Tasdiqlayman” Olmaliq shahar kasb – hunar maktabi direktori

3-ilova. Matnni o’qing.
Meva daraxti» usulidan foydalanib so’rash.
3– ilova

«Meva daraxti» usuli Doskaga plakatga chizilgan daraxt rasmi ilinadi. Daraxt 4 shoxli bo'lib, har tomonda 2 tadan shox bo'lishi kеrak. Daraxt tanasida va shoxlarida savollar yozilgan bo’ladi.Har bir shoxda bir qanchadan mеva shaklida doiralar yopishtirilgan bo'lishi kеrak. O'qituvchi stolida yoki alohida savatchada mеva shaklidagi naklеyka qog'ozlarga barcha tashqi muhit omillari yozib chiqilgan bo'ladi. Mеvalar har xil rangda yoki har xil mеvalardan bo'lib, har bir rangdagi yoki turdagi mеvalar 5 tadan bo'lishi kеrak. Bu 1 o'quvchiga bеrilgan 5 savol bo'lib Ya'ni, o'quvchi faqat yashil rangli olmalarni yoki faqat noklarni olishi kеrak. Ular jami 5 tadan bo'ladi. Savatdagi mеvalar oldindan tеskari qilib qo'yilgan bo'lish kеrak. Olgan mеvasini orqa tomonida qaysi omil yozilgan bo'lsa, unga tеgishli shoxga olib borib ilib qo'yishi lozim.

Burgutni yaratadi va insonga chig‘anoqning zerikarli yoki burgutning qiziqarli ha- yotini tanlashga izn beradi. „Bu yerda tanlash uchun o‘ylanib o‘tirishga hojat yo‘q-ku!“ deyishingiz aniq. Albatta, hamma ham burgutning hayotini tanlaydi. Ammo hech kim kutmagan hodisa yuz beradi: ko‘pchilik chig‘anoqning ham, burgutning ham hayotini tanlamaydi. Ular o‘zlarining talablariga javob beradigan boshqa namuna qidirishga tushishadi va topishadi ham. Buni qarangki, u o‘rdak edi. Bir qarashda o‘rdak va burgutda ko‘p o‘xshashlikni ko‘rish mumkin. Aslida, ularning o‘rtalarida katta farq bor. To‘g‘ri, ikkisi ham qush va ucha oladi. Burgut uzoq vaqt osmon-u falakda kezishi mumkin, o‘rdak esa suvda bo‘lishni afzal ko‘radi. O‘rdak – ajoyib qush: butun kun mobaynida g‘ag‘illaydi. Uni boqishayotganda, boshqa o‘rdaklar uning yemishini olmoqchi bo‘lganda, nimadir yoqmaganda, hatto biror narsaning uddasidan chiqa olmasa ham, g‘ag‘illayveradi. O‘rdaklarning g‘ag‘illashi – ko‘ndirish, cheki yo‘q kechirim so‘rash, befoyda valaqlash. Burgutlar- chi? Ular nolimaydi, ular harakat qilishadi. Burgutlar va o‘rdaklar o‘rtasidagi farqlarga diqqat qiling-a: – „Men buni qila olmayman“, – deyishadi o‘rdaklar. „Bu qanday bajariladi?“ – 

so‘rashadi burgutlar; – o‘rdaklar tez tushkunlikka tushadi, burgutlarda esa hayotsevarlik kuchli; – o‘rdaklar faqat eng keragini qilishadi, ba’zan uni ham qilishmaydi. Burgutlar esa keragidan ortig‘ini bajarishadi; – o‘rdaklar sharoitdan norozi bo‘lishadi, nolib g‘ag‘illayveradi. Burgutlar esa sharoitni o‘zgartira olishadi; – o‘rdaklar har qanday imkoniyatdan muammo topadi, burgutlar esa har qanday muammodan imkoniyat izlaydi.
4-ilova.Tinish belgilarni to’g’ri qo’llang . 1. Yo‘l yoqasida bir gadoy tilanchilik qilib turar edi// Bir otliq odam yonidan o‘tib ketayotib qamchisi bilan uni bir urdi va yo‘lida davom etdi// Gadoy uning orqasidan qarab// – Baxtli bo‘l// // dedi// Buni ko‘rib turgan bir yo‘lovchi// – U seni ursa-yu// sen unga baxt tilasang// bu qanaqasi// // deb so‘radi// Shunda tilanchi// – Agar u baxtli bo‘lmasa// meni urmas edi// // deb javob berdi// 2. Katta Mushuk dumi bilan o‘ynayotgan mitti Mushukchadan so‘radi// – Nega dumingni quvlayapsan// Mushuk javob berdi// – Bir Mushuk uchun eng asosiy narsa baxt ekanligini// baxt esa dumimdaligini bildim// Dumimni tutganimda// albatta// baxtga erishaman// Shunda katta Mushuk// – Yoshligimda men ham dumimni baxt deb bilardim// keyinchalik shuni anglab yetdimki// uni quvlasam// mendan uzoqlashadi// aksincha// qachon o‘z ishim bilan xotirjam ovora bo‘lib yursam// doimo izimdan ergashadi// // dedi mitti Mushukchaga//