Tashqi muhitning kishi organizmiga mexanik, elektrotermik, kimyoviy va nur ta’siri natijasida to'qima va a’zolarda anatomik va funksional o'zgarishlarning paydo boMishi shikastlanish deyiladi

Tashxisi. Saramas tipik kechganda, ya’ni o‘tkir boshlanib, harorati baland, sog'lom teridan aniq ajralib turadigan giperei. chegaralovchi valik, mahalliy shish, zararlangan sohaning og‘ va boshqa xarakterli o‘zgarishlar bo‘lganda unga tashxis qo‘yish emas. Bemorlar mahalliy o‘zgarishlar rivojlangunga qadar __ likning dastlabki soatlarida tibbiy yordam uchun murojaat qil. larida, saramas boshning sochli qismlarida uchraganda, eritema rivojlanganda va sochlar bilan yashiringan holda hamda _ bilinmaydigan shakllarida, antibiotiklarni erta qo‘llagan wl tashxis qo‘yish ancha qiyinlashadi. Laboratoriya tekshiruvlari ahamiyatga ega. Bemorlarda leykotsitoz, neytrofilyoz, biroz yoki normal ECHT kuzatiladi.
Davolash. Penitsillin qatoridagi antibiotiklar ancha sai hisoblanadi. Penitsillin mushak orasiga 500000 ТВ birlikda
soatda 7—10 kun davomida tayinlanadi. Asoratlar kuzatilganda rcsidivlar profilaktikasi uchun bitsillin-5 (1500000 ТВ birlikda mushak orasiga) buyuriladi. Penitsillin mumkin bo‘lmagan hollarda critromitsin (0,3 g dan kuniga 5 mahal) yoki tetrasiklinni (0,3—0,4 g dan kuniga 4 mahal) 7—10 kun davomida (mahalliy simptomlar yo'qolganidan keyin 2—3 kungacha) qo‘llash mumkin. Tez-tez rcsidivlanib turuvchi saramasda yarimsintetik penitsillinlar; oksa- fiillin, metisillin, ampitsillinlar ishlatiladi. Antibiotiklar bilan tiiivolash muddati — 8—10 kun. Organizmning streptokokka sezgir- ligini kamaytirish uchun antigistamin preparatlar tayinlanadi. Vitaminlar, pentoksil va metilurasilni ham tayinlash mumkin. Kiisallik og‘ir kechganda antibiotiklar bilan davolash jarayonida kortikosteroid preparatlardan prednizolon ham buyuriladi. Mahalliy muolajalar hozirgi vaqtda tavsiya etilmaydi. Faqatgina terining /.ararlangan sohasiga (yallig‘lanish sohasi atrofidagi 5 sm sog‘lom teri hilan birga) eritem dozada ultrabinafsha nurlar tayinlanishi mum­kin.
Davolashning birinchi 5 kunida qat’iy yotoq rejimi buyuriladi. Bemorlar kompleks davolash tugagandan va mahalliy o‘zgarishlar iincha kamaygandan yoki yo‘qolgandan so‘ng kasallikning asoratlari
terining po‘st tashlashi, pigmentatsiya va giperemiyaga qaramay, tuna harorati normaga tushganidan kamida 7 kundan keyin shifo- xonadan chiqarilishlari mumkin. Sog‘ayib chiqqanlar 3 oy davo- niida, tez-tez residivlar uchrab turadigan bemorlar esa tuzal- gimidan keyin kamida 2 yilgacha ro‘yxatda turishlari zarur.
Mavzu: _________________________________________________________________