Texnalogiyalari uliversiteti

Funksionalsxemada

• 
  buyum funksional qismlarining
  

ayrimlari yoki barchasida ro‘y beradigan jarayonlar tasvirlanadi. Buyumning ish jarayonini o‘rganishda va buyumni sozlashda, nazorat qilishda va ta ’mirlashda foydalaniladi.
3.

Prinsipialsxemada

• 
  buyumning tarkibiy elementlari hamda
  

ular orasidagi bog‘lanishlarning barchasi ko‘rsatiladi. Shunga ko‘ra, sxemaning bu turi buyumning ishlash jarayoni to ‘g‘risida to ‘la m a’lumot beradi.
4.

Birlashtirish(montaj)sxemasi

• 
  buyum qismlari orasidagi
  

o ‘zaro birlashishlar ko‘rsatiladi. U nda shunday birlashishlarni amalga oshirish vositasi b o ‘lgan o ‘tkazgich, kabel, truboprov
od
kabilar aks ettiriladi. 5.

Ulashsxemasida

buyumning tashqi tom oni bilan boshqa buyumga birlashish (ulanish) joyi ko‘rsatiladi.6.

Umumiysxemada

kompleksning tarkibiy qismlari tasvirlanib,
foydalanish joyida qanday montaj qilish haqida m a’lumot beradi.

Buyum elementlarining o‘zaro joylashishi sxemada taxminan to ‘g‘ri tasvirlanadi.

7.

Joylashtirishsxemasida

buyum tarkibiy qismlarining bir-
biriga nisbatan qanday joylashtirilganligi ko‘rsatiladi. 8.

Birlashtirilgan sxemada

biror maqsadni ko‘zlab, ikki- uch
xil sxemalar turi birlashtirilib tasvirlanishi mumkin. Masalan, prinsipial va montaj (birlashtirish), biriktirish va ulash sxemalari. 71

Bunday biriktirishlar sxema turi va k o ‘rinish hujjati bilan aniqlanishi lozim. M asalan, elektr prinsipial sxemasi va ulash sxemasi.

9.

Kombinatsiyalashtirilgansxemada

buyum tarkibiga turli
elementlarning ko‘rinishlari kiritilishi munosabati bilan, buyum uchun bir turdagi sxemalarning bir qanchasini tuzish talab qilinadi. Bunday sxemalarni bitta kombinatsiyalashtirilgan sxem a
bilan alm ashtirish lozim b o ‘ladi, m asalan, elektr- gidravlik prinsipial sxema.
10.