Finanslıq nátiyjelerdi anıqlawdıń xalıq aralıq ámeliyatı
Ónim
satıwdan
sap
túsim X1
|
Satıwdan sap túsim=satıwdan jalpı túsim-satıwǵa salıqlar
|
Ózgermeli qárejetler
|
Ónimniń kólemine ózgeriwine baylanıslı qárejetler
|
Marjinal payda X2
|
Turaqlı qárejetler
|
Ónimniń kóleminiń ózgeriwine baylanıslı bolmaǵan qárejetler
|
Operacion payda X3
|
Dáwir qárejetleri, tiykarǵı
iskerliktiń basqa
dáramatları
|
Óndiristen tısqarı qárejetler (satıw,administrativlik hám basqa ulıwmaxojalıqlıq qárejetleri), ónim (jumıs, xızmet) lerdi satıwdan tısqarı dáramatlar
|
Tiykarǵı
iskerlik
paydası
X4
|
Finanslıq iskerlikten
dáramatlar, qárejetler
|
Finanslıq klassifikaciyaga iye processlerden dáramatlar hám qárejetler
|
Ulıwma xojalıqlıq iskerliginiń paydası X5
|
Ayrıqsha jaǵdaydaǵı
dáramatlar, qárejetler
|
Xojalıq júritiwshi
subyekttiń ádettegi
iskerliginen anıq parq
qılatuǵın, yaǵnıy tez-tez yaki
turaqlı túrde júz bermeytuǵın waqıyalar yaki kelisimler nátiyjesinde júz bergen dáramatlar yaki
qárejetler
|
Salıq tólengenge shekem payda X6
|
Salıq uyımları tárepinen
belgilengen
qaǵıydalarǵa muwapıq
anıqlanǵan
payda (zıyan)
|
Buxgalteriya esabı boyınsha payda – salıq qárejetleri shegirip taslanıwınan aldınǵı dáwir paydası yaki zıyanı
|
Salıqlar, tólemler, jıyınlar X7
|
|
Sap payda
X8
|
Marjinal payda hám onıń faktorlı analiziniń esap-kitapları
Kórsetkishler
|
Ótken jıl
|
Esabat jılı shártli
|
Esabat jılı
|
Ónim satıwdan jalpı túsim
|
Mó*Bó
|
Mq*Bó
|
Mq*Bq
|
Satılǵan ónimniń óndiristiń ózine túser bahasında ózgermeli qárejetler
|
Mó*Óó
|
Mq*Óó
|
Mq*Óq
|
Marjinal payda
|
Mó(Bó-Óó)
|
Mq(Bó-Óó)
|
Mq(Bq-Óq)
|
Satılǵan ónimniń ózine túser bahasında turaqlı qárejetler
|
Tó
|
Tq
|
Tq
|
Ónim satıwdan sap payda
|
Mó(Bó-Óó)-Tó
|
Mq(Bó-Óó)-Tq
|
Mq(Bq-Óq)-Tq
|
Belgilerge túsinik:
Mó,Mq - ótken jıl (Mó) hám esabat jılındaǵı (Mq) haqıyqatta islep shıǵarılǵan ónimlerdiń muǵdarı;
Bó,Bq - ótken jıl (Bó) hám esabat jılındaǵı (Bq) satılǵan ónimlerdiń birlik bahası;
Óó,Óq - ótken jıl (Óó) hám esabat jılında (Óq) ónimler birligine ózgermeli qárejetler;
Tó,Tq - ótken jıl (Tó) hám esabat jılında (Tq) jámi ózgermeli qárejetler.
Joqarıdaǵı baylanıslardan marjinal payda hám onıń ózgeriwine tásir etiwshi faktorlardı da esap-kitap qılıw múmkin. Marjinal payda kórsetkishi hám onıń ózgeriwine tásir etiwshi, esap-kitap qılınatuǵın faktorlarǵa ónimlerdiń muǵdarı, birlik bahası hám bir birlikke ózgermeli qárejetlerdiń ózgerisi tásiri kiredi.
1. Marjinal payda hám onıń ózgeriwine ónim muǵdarı ózgerisiniń
tásirin tabıw ushın tómendegi baylanıstan paydalanıladı:
Mq * Bó - Mó * Bó = Bó * ( Mq - Mó ); (4.4)
2. Marjinal payda ózgerisine baha ózgerisiniń tásirin tómendegi
baylanısta tabıw múmkin:
Mq * Bq – Mx * Bó = Mq * ( Bq - Bó ); (4.5)
3. Marjinal payda ózgerisine ónim birligine ózgermeli qárejetlerdiń sarpınıń ózgeriwiniń tásiri tómendegi baylanısta tabıladı:
Mq * Óq – Mq * Óó = Mq * ( Óq - Óó ); (4.6)
Úsh faktor qosındısı jámlengen halda marjinal hám sap payda ózgerisine faktorlardıń tásirin esap-kitap qılıp shıǵıw múmkin.
Kárxananıń paydasın asırıw jollarına: satıw kólemin asırıw (tovarlardı kreditke satıw, satıwdan keyingi kepillengen xızmet kórsetiwler, tólemlerde hár túrli shegirmelerden paydalanıw), bahalardı asırıw sapasın jaqsılaw arqalı, talapker bazarlardı izlep tabıw, jetkerip beriw múddetlerin qısqartıw), ónim islep shıǵarıwdıń ózine túser bahasın azaytıw (kárxananıń óndiris quwatlarınan tolıq paydalanıwdı jolǵa qoyıw, miynet ónimdarlıǵın asırıw, óndiris zapaslarınan tejemli paydalanıw, sapasız hám brak ónimlerge jol qoymaw arqalı) arqalı erisiw múmkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
