To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

9.2-jadval
Asfaltli qorishm alar va betonlar namuna tarkiblari
Nomi
Tarkibi, foiz (% ) massasiga nisbatan
Bi­
tum
Рек
Tosh-
ko‘mir
smolasi
Kukun
toMdir­
gich
Qum
Chaqiq­
tosh
As best
Asfaltli
qorishma
18
-
-
20
55
-
7
Pek-smolali
qorishma
-
15
4
11
62
-
8
Asfalt-beton
7
—
—
3
30
60
-
Peko-beton
-
18-12
2-3
5-10
3 S 4 0
40-45
-
Asfalt-betonning siqilishdagi mustahkamlik chegarasi 20°S da 2,2- 
2,4 MPa, 50°S da 0,8-1,2 MPa. Asfalt qorishmalari hamda betonlari issiq, 
iliq va sovuq holatda yotqiziladi. Asfalt-beton qorishmalari, odatda issiq 
holatda 140-170°S haroratda tayyorlanadi va yotqiziladi. U issiq holatda 
tayyorlash asosiy jarayonlaridan iborat: chaqiqtosh, qum, kukun toMdirgich
133

---

kabi mineral tashkil etuvchilar quritilib, 180-200°S da qizdiriladi va 
qorgichga dozirovkalab solinadi; bitum 150-170°S da qizdiriladi va 
qorgichda to‘ldirgichlar bilan sinchiklab aralashtiriladi.
Asfalt-beton qorishmalar maxsus isitgich bilan jihozlangan yoki 
termosli mashinalarda tashiladi. U maxsus ukladchiklar vositasida 
yotqizilib, tekislanadi va presslab zichlashtiriladi. Asfalt-beton 1-2 soat 
davomida sovigach mustahkamlikka ega boiadi. lliq asfalt-beton bitumni 
110-120°S qizdirib, shu haroratda qizdirilgan mineral to‘ldirgichlar bilan 
aralashtiriladi. Asfalt-beton 60°S gacha sovigach qiyrilish obyektlariga olib 
boriladi vayotqiziladi. Sovuq holatdagi asfalt-beton organik erituvchilarda 
eritilgan bitum va bitum emulsiyalariga mineral to‘ldirgichlar aralashtirib 
olinadi. Sovuq holda tayyorlangan asfalt-betonning mustahkamligi va 
sifati issiq holda olinganga nisbatan pastroq bo‘ladi.
r a ik r o to ’Id irg ic h u in g
v in tli k o n v e y e ri