Telekommunikaciya tiykarları hám kásiplik tálim” fakulteti «Informaciya qáwipsizligi» baǵdarı

Unamlı tárepleri:
1. Professional bolmaǵan buzıwǵa qaratılǵannan isenimli himoY.
2. Paydalanıwshı ushın minimal qolaysızlıqlar.
3. Tarmaq arqalı parol/kodni uzatıw múmkinshiligi.
4. Sistema hám ámeliy programmalıq támiynat hám texnikalıq qurallar menen qarama-qarsılıqlardıń joq ekenligi.
5. Ámelge asırıw hám qóllaw qolaylıǵı.
6. Kem ǵárejet.
Unamsız tárepleri:
1. Bul túrdegi kópshilik qorǵaw sistemalarınıń tómen shıdamlılıǵı.
2. Paydalanıwshı parol/kodni eslep qalıwı kerek.
Programmalıq támiynattı «bog'lash» sistemaları paydalanıwshı jeke kompyuterine programmalıq támiynattı ornatıwda kompyuterdiń kem ushraytuǵın belgilerin qıdıradı, sistemalar yamasa olar qorǵaw sistemasınıń ózi tárepinen ornatıladı. Sonnan keyin, programmalıq támiynat daǵı qorǵaw modulınıń ózi bul ayrıqshalıqlardı qıdırıw hám anıqlaw ushın sazlanadı, keyinirek olar programmalıq támiynattan ruxsatsız yamasa ruxsatsız paydalanıwdı anıqlaw ushın isletiledi. Bunday halda, protsessor, qosımsha apparatlar, operatsion sistemanıń tezligin hám basqa kórsetkishlerin bahalaw, turaqlı yad chIPlariga oqıw/yozish, jasırın fayllardı jazıw, eń tez-tez ushraytuǵın yad kartasın sazlaw hám taǵı basqa usıllarınan paydalanıw múmkin.
Bunday qorǵawlardıń hálsiz buwını programmalıq támiynat mudamı paydalanıwshınıń jeke kompyuterinde jumısqa túsiriliwi, bul qorǵaw sisteması islep shıǵılǵannan keyin, programmalıq támiynattı májburiy saqlaw, qorǵawdıń ózin úyreniw hám paydalanatuǵın maǵlıwmatlardı anıqlaw múmkinshiligine alıp keledi. DTHT paydalanıwshı jeke kompyuterin autentifikatsiya qılıw ushın isletiledi.
Unamlı faktorlar :
1. Qorǵawdıń islewi ushın qosımsha apparatlar talap etińmeydi.
2. Nusqalanǵan programmalıq támiynatqa ruxsatsız kirisiwdi qıyınlastırıw.
3. Paydalanıw qolaylıǵı.
4. Paydalanıwshı ushın DTHTning «ko'rinmasligi».
Unamsız faktorlar :
1. Jeke kompyuter parametrleri ózgergende DTHTning nadurıs signalları.
2. Buzıwǵa qaratılǵan paydalanıwshınıń jeke kompyuterine kirisiw múmkinshiligine iye bolǵanda tómen qarsılıq kórsetiliwi.
3. Sistema programmalıq támiynatı menen qarama-qarsılıqlardıń júzege keliwi múmkinshiligı.
Programmalıq támiynattı elektron giltler járdeminde qorǵawlaytuǵın klası sońǵı payıtlarda programmalıq támiynat óndiriwshileri arasında programmalıq támiynat (DT) barǵan sayın keń tarqalıp barıp atır. Bunda programmalıq hám apparat quralların qorǵaw, «apparat (elektron ) giltler» dep atalatuǵın zatlardan paydalanıw qurallarına tiykarlanadı. Elektron gilt - bul qawipsizlik sistemasınıń apparat bólegi bolıp, ol yad chIPlari hám birpara jaǵdaylarda mikroprotsessorli plata bolıp, qutiga jaylastırılǵan hám kompyuterdiń standart portlarınan birine (COM, LPT, PCMCIA, USBlarga) yamasa plata uyasiga ornatıw ushın mólsherlengen. Bunday apparat retinde smartkartalardan (Smart-Card) da paydalanıw múmkin. Analiz nátiyjelerine kóre, programmalıq támiynat hám apparat qorǵawı házirgi waqıtta programmalıq támiynattı buzıwdan qorǵawdıń eń turaqlı sistemalarınan biri esaplanadı.
Arxitektura boyınsha elektron giltlerdi yadlı (mikroprotsessorsiz) hám mikroprotsessorli (yadlı ) giltlerge bolıw múmkin.
Eń kem bekkem sistemalar birinshi túrdegi úskenege iye bolǵan sistemalar bolıp tabıladı. Bunday sistemalarda zárúrli maǵlıwmatlar (shifrdı ashıw gilti, ótiw kestesi) elektron gilt yadında saqlanadı. Kóbinese bunday qorǵawdı óshiriw ushın buzıwǵa qaratılǵan qorǵaw sistemasınıń apparat bólegine ıyelewi kerek (zárúrli maǵlıwmatlarǵa kirisiw ushın programmalıq támiynat hám apparat bólimleri ortasındaǵı dialognı ustap turıw ).
Eń shıdamlı bolǵanlar ekinshi túrdegi apparatlı sistemalar bolıp tabıladı. Bunday kompleksler apparatda tekǵana deshifrlash giltini, bálki maǵlıwmatlardı shifrlash/deshifrlash birliklerin de óz ishine aladı, sol sebepli qorǵaw processinde shifrlanǵan informaciya blokları elektron giltga ótkeriledi hám shifrlanǵan maǵlıwmatlar ondan alınadı. Bul túrdegi sistemalarda shifrdı ashıw giltini ustap qalıw júdá qıyın, sebebi barlıq proceduralar apparat tárepinen ámelge asıriladı, biraq qorǵaw sisteması islep shıǵılǵannan keyin qorǵawlanǵan programmanı ashıq formada májburiy saqlaw múmkin boladı. Bunnan tısqarı, krIPtotanaliz usılları olarǵa salıstırǵanda qollanıladı.