Tasdiqlayman” Sirdaryo 7-son maktab direktori Yuldoshev. A

Tabiatda tarqalishi. Galogenlar tipik metallmaslar, kuchli oksidlovchilar bo'lganligi sababli tabiatda erkin holda uchramaydi. Asosan tabiatda kimyoviy birikmalar tarzida uchraydi

Galogenlarning tabiatda uchrashi

Kimyoviy element	Yer qobig’idagi miqdori	Tabiiy birikmalari
Ftor	0,027%	Plavik shpati — CaF2, apatit, fosforitlar
Xlor	0,045%	Xlorid lar: KC1, NaCI
Brom	0,00016%	Bromidlar: NaBr, KBr, MgBr2
Yod	0,00003%	Yodidlar: NaJ, KJ

Olinishi. Agar yuqoridagi jadvalga jiddiy e'tibor bersangiz, galogenlar tabiiy birikma- larida asosan manfiy bir (-1) oksidlanish darajasida bo'ladi. Demak, galogenlarni ta­biiy birikmalardan erkin holda ajratib olishi uchun galogenik ionlarini oksidlash kerak bo'ladi.

1. 
   Ftorid ionidan ftor olish uchun faqat elektroliz jarayonidan foydalaniladi.
   
2. 
   Xloridlardan xlorni olish uchun xlorid ioni tutuvchi eritmalarni elektroliz qilib yoki kuchli oksidlovchilar ta'sir ettirib olish mumkin:
   

2К Mn⁺⁷ 0₄ + lONaCl^-1 + 8H₂S0₄ = K₂S0₄ + 5Na₂S0₄ + 2Mn⁺² S0₄ + 5C1₂° + 8H₂0

3. 
   Bromidlardan bromni olish uchun bromid ionlari tutgan eritmalarni elektroliz qilib yoki kuchli oksidlovchi ta'sir ettirib olish mumkin. Bundan tashqari bromidlarning eritmalariga xlor ta'sir ettirib ham bromni olish mumkin. Chunki xlor bromga nisbatan kuchli oksidlovchidir:
   

2K Br^-1 + Cl°₂ = 2КСI ^-1 + Br°₂

4. 
   Yod olish uchun yodidlarning eritmalari elektroliz qilinadi yoki kuch­li oksidlovchilar ta'sir ettiriladi. Shuningdek, uni xlor, brom ta'sir ettirib ham olish mumkin.
   

2KJ + CL₂ = 2KC1 + J₂ 2KJ + Br₂ = 2KBr + J₂