Tayyorladi: to’rayeva d. Reja

So 'z-gap umumiy atamasi ostida birlashtiriIadigan so'zlarning alohida belgiIari mavjudki, uIar shu belgisi bilan mustaqiI, yordamchi so'zdan, shuningdek, yoxud qo'shma gapdan farq qiladi. Bular quyidagilar:

• So 'z-gap umumiy atamasi ostida birlashtiriIadigan so'zlarning alohida belgiIari mavjudki, uIar shu belgisi bilan mustaqiI, yordamchi so'zdan, shuningdek, yoxud qo'shma gapdan farq qiladi. Bular quyidagilar:
• I) mustaqil holda gap bo'la olish;
• 2) gap tarkibida shu gapning biror bo'Jagi bilan sintaktik aJoqaga kirisha olmaslik;
• 3) o'ziga xos g'ayrioddiy ma'noga ega bo'lish;
• 4) bog'lamalar bilan birika olmasligi va shuning uchun mayl, zamon, shaxs/son shakllariga ega emaslik.

1. Mustaqil holda alohida gap bo'la olish belgisi. Bu belgi 4- belgi bilan chambarchas bog'langan. O'zbek Iisoniy tizimi gapda ma'lum bir axborotni tashuvchi tasdiq jinkor, mayl/zamon, shaxs/son ma'no va munosabatini ifodaIovchi tarkibiy qism zarur bo'lishini taIab qiIadi. So'z- gapda bunday tarkibiy qismni alohida280 alohida ajratish mumkin emas. Lekin kesimIik ma'no va munosabati so'z-gapning o'zida mujassamIashgan va uIarning ichki mohiyatini tashkil qiladi. Bunday gapIarda kesimlik kategoriyasi ma'nolari hamda kesimlik - gap markazi mavqeida keIishida - fikmi shakllantirish, ifodalash vazifasi bor. UIar gap sifatida voqelanuvchi so'zning leksik ma'nosida mujassam. Shu sababdan bunday gapda kesimlik mavjud, ammo kesimlik shakli ifodalanmagan.

• 1. Mustaqil holda alohida gap bo'la olish belgisi. Bu belgi 4- belgi bilan chambarchas bog'langan. O'zbek Iisoniy tizimi gapda ma'lum bir axborotni tashuvchi tasdiq jinkor, mayl/zamon, shaxs/son ma'no va munosabatini ifodaIovchi tarkibiy qism zarur bo'lishini taIab qiIadi. So'z- gapda bunday tarkibiy qismni alohida280 alohida ajratish mumkin emas. Lekin kesimIik ma'no va munosabati so'z-gapning o'zida mujassamIashgan va uIarning ichki mohiyatini tashkil qiladi. Bunday gapIarda kesimlik kategoriyasi ma'nolari hamda kesimlik - gap markazi mavqeida keIishida - fikmi shakllantirish, ifodalash vazifasi bor. UIar gap sifatida voqelanuvchi so'zning leksik ma'nosida mujassam. Shu sababdan bunday gapda kesimlik mavjud, ammo kesimlik shakli ifodalanmagan.