Германиядаги тилшуносларнинг бу йўналишга муносабати бир хил бўлмаган. Бу даврда Германияда ёш грамматикачилардан ташқари бир қанча лингвистик йўналишлар фаолият кўрсатди. Шунинг учун ҳам академик И.В.Ягич: «Бу мамлакатда нечта университет бўлса, шунча лингвистик мактаблар мавжуд», – дейди. - Германиядаги тилшуносларнинг бу йўналишга муносабати бир хил бўлмаган. Бу даврда Германияда ёш грамматикачилардан ташқари бир қанча лингвистик йўналишлар фаолият кўрсатди. Шунинг учун ҳам академик И.В.Ягич: «Бу мамлакатда нечта университет бўлса, шунча лингвистик мактаблар мавжуд», – дейди.
- Лекин кейинчалик Германиядаги бошқа лингвистик мактаб вакиллари ҳам ёш грамматикачилар томонига ўтдилар. Шу билан бирга бу мактаб қарашлари бир қатор Оврўпа тилшуносларига ҳам таъсир қилди.
Ёш грамматикачиларнинг ўзига хос хусусиятлари нима эди? - Ёш грамматикачиларнинг ўзига хос хусусиятлари нима эди?
- Ёш грамматикачилар қарашларининг асосий нуқталари сифатида қуйидагиларни кўрсатиш мумкин:
- 1. Қиёсий-тарихий тилшуносликнинг энг катта камчилиги шундан иборатки, улар тилларни қиёслаб ўрганишга, бобо тил шаклларини хаёлан тиклашга асосий эътиборни қаратдилар, лекин сўзловчи шахснинг ўзи назардан четда қолди. Сўзловчининг лисоний фаолият механизми, психологияси, тилнинг ички тараққиёти сингари масалаларга эътибор қаратилмади.
Қиёсий-тарихий тилшуносликнинг ана шу камчиликларини эътиборга олган ҳолда Бругман ва Остхафлар, энг аввало, лингвистиканинг тадқиқот объектини ўзгартиришни маслаҳат берадилар. Уларнинг фикрича, тилларни қиёсий ўрганаётган олим уларнинг бобо тил ҳолатини тиклашга эмас, балки ҳозирги ҳолатини тадқиқ этишга асосий эътиборни қаратиши керак. - Қиёсий-тарихий тилшуносликнинг ана шу камчиликларини эътиборга олган ҳолда Бругман ва Остхафлар, энг аввало, лингвистиканинг тадқиқот объектини ўзгартиришни маслаҳат берадилар. Уларнинг фикрича, тилларни қиёсий ўрганаётган олим уларнинг бобо тил ҳолатини тиклашга эмас, балки ҳозирги ҳолатини тадқиқ этишга асосий эътиборни қаратиши керак.
Do'stlaringiz bilan baham: |
