Toksikologiya asoslari doc

Dala sharoitida kishi boshiga bir kunda sarflanadigan eng kam qilgandagi 
suv me`yori 
Bir kishi uchun sarflanadigan bir 
kunlik suv miqdori, litrda 
Suvning sarflanishi 
o’rta mintaqada 
issiq 
iqlim 
sharoitida 
CHoy tayyorlash va suvdonni to’ldirish uchun 
Ovqat tayyorlash va idishlarni yuvish uchun 
Individual idishlarni yuvish uchun 
YUvinish uchun
Hammasi 
Faqat ichish uchun 
2,5 
3,5
1,0
3,0
10.0 
2,5 
4,0 
3,8 
1,2 
6,0 
15,0 
4,0 
Suvni dezaktivatsiya qilish uchun turli usullardan foydalaniladi. 
1. Suvni dezaktivatsiya qilish uchun ion almashtiruvchi smolalardan 
foydalaniladi. Bu o’zining samaraliligi bilan boshqa usullardan yuqori turadi. Ion 
almashtiruvchi smolalar ionitlar deb ham ataladi. CHunki ular suvda erigan 
moddalarning ionlari bilan o’z ionlarini almashtirish xususiyatiga ega. Hozirgi vaqtda 
ikki xil ionlardan — kationitlar va ionitlardan foydalaniladi. Ushbu sintetik smolalar 
yuqori molekulali uglevodlar bo’lib, monomerlardan iborat. Bu monomerlar bir-biri 
bilan polimerizatsiya yoki polikondensatsiya yo’li bilan biriktirilgan. Hozirgi vaqtda 
keng qilganda quyidagi ionitlar: Ku-2, SBS, EDE-10P, amberlit, permutit, daueks va 
boshqalar suvni dezaktivatsiya tsilish uchun ishlatib kelin di. Bu ishlatiladigan 
ionitlar organizm uchun zararsiz bo’lishi kerak 
Suvni tozalash uchun oddiy kationit qavati orqali, so’ngra anionit qavati orqali 
filtrlanadi. Har bir ionit qavatining qalinligi 40—50 sm ni tashkil qilishi kerak, har 
10—15 soatda ionitlar to’yinib qoladi, shuning uchun ular shu vaqtda almashtiriladi. 
Ionitlar orqali suv filtrlanganda MAFS ning unumdorligi 2500 l/s ni tashkil qiladi. 
2. Suvni koagulyatsiya qilish yo’li bilan tozalash mumkin, buning uchun suv 
koagulyatsiya qilinadi va tindiriladi. so’ngra karboferrogel—M (temir moddasining 
ishlatilgan tuzlari va faollashtirilgan ko’mir) orqali filtrlanadi- Bunda suvdagi 
muallaq zarrachalar koagulyantlarda ushlanib qolinadi. Qolgan oz miqdordagi 
zarrachalar esa karboferrogel-M da ushlanib qolinadi. Karboferrogel-M orqali suv 
filtrlanganda MAFSning unumdorligi 500—700 l/s ni tashkil qiladi. 
3. Suv koagulyatsiya qilib tindiriladi va to’qima—ko’mir filtr orqali filtrlanadi. 
TUF-200 komplekti filtr, qo’l nasosi, suv saqlanadigan (RDV-100) idish, brezent 
chelaklar, filtrlovchi materiallar va reagentlardan iborat. TUF-200 ning unumdorligi 
200—300 l/s ni tashkil qiladi. Tozalanadigan suv oldin RDV-100 idishiga solinib, 
ko’p miqdordagi xlorlovchi modda bilan xlorlanadi, kerak bo’lganda koagulyatsiya 
qilinadi. So’ngra qo’l nasosi yordamida filtr orqali ikkinchi RDV-100 idishiga 
o’tkaziladi. Faollangan ko’mir suvni xlordan to’liq tozalaydi. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

67 
Ishchilar zaharlanishning oldini olish uchun yorliqlar, plakatlarda berilgan 
havfsizlik texnikasi bo’yicha yo’riqnomalarda ko’rsatilgan barcha ogohlantirishlarga 
rioya qilishlari lozim. SHuningdek ish joyida zaruriy ehtiyot choralarini ko’rishlari 
kerak.