Xoja Ahmad Yassaviy “Faqmoma”da ushbu birlik haqiqatini faqr va faqrlik martabalari vositasida shunday sharhlaydi:
“Faqr - Haq Taoloning bog‘I vaslidin daraxte turur. Ul daraxtning butog‘i aql turur, reshasi hidoyat turur, mevasi xayr-u saxovat turur, soyasi qanoat turur, aning bo‘yi shavq turur. Aning bargi har kimga tegdi amali solih hosil qildi. Va har kim mevasidin yedi hayoti jovidona topti. Va agar bo‘yi har kimga yetsa, mastu hayron bo‘Ig‘ay. Va agar soyasida o‘run olsa, oftobi haqiqat anga tushkay”.
Shariatdagi o‘n maqom:
1. Iymon keltirish
2. Namoz o‘qish
3. Ro‘za tutish
4. Zakot berish
5. Hajga borish
6. Hilm sohibi bo’lish
7. Ilm olish
8. Ahli sunnat val-jamoatga mansublik
9. Amri bil ma’rufni bilish
10. Nahy anil munkar sohibi bo’lmoq
Tariqatdagi o‘n maqom:
1. Tavba qilish
2. Pirga qo’l berish
3. Xavf sohibi bo’lmoq
4. Rajo sohibi bo’lmoq
5. Islom shartlarini bajo etmoq
6. Pirga xizmat qilish
7. Pir ruxsati bilan so‘zlash
8. Nasihat tinglash
9. Tajrid sohibi bo’lish
10. Tafridga erishish
Ma'rifatdagi o‘n maqom:
1. Fano boish
2. Darveshlikni qabul qilish
3. Tahammul sohibi boim oq
4. Halol va go‘zal istak-la yashash
5. Ma’rifat sohibi bo’lish
6. Shariat va tariqat hukmlariga rioya aylash
7. Dunyoni tark etmoq
8. Oxiratni ixtiyor aylash
9. Vujud maqomini bilish
10. Haqiqat sirlarini o‘zlashtirish
Haqiqatdagi o‘n maqom:
1. Soddadillik - ko‘ngli ochiqlik
2. Nekbinlikka rioyat yaxshi-yomonni tanish
3. Xayrsevar bo‘lish - Hasaddan yiroq bo‘lish
4. Moli va jonini Alloh yo‘liga bag‘ishlash
5. Bandasini ranjitmaslik
6. Faqmi e’tiqodga aylantirish - faqmi dasturilamal qilish
7. Saym sulukka sohiblik
8. Simi oshkor qilmaslik
9. To‘rt eshik, qirq maqomni bilish va amal qilish
10. Vuslat (Tangri visoliga vosil bo‘lish)
Do'stlaringiz bilan baham: |
