Topshiriq. №92. Maqsad; “So’z labirinti” metodikasi yordamida tafakkur jarayonlarini labil-rigidligini aniqlash

Natijani qayta ishlash: Natijdani qayta ishlash jarayoni qatnashuvchilarni eksperement topshiriqlarini ustanovka usulida echilishi tarzida o’tkaziladi. Bu taqqoslash negizida: (xarakter) ustanovkani tanlash xarakteri, ta’sirchanligi, qayd qilish hususiyati va tafakkuri moslashuvchanligi mavjudligi yotadi. Buning uchun tezlik ko’rsatkichi qo’llaniladi.

Tezlik ko’rsatkichi: o’rta arifmetik topshiriqni bajarishga sarflangan fikrlashdir. O’rta arifmetikani echish vaqtida bajarilgan 5 ta topshiriq ustanovka harakteri tanlash tezligini aniqlaydi. Keyingi 5 ta topshiriq esa ko’rsatmadagi javobga bog’liq bo’ladi. Oxirgi vaziyatda №10-topshiriq bajarildimi - yo’qmi bilish muhim.
Ustanovka xarakteri tanlanishini: Qatnatuvchini №1 dan 5 chi topshiriqgacha echishi va echish tezligidan aniqlanadi.
Agar qatnashuvchi 3,4 va 5-topshiriqlarni bog’liq usulini tez tops, topshiriqlarni bajarayotganda kam aytib turilsa, ko’proq o’zi echsa, unda ustanovka sifati yaxshi natija bergan bo’ladi.
Agar qatnashchiga javoblar aytib berilgan bo’lsa yoki topshiriqni echish usulini almashtirgan bo’lsa, tafakkuri tezligi ko’rsatkichi birinchi 5 ta topshiriqda ko’proq optimal holatda yahni qiyinchilik bilan chiqadi.
Qatnashuvchining ustanovkaga ta’sirchanligini bilish darajasida №6 va № 7 topshiriqlarni echish usullari tekshiriladi. Agar bu topshiriqlar ustanovkada ko’rsatilganidek echilmagan bo’lsa ta’sirchanlik darajasi baland bo’ldi. Agar topshiriqdan bittasi to’g’ri echilmagan bo’lsa, ta’sirchanlik darjasi o’rtacha. Masalan: №6-topshiriq quyidagicha echilgan bo’lishi mumkin: 14 – 2 – 2 = 10; № 7-topshiriq bo’lsa so’ralganidek hisoblanmagan yahni: suvni bir yo’la ikkala topshiriq ustanovkadagidek usulda echilmagan bo’lsa, - bu doimiy zaif ta’sirchan bo’ladi.
Ustanovkani qayd qilish hususiyati qatnashuvchining №8 va №9- topshiriqlarni echishdan aniqlanadi. Agar №8 va №9 topshiriqdarni ustanovkadagidek usulda echilgan bo’ls, ustanovkani qayd qilish hususiyati yuqori. Agar topshiriqlardan biri ko’rsatilgan usulda, boshqa ko’rsatilmagan tarzda bo’lsa, ustanovkani qayd qilishi darajasi o’rtacha bo’ladi. Masalan №8 topshiriq shunday echimi bo’lishi mumkin: 12 – 3 = 9, № 9 topshiriq esa osongina qo’shish usulida, yahni idishlar yordamida suvni bir-biriga quyib ko’tarish: 12 + 3 = 15.
Agar ikkala topshriq ustanovkada ko’rsatilgan usulda echilmagan bo’lsa, ustanovkani qayd qilish hususiyati mavjud emasligini bildiradi. Lekin qatnashchining ustanovkaga ta’sirchanligi past bo’lsa, berilgan hulosa to’g’ri chiqadi. Aksincha bo’lsa ustanovkani qayd qilish past bo’ladi.
Tafakkurni moslashuvchan yoki moslashuvchan emasligini № 10 topshiriq natijasida aniqlashimiz mumkin. Bu topshiriq ustanovkada bitta echimga ega bo’lmasligi mumkin: 7 + 5 = 12. Agar qatnashuvchi bu topshiriqni to’g’ri echgan bo’lsa, uning tafakkuri moslashuvchan, ta’sirchanlik va qayd qilish hususiyatidan tashqari u qanchalik ustanovkadagidek usuld aaniqlangan. Agar tiopshiriq to’g’ri echilmagan bo’lsa, va hisoblash harakatini davom ettirmagan bo’lsa, unda tafakkuri moslashuvchan emas.