«tasdiqlayman» 2021 y. Kafedra mudiri A. T. Norqobilov Kursi sh I

Yetishtirish texnologiyasi.

Kurs ishida qo'yilgan vazifalar,bir yilda Sharobbob Risling 34,

Surxak kitobi 18 ,Sogdiana 20 t/ga dan yetishtirish texnologiyasini hisoblash.
1-jadval.

T\r	Uzum navi	Hosildorlik T\га	Yalpi Mahsulot Т	Ekiladigan maydon га	Maydon tuprog'ining sho'rlanganligi
1	Risling	34	306	9	Sho'rlanmagan
2	Surxak kitobi	18	324	18	Sho'rlanmagan
3	Sogdiana	20	280	14	Sho'rlanmagan

Vazifada ko'rsatilgan malumotlarga qarab men keltirilgan yalpi mahsulot hosildorlikga bo'lish orqali ekiladigan maydonni aniqladim.

2-jadval

Qo’llaniladigan nav	Xo'jalikning sanoat markazlarigacha bo'lgan masofa, км	Maxsulotlarni qayta ishlash korxonasigacha bo'lgan masofa, км	Yetishtiriladigan yalpi maxsulot .	Mahsulotning yo’nalishi
				Maxalliy istemol uchun, т	Chetga chiqarishga т	Qayta ishlash uchun, т	Saqlash uchun, т
Risling	10	35	306	10% 30,6	-	90% 275,4	-
Surxak kitobi	10	35	324	40% 129,6	25% 81	15% 48,6	20% 64,8
Sogdiana	10	35	280	20% 56	40% 112	30% 84	10% 28

Xosilning xo'raki sharobbobligini saqlanish xususiyatlariga ko'ra mahalliy iste’mol,eksport,qayta ishlash uchun taxladik.

Risling
sharobbop bo'lgani uchun uning katta qismi yani 90 % ni qayta ishlash uchun taqsimlaymiz va qolga 10 % ni esa maxalliy istemol uchun.
Surxak kitobi navi xo'raki nav bo'lganligligi sababli 40 % maxalliy istemol ,25% esa chetga eksportga ,15 %qayta ishlash va 20 % esa saqlashga taqsimladik.
Sogdiana 20 % istemolga ,chetga eksport 40 % ,qayta ishlashga 30%, saqlash uchun esa 10%.
Tok yetishtirishda rejalashtirilgan maydon tuprog'iga oid tavsiyalar.
3-jadval

Uzum navi	Sizot suvlar satxi, м	Tuproq		Oziq elementlar miqdori
		Turi	Mexanik tarkibi		N	P2O5	K2O
Risling	3-4	Bo'z tuproq	Yengil		15-20	10-12	5-7
Surxak kitobi	3-4	Bo'z tuproq	Yengil		15-20	10-12	5-7
Sogdiana	3-4	Bo'z tuproq	Yengil		15-20	10-12	5-7

Tuproq sharoitlarini aniqlashda shuningdek tuproqning sho'rlanganlik darajasi xam nazarda tutiladi (Sho'rlanmagan,o'rtacha sho'rlangan, kam sho'rlangan va kuchli sho'rlangan).
O'g'itlarga bo'lgan talablarni aniqlashda tuproq sharoitiga navning biologik xususiyatlari,rejalashtirilgan xosil miqdori va tuproqdagi oziq moddalar xisobga olinadi.
Mineral o'g'itlar tarkibida sof xoldagi moddalar: Amiakli selitra -34%,Sulfat amoniydan-20% ,ammafosdan-11%,oddiy superb fasfatda ,fosfor -16%,qo'shfosfatda -46%,kaliy sulfatda ,kaliy -40%,kali xloridda -60%.
4-jadval.

Kasallik va zararkunandalarga qarshi kimyoviy moddalar.

Ko'rsatkichlar	Нав номи
	Rkatsiteli	Oq husayni	Oq kishmish
Zararkunanda va kasalliklarning nomi	Oidum	Antraknoz	Tok kanasi
Qo'llaniladigan preperatlar	Entalikur	Folikur	BI58
Qo'llanish muddati	O'suv davri	O'suv davri	O'suv davri
Qo'llash usuli	Purkash	Purkash	Purkash
Dorilarni ishlatish miqdori, кг/га	0.5-0.2	10-20	0.15-0.25
Purkalib yoki changlatib ishlatiladigan aralashma miqdori, l/gа yokikg/gа	500-600	300-450	500-600

Dorilarning xosil yig'ishdan necha kun oldin to'xtatilishi

30-35

30-35

30-35

Tokda uchraydigan kasalliklar va zararkunandalar ,ularga qarshi qo'llaniladigan kimyoviy moddalarning ishlatilish muddati,usullari tegishli tartibda yozildi.

5- masala.Tok o'stirish va xosil yetishtirishda suvdan foydalanishning samarali usullari.
Yer sho'rini yuvish ,yaxob suvini berish muddati,sarflanadigan suv miqdori(m³/gа),o'suv davrida yer sharoiti,o'simlik yoshiga qarab beriladigan sug'orishlar soni, xar bir sug'orishda sarflanadigan suv miqdori (m³/gа), aniqlanadi.
5-jadval
Tokzorlarni sug'orishga oid amalga oshiriladigan ishlar

Т/р	Ko'rsatkichlar	Suv berish			Jami sarflanadigan suv ,m^3
		Muddati kun,oy	Soni	Miqdori, m^3
1.	Yaxob suvi berish	20.12-05.02	2 marta	2000	4000
2.	Tok o'suv davrida sug'orish	1)20.04 2)25.05 3)15.06 4)10.08	1 1 1 1	700 700 700 700	2800
Jami suv miqdori, m^3					6800

Tuproqning sho'rlanganlik darajasi ,shuningdek,yaxob suvi berish , o'suv davrida sug'orish muddati,soni,miqdorini aniqlashda tegishli adabiyotlardan yoki dars davomida aytib o'tilgan malumotlardan foydalandim.


3.Hosil beradigan tokzorlar uchun texnologik (agrotexnik)xarita tuzish.
Tok xosilini yetishtirishga oid texnalogik karta tuzish talabalar darsliklari yoki O'zbekistonda tokchilik va mevachilikga oid namunaviy texnalogik kartalar hamda namunaviy spravochnik boshqa malumotlardan foydalaniladi.

6-jadval

9gа maydonda 306t hosil yetishtirishga oid texnalogik karta nav Risling hosildorligi 34 t/gа tuprog'i bo'z tuproq sizot suv satxi 3-4 m.

	Т/р	Qo'llaniladigan tadbirlar				Taxminiy muddati, kun, oy		Agregat tarkibi						Agregatda xizmatchilar soni			O'lchov birlik					Agregatni bir klundagi ish bajarilish miqdori	1 gаsarflanadiganинish kuchi (odam, kun)				eslatma
								Tortish kuchi, markasi			қ/х ,Qurollari markasi mashinalar
	1	Yaxob suvi berish				20.1205.02		Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 odam
	2	Sug'orish ariqlarini kovlash				10.02		T-130			PTH 2-25			4			gа					2.36	4 odam
	3	Organik ozuqa berish				15.02		T-74			MVU-501			3			ga					4.67	3 odam
	4	Yiqilgan stalbalarni tiklash				20.02		Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10odam
5			Tok tuplarini ochish		25.02			Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10odam
6			Tuplarni ko'tarib bog'lash		05.03			Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10odam
7			Tok qatori oralig'ini xaydash		15.03			DT-75			PLS-5			1			gа					4-5	1 оdam
8			Birinchi sug'orish		25.03			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
9			Kultuvatsiya		10.04			MTZ-82			KCT-5			2			-					7.1	2 оdam
10			Zararkunandalarga qarshi kurash		20.04			MTZ-80			OH-16			2			-					7.2	2 оdam
11			Begona o'tlardan tozalash		05.05			MTZ-80			KST-5			4			-					8.0	2 оdam
12			Ikkinchi sug'orish		20.05			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
13			Kultivatsiya		05.06			MTZ-80			KSL5			2			-					6.0	2 оdam
14			Xom tok qilish		20.06			Qo'lda			Qo'lda			-			-					-	10 оdam
15			Dori purkash		02.07			MTZ-80			OH 1600			1			L/gа					120	2 оdam
16			Uchunchi sug'orish		15.07			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
17			Begona o'tlardan tozalash		28.07			MTZ-80			KSL-5			-			-					-	2 оdam
18			To'rtinchi sug'orish		10.08			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
19				Kultivatsiya			25.08			MTZ-80			KSL-5			2			-			6.0			2 оdam
20				Hosil yig'ish			20.09			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 odam
	21	Tok tuplarini kesish				25.09			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 odam
	22	Tok qatori oralarini xaydash				29.09			DT-75			PLS-5A			1			-		4-5				1 оdam
	23	Borda suvi bilan ishlov berish				03.10			MTZ-80			OH-400-5			3			m^3		10.5				3 оdam
	24	Tok tuplarini ko'mish				05.10			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 оdam

18/gа maydonda 324 t hosil yetishtirishga oid texnalogik karta nav Surxak kitobi hosildorligi 18t/gа tuprog'i bo'z tuproq sizot suv satxi 3-4 m.

	Т/р	Qo'llaniladigan tadbirlar				Taxminiy muddati, kun, oy		Agregat tarkibi						Agregatda xizmatchilar soni			O'lchov birlik					Agregatni bir klundagi ish bajarilish miqdori	1 гаsarflanadiganish kuchi (odam, kun)				eslatma
								Tortish kuchi, markasi			қ/х ,Qurollari markasi mashinalar
	1	Yaxob suvi berish				20.1205.02		Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 odam
	2	Sug'orish ariqlarini kovlash				10.02		T-130			PTH 2-25			4			gа					2.36	4 odam
	3	Organik ozuqa berish				15.02		T-74			MVU-501			3			ga					4.67	3 оdam
	4	Yiqilgan stalbalarni tiklash				20.02		Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10 оdam
5			Tok tuplarini ochish		25.02			Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10 оdam
6			Tuplarni ko'tarib bog'lash		05.03			Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10 оdam
7			Tok qatori oralig'ini xaydash		15.03			DT-75			PLS-5			1			gа					4-5	1 оdam
8			Birinchi sug'orish		25.03			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 одам
9			Kultuvatsiya		10.04			MTZ-82			KCT-5			2			-					7.1	2 оdam
10			Zararkunandalarga qarshi kurash		20.04			MTZ-80			OH-16			2			-					7.2	2 оdam
11			Begona o'tlardan tozalash		05.05			MTZ-80			KST-5			4			-					8.0	2 оdam
12			Ikkinchi sug'orish		20.05			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
13			Kultivatsiya		05.06			MTZ-80			KSL5			2			-					6.0	2 оdam
14			Xom tok qilish		20.06			Qo'lda			Qo'lda			-			-					-	10 odam
15			Dori purkash		02.07			MTZ-80			OH 1600			1			L/gа					120	2 odam
16			Uchunchi sug'orish		15.07			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
17			Begona o'tlardan tozalash		28.07			MTZ-80			KSL-5			-			-					-	2 оdam
18			To'rtinchi sug'orish		10.08			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
19				Kultivatsiya			25.08			MTZ-80			KSL-5			2			-			6.0			2 одам
20				Xosil yig'ish			20.09			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 оdam
	21	Tok tuplarini kesish				25.09			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 одам
	22	Tok qatori oralarini xaydash				29.09			DT-75			PLS-5A			1			-		4-5				1 оdam
	23	Borda suvi bilan ishlov berish				03.10			MTZ-80			OH-400-5			3			m^3		10.5				3 оdam
	24	Tok tuplarini ko'mish				05.10			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 Оdam

14/gа maydonda 280 t hosil yetishtirishga oid texnalogik karta nav Sogdiana kishmish hosildorligi 20t/gа tuprog'i bo'z tuproq sizot suv satxi 3-4 m.

	Т/р	Qo'llaniladigan tadbirlar				Taxminiy muddati, kun, oy		Agregat tarkibi						Agregatda xizmatchilar soni			O'lchov birlik					Agregatni bir klundagi ish bajarilish miqdori	1 гаsarflanadiganish kuchi (odam, kun)				eslatma
								Tortish kuchi, markasi			қ/х ,Qurollari markasi mashinalar
	1	Yaxob suvi berish				20.1205.02		Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 odam
	2	Sug'orish ariqlarini kovlash				10.02		T-130			PTH 2-25			4			gа					2.36	4 odam
	3	Organik ozuqa berish				15.02		T-74			MVU-501			3			ga					4.67	3 odam
	4	Yiqilgan stalbalarni tiklash				20.02		Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10 odam
5			Tok tuplarini ochish		25.02			Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10 odam
6			Tuplarni ko'tarib bog'lash		05.03			Qo'lda			Qo'lda			-			dona					-	10 оdam
7			Tok qatori oralig'ini xaydash		15.03			DT-75			PLS-5			1			gа					4-5	1 оdam
8			Birinchi sug'orish		25.03			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
9			Kultuvatsiya		10.04			MTZ-82			KCT-5			2			-					7.1	2 оdam
10			Zararkunandalarga qarshi kurash		20.04			MTZ-80			OH-16			2			-					7.2	2 odam
11			Begona o'tlardan tozalash		05.05			MTZ-80			KST-5			4			-					8.0	2 оdam
12			Ikkinchi sug'orish		20.05			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
13			Kultivatsiya		05.06			MTZ-80			KSL5			2			-					6.0	2 оdam
14			Xom tok qilish		20.06			Qo'lda			Qo'lda			-			-					-	10 odam
15			Dori purkash		02.07			MTZ-80			OH 1600			1			L/gа					120	2 odam
16			Uchunchi sug'orish		15.07			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
17			Begona o'tlardan tozalash		28.07			MTZ-80			KSL-5			-			-					-	2 оdam
18			To'rtinchi sug'orish		10.08			Qo'lda			Qo'lda			-			m^3					-	2 оdam
19				Kultivatsiya			25.08			MTZ-80			KSL-5			2			-			6.0			2 оdam
20				Xosil yig'ish			20.09			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 odam
	21	Tok tuplarini kesish				25.09			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 odam
	22	Tok qatori oralarini xaydash				29.09			DT-75			PLS-5A			1			-		4-5				1 odam
	23	Borda suvi bilan ishlov berish				03.10			MTZ-80			OH-400-5			3			m^3		10.5				3 оdam
	24	Tok tuplarini ko'mish				05.10			Qo'lda			Qo'lda			-			-		-				10 odam

Xulosa

Hisob kitob qilingan kurs ishi bo'yicha bir yilda

1 Risling.-306tonna yalpi hosil olish uchun 9gа,

2. Surxak kitobi -324 tonna yalpi hosil olish uchun 18gа,
3. Sogdiana kishmish -280 tonna yalpi hosil olish uchun 14gа,
4.Umumiy maydon 41gа ni tashkil qiladi .
5. Risling navi tuplari sxema bo'yicha 3x3 metr ekiladi .
6. Surxak kitobi navi tuplari sxema bo'yicha 3x2.5 metr ekiladi.
7. Sogdiana Kishmish navi tuplari sxema bo'yicha 3x3 metr ekiladi.
Foydalaniladigan adabiyotlar

1. 
   Абдуллаев Р.М., ва бошқалар “Узум етиштириш ва майиз қуритишнинг замонавий технологияси” Тошкент шарқ нашриёти 2013 й.
   
2. 
   Мержаниан А.С. “Виноградарство” М., 1951
   
3. 
   Морозова Г.С, Негрулль А.М. Лабараторно-Практические занятие по Виноградарству М. 1959.
   
4. 
   Морозова Г.С. Виноградарство С.Осиовании ампелографии ; М. Колос 1978 .
   
5. 
   Мирзаев М.М. и д р. Ампелография Узбекистана Ташкент. “Узбекистана” 1984
   
6. 
   Негруль А.М. Ампелография ; Москва ; 1965
   
7. 
   Рыбаков А.А. ва бошқалар. Ўзбекистон узумчилиги; Тошкент, 1967
   
8. 
   Рыбаков А.А. Виноградарство; Тошкент, 1975
   
9. 
   Рыбаков А.А. Виноградарство; Тошкент, 1988
   
10. 
    Смернов К.В; Калмъкова Т.И. Морозова Г. С. Виноградарство, Москва 1987
    
11. 
    Темуров Ш.С. Узумчилик. Ўзбекистон миллий энциклопедияси, Тошкент , 2006
    

12.Юсупов П.Х., Кац Х.С., Преображенские Я.Ф. Журавель М.С. Промышленные сорта винограда Узбекистана, Ташкент , 1959