Tema. Mu’lk,tovar ha’m pul

Tovar ha`m onin` qa`siyetleri

Tovar - bul tutiniwshilardin` talaplarin qanaatlandiriw ushin, bazarda satiw, almasiw ushin jetistirilgen o`nimler ha`m xizmetler. Ha`r qanday o`nim yamasa xizmet tovar boliwi ushin en` aldi menen adamlardin` tutiniw talaplarin qanaatlandiriwi tiyis. Bul tovardin` tutiniw qa`siyeti (tutiniw quni) dep ataladi. Al tovardin` basqa tovarg`a almasiwi tovardin` almasiw qa`siyeti (almasiw quni) dep ataladi.

Tovar degende biz ko`z aldimizg`a qandayda buyimdi yamasa zatti, onin` sirtqi ko`rinisin elesletemiz. Tovardin` buyim sipatindag`i qa`siyetinen basqa da qa`siyeti bar, yag`niy tovar ja`miyetlik mu`ta`jliklerdi qanaatlandiriw qa`siyetine iye. Biraqta ha`r qanday insan mu`ta`jligin qanaatlandiriwshi zatlar tovar bola bermeydi.

Misali; hawa, quyash nuri ha`mme ushin za`ru`r ha`m ha`mmenin` mu`ta`jligin qanaatlandiradi, biraqta olar satilmaydi, hesh kim olardi satip ala almaydi, ha`tteki hesh na`rsege almastirilmaydi.

Tovarlardi bir - biri menen almastirg`anda olardi ten`lestiriwshi tiykar, olardi o`ndiriw ushin sarp etilgen miynet esaplanadi. Bul tovardin` quni dep ju`rgiziledi. Qun tariyxiy kategoriya, ol tek g`ana tovarlarg`a ta`n bolg`an qa`siyet, ol miynet penen o`lshenedi. Biraqta praktikada qundi miynettin` o`zi menen emes, al oni sa`wlelendiriwshi basqa o`lshem menen aniqlanadi. Bul o`lshem qurali aqsha esaplanadi. Sol sebepli bazarda tovar satilg`anda onin` quni aqshada ko`rsetiledi.