgan kompaniyalarga xam kuplab misol keltirish mumkin. Bunday yirik firmalarga kulam samarasi ularning rakobatardoshligi uchun xali xam muxim rolь uynamokda.
Ikkinchidan, yirik firmalarning kup mikdori rekonstrukturizatsiya va biznes-jarayonini reinjinirindan utkazishdi, bu esa 80-yillar oxiri va 90-yillar boshlarida iktisodiy tushkunlikni boshlaridan utkazishlari natijasi edi. Ulardan kuplari katta bulish bilan bir vaktda «egiluvchan» bulish xam mumkinligini tushuna boshlashdi.
Uchinchidan, kichik biznesning ish o’rinlarni yaratishdagi axamiyati burttirilgan, bunga 1994 yilda bosmadan chikarilgan iktisodiy izlanishlar buyicha Milliy byuro materiallari guvoxlik beradi. SHunday kilib, ish bilan band bulganlar soni 100 kishidan oshadigan tashkilotlar xamma yangi ish joylarining 75% ga yakinini yaratishgan bulsa, 500 kishidan oshadigan tashkilotlar umumiy yangi ish joylarining 50% dan kuprogini taklif kilishgan. Bundan tashkari, yirik firmalarga nisbatan kichik firmalar ish urinlari yukotilishining kattarok kismiga javobgar bulishgan va shu bilan birga nisbatan kam darajada zamonaviy texnologiya va ilg’or malakani ishlatishgan.