To’rt bosqichga bo’linishi mumkin. 1-bosqich, mijoz bilan tanishish va suhbat boshlanishi

Mavzu: Konsul’tatsiya o’tkazish bosqichlari
"Bosqich" so’zi alohida vaziyatda biror narsaning rivojlanish bosqichini bildiradi. Konsul’tatsiya jarayoni taxminan to’rt bosqichga bo’linishi mumkin.
1-bosqich, mijoz bilan tanishish va suhbat boshlanishi.
Ushbu bosqichning davomiyligi 5 - 10 minut, bitta konsul’tativ suhbatning o’rtacha davomiyligi 45 minutdan 1 soat 10 minutgacha. Ushbu bosqichda psixolog-maslahatchi quyidagi harakatlarni amalga oshiradi:
Siz mijoz bilan yarim yo’lda uchrashishingiz yoki ofis eshigi oldida uchrashishingiz mumkin, bu mijoz tomonidan xayrixohlik va qiziqishning namoyishi sifatida qabul qilinadi.
- Mijozni "Kiring iltimos", "Qulayroq o’tiring" kabi so’zlar bilan rag’batlantirish maqsadga muvofiqdir.
- Mijoz bilan aloqaga kirishganlikning dastlabki daqiqalaridan so’ng, unga 45-60 soniya tanaffus qilish tavsiya etiladi, shunda mijoz o’z fikrlarini to’plab, atrofga nazar tashlay oladi.
- Tanaffusdan so’ng, haqiqiy tanishishni boshlash maqsadga muvofiqdir. Siz mijozga “Keling, bir-birimiz bilan tanishaylik. Sizga qanday murojaat qilishim kerak? "SHundan so’ng, siz o’zingizni mijozga tanishtirishingiz kerak. O’zingizni mijozning o’zi qanday murojaat qilish yoki tanishtirishni, yoki siz qanaqa tanishtirganligingiz ma’qulligini so’rash maqsadga muvofiq. Mijozga shu tarzda murojaat qilish qulay bo’ladimi-yo’qligini muhokama qilish mumkin.
- Maslahat berish jarayonini boshlashdan oldin, psixolog-maslahatchi mijozga maslahat berish jarayoni to’g’risida imkon qadar ko’proq ma’lumot berishga majbur, ya’ni, maslahat berishning asosiy maqsadlari, uning malakasi to’g’risida, maslahat uchun to’lov haqida, maslahatning taxminiy davomiyligi to’g’risida, ushbu vaziyatda maslahat berishning maqsadga muvofiqligi, konsul’tatsiya jarayonida mijozning holatini vaqtincha yomonlashish xavfi, maxfiylik chegaralari to’g’risida. Ushbu ma’lumotlarning bir qismi mijozning iltimosiga binoan taqdim etiladi, chunki maslahat berishdan oldin mijozni ma’lumot oqimi bilan qo’rqitmaslik kerak. Ammo ba’zi savollar, masalan, to’lov masalasi, psixolog-maslahatchi o’zini o’zi ko’tarishi maqsadga muvofiqdir. Siz mijozga psixolog yordam bera olmaydi degan tushunchani paydo bo’lishiga yo’l qo’ymasliginigiz va yordamga umid bog’lash motivatsiyasini yuzaga keltirishingiz lozim.
- Audio va video yozuvlar, bir tomonlama ko’rish oynasi orqali kuzatish, ya’ni konsul’tatsiya vaqtida boshqa shaxslarning (tinglovchilar, talabalar) ishtirok etish imkoniyatlarini mijoz bilan oldindan kelishib olish muhimdir. Bunga mijozning roziligisiz yo’l qo’yilmaydi.
Mijozga konsal’tingdan boshqa maqsadlari uchun konsul’tantdan foydalanishiga yo’l qo’ymaslik muhimdir. Siz mijozning iltimosiga binoan biron bir joyga qo’ng’iroq qilishga, xat yozishga, maslahatga chaqirishga rozi bo’lmasligingiz kerak, ya’ni mijozning iltimosiga binoan psixolog-maslahatchining boshqa odamlarning shaxsiy hayotiga aralashuvi deb belgilanadigan hech narsa qilmang.
- YUqoridagi barcha savollarni hal qilgandan so’ng, mijoz bilan muloqot (so’roq qilish)ga o’tishingiz mumkin, bu psixologik maslahatning ikkinchi bosqichi boshlanganligini ko’rsatadi. Mijoz bilan birinchi tanishish taassurotlari ostida kutilmaganda chalkashib ketmaslik, qaerdan boshlashni bilmagan vaziyatga tushib qolmaslik uchun, ushbu o’tishga imkon beradigan oldindan tayyorlangan iboraga ega bo’lish muhimdir. Bunday standart iboraga misol: "Sizni menga nima olib keldi?" Ushbu iborani aytish psixologik maslahatning navbatdagi bosqichini boshlaydi.