Toshkent arxitektura qurilish instituti pedagogika psixologiya fanidan mustaqil ish

1. Obektivlik tamoili. O’quvchm shaxsiga xos bo’lgan psixologik 
xodisalarni obektiv holatda o’rgangandagina to’g’ri xulosalar aniqlanadi. 
O’quvchining o’zi haqida gapirganiga qarab, unga baho beriladi. 
4. Rivojlanish tamoili. Bu tamoil bola shaxsiga xos bo’lgan psixologik 
xodisalarni o’sishi, o’zgarishda, hamma vaqt rivojlanishda qarashni taqozo etadi. 
5. O’zoro bog’liqlik tamoili. Bu tamoil o’quvchi hayoti va faoliyatining 
tashqi sabablarini tashqi ta’sirlarning har bir o’quvchiga ta’sir etish sabablarini 
bilishni talab qiladi. Pedagogik psixologiyaning ilmiy – tadqiqot metodlari 
yuqoridagi tamoillarga asoslanadi.  
Pedagogik psixologiyaning metodlari umumiy psixologiyaning metodlaridan iborat 
bo’lib, ularga mateiatik – strtistik metod qo’shiladi. Bu metodning mohiyati 
shurdaki, bunda aniqlangan xulosalarni tekshirish uchun turli statistik usullardan 
foydalaniladi. 
2. 
Fan sifatida pedagogik-psixologiyaning vujudga kelishi, uning 
rivojlanish tarixi va hozirgi holati. 
Hozirgi vaqtda pedagogik psixologiya sohasidagi ilmiy tekshirish ishlarining 
muvaffaqiyati uchun ta’limning quyidagi sohalariga e’tibor berish kerak. 
1. Ona tili o’qitish psixologiyasi. Bu soha o’quvchilarda ona tili fanidan bilim, 
iqtidor va malakalar hosil qilish usullarini topish masalalarini o’rganadi. Bu 
yozishga, o’qishga, orfografiya va grammatikani o’rgatish masalalarini o’z 
ichiga oladi.
2. Chet tilini o’qitish psixologiyasi. Bu bo’lim chet tilidan to’g’ri gapirish, 
o’qish, yozish va tarjima qilish masalalarini o’z ichiga oladi. 
3. Matematika o’qitish psixologiyasi. Bu bo’lim matematik fanlarni to’g’ri 
o’zlashtirish masalalarini o’rganadi. 

---

4. Geografiyani o’qitish psixologiyasi. Bu bo’lim geogrifik bilimni tez va 
mustahkam o’rganish masalalari bilan shug’ullanadi. 
5. Mehnat talimi psixologiyasi. Bu bo’lim mehnat madaniyati va o’quvchilarda 
ijtimoiy mehnatga ongli munosabat hissini tarbiyalash muammolarini o’z 
ichiga oladi. 
O’qitish o’quvchining bilim faoliyatini o’stirish bo’lib, ikki tomonlama jarayondir. 
Bu jarayon o’qituvchi va o’quvchi tomonidan amalga oshiriladi. Bu jarayonda 
o’qituvchi tomonidan o’quvchilarga ularning yoshi va individual hususiyatlari 
hisobga olingan holda fanlar asoslari singdiriladi. O’qituvchining faol faoliyati 
tufayli o’quvchilarning bilimlarni o’zlashtirish maqsadi amalga oshiriladi. 
Bilimlarni o’zlashtirish o’quvchining bilish faoliyatidir. Bu faoliyat tufayli 
o’quvchilarga bilim, iqtidor, malakalar singdiriladi, ular shaxsi shakllantiriladi. 
O’qish faoliyati tufayli o’quvchilar tabiat va jamiyatga doir bilim asoslari bilan 
qurollanadilar. 
Hozirga vaqtda ta’limning bir qancha shakllari bor. Bular o’quvchining 
obektiv olamga faol munosabatida nomoyon bo’ladi va uning oyin, mehnat va 
o’qish faoliyatida aks etadi. 
Shuni ta’kidlash lozimki, o’quvchining faoliyati davomida bilim o’zgarib. 
Aniqlashib boradi. O’quvchining bilim zonasi uning og’zaki va yozma nutqi orqali 
yuzaga chiqadi. Bu jihatdan o’quvchilarning bilimi quyidagi sifatlarga ega bo’ladi. 
A qat’iyan ilmiy; 
B sistemali;
c) tushunarli; 
D har tomonlama chuqur; 
e) hayot tajribasi bilan bog’langan; 
f) harakatchan – operativ (hamma sohlarda foydalanishga imkon beradi). 
O’qish faoliyati bilish jarayoni bo’lib, o’quvchi psixologik holatlarining 
barcha tomonlarini o’z ichiga oladi.
O’quvchilarning ilmiy bilimlarni egallashlariga yordam beradigan omillar 
quyidagilardan iborat: 

---

1. Hissiy bilish. Hissiy bilish sezish, anglash, tushunishdan boshlanadi. 
2. Ilmiy bilimlarni idrok qilish. Idrok qilish narsa va hodisalarning ichki 
hususiyatlarini, muhim xossalarini bilishga imkon beradi. 
3. Ko’rsatmalilik. Ko’rsatmalilik materiolini muvaffaqiyatlari o’zlashtirishning 
zarur shartidir. Pedagogik psixologiyada ko’rsatmalilikning bir qancha 
turlari bor.