Дентиннинг кимёвий таркиби (Е.М.Гофунг буйича)%
Дентин тиш тукималарининг асосий таянчи хисобланади. Тишнинг тож кисмида у эмаль билан, илдиз сохасида эса цемент билан копланган.
У мустахкамлиги ва таркибий тузилиши буйича суяк тукимасига ухшаш. Таркибида 72% анорганик ва 28% органик моддаларни саклайди.
Дентиннинг асосий моддаси коллаген толалардан тузилган булиб, уларнинг орасида елимловчи модда булади. Коллаген толалар икки хил радиал (Корф толалари) ва тангенциал (Эбнер толалари) юналишида жойлашган. Толаларнинг бундай кесишиб жойланиши тишга алохида мустахкамлик беради. Дентиннинг периферияси томон пульпадан радиал юналишда дентин каналчалари жойлашади. Пульпага якин жойдаги дентин моддасининг бир кисми бевосита одонтобластларга бириккан булиб, одатдаохакланмаган булади. Бу жойда дентинннинг усиши ва шаклланиши руй беради. Дентиннинг шаклланиши умр давомида аста секинлик билан амалга ошади. Дентиннинг минерал асосини гидроксиапати кристаллари ташкил килади. Унинг формуласи Са10(РО4)6(ОН)2. Ёш организмда кальций фосфор нисбати 2,07, 30 ёшдан ошган инсонларда 1,97 ташкил килади. Са ва Р микдори эмаль ва дентин чегарасидан эмаль юзасига кадар ортиб боради. табиий апатитларда Са ва Р нисбати 2,0дан ошмаслиги ва 1,3дан камаймаслиги маълум (В.К.Леонтьев, 1978й.). гидроксиапатит кристаллари дентинда 1:67нисбатда тургун булиши аникланган. Реминерализация жараёнининг амалга ошишида органик матриксларининг ахамияти катта.
Do'stlaringiz bilan baham: |