Toshkent 2023 2-topshiriq psixika va ongning rivojlanishini tahlil qilish

Stress va salomatlikning o'zaro munosabatlari va o'zgarishlari:
Stress va salomatlik o`zaro bog`liqliklarga ega bo`lib ular bir-birini kuchaytirishi yoki pasaytirishi mumkin. Ya’ni stress salomatlikka salbiy ta’sir qiladi. Shuningdek, salomatlikdagi ba’zi o`zgarishlar ham, stress darajasini oshirishi yoki kamaytirishi mumkin.
Stress va salomatlikning bir-biriga ta’siri;
1. Stressning jismoniy ta'siri:
- Qorin uchun o'zgarishlar - Stress paydo bo'lganda, qorin o'sishi yoki qisilishi o'zgaradi. Bu holatda, adrenalin va kortizol hormonlari qorin faoliyatini oshirish uchun ishlab chiqiladi. Uzun muddatli stress esa qorin funktsiyasini buzishga olib kelishi mumkin, bu esa og'ir kasalliklarga olib kelishi mumkin.
- Yurak tezlashi: Stress vaziyatida yurak tez ishlashi o'zgaradi. Adrenalin va kortizolning etkisi bilan yurak qon bosimi oshadi va bu esa tez ishlayotgan yurak zaxiralari va qon yollari uchun yaxshi emas.
-Immun tizimga ta'sir: Stress, immun tizimga ham ta'sir qilishi mumkin. Uzun muddatli stress immun tizimga zarar yetkazadi va shu sababli kasalliklar va infektsiyalarga qarshi ko'rsatkichlar kamayadi.
2. Ijobiy yengish strategiyalari:
-Ehtiyotkorlik va dam olish usullari: Meditatsiya, chuqur nafas olish va diqqatni jamlash kabi amaliyotlar stressni boshqarishga yordam beradi.
-Jismoniy faollik: Muntazam jismoniy mashqlar stressni kamaytiradi va umumiy farovonlikni yaxshilaydi.
-Ijtimoiy qo'llab-quvvatlash: Kuchli ijtimoiy aloqalarni saqlash. Do'stlar va oila a'zolaridan yordam so'rash foydali bo'lishi mumkin.

3. Xulq-atvor javoblari:
-Yengish mexanizmlari: Odamlar haddan tashqari giyohvand moddalarni suiiste'mol qilish yoki ijtimoiy faoliyatdan voz kechish kabi stressga javoban nosog'lom kurashish mexanizmlaridan foydalanishi mumkin.
-Uyquning buzilishi: Stress uyqu tartibini buzishi, uyqusizlik yoki boshqa uyqu buzilishiga olib kelishi mumkin.

4.Ruhiy salomatlikka ta'siri:
-Depressiya va Anksiyete: Uzun muddatli stress o'z-o'zini yaxshi his qilish va umuman ruhiy holatni tasir qila oladi. Bunday stress depressiya va anksiyetega olib kelishi mumkin. Individning o'zini qiziqtirish qobiliyati pastlashadi va kelajakqa oid o'zgartirishlarga qarshi qo'rqishni keltiradi.
-Odamning Jismoniy va Ma'naviy Qobiliyatlarini Pasaytirish: Stressning o'sishi yoki o'zgarishi insonning jismoniy va ma'naviy qobiliyatlarini ta'sir qilishi mumkin. Uni emotsional va intellektual darajasini pastga surish mumkin.