Toshkent arxitektura qurilish instituti surayyo Adilovna Qodirova Nigora Xusanboyevna Mirzaahmedova

Palasso –saroy, qo‘rg‘on. 
Parusa– sferik uchburchak formasidagi (shakldagi ) gumbazli konstruksiya 
elementlari bo‘lib, ular plandagi ko‘rinishi kvadrat shakldagi gumbaz osti 
bo‘shlig‘idan (kengligidan) aylanasimon bo‘shliqqa o‘tishini ta’minlaydi. Bunday 
o‘tishini ta’minlashda kvadrat tomonlariga arklar tiklanadi, arkalar va gumbazlar 
orasidagi bo‘shliqlar paruslar bilan to‘ldiriladi.
Peripter – qadimgi grek xramlarining asosiy tipi: plandagi shakli to‘g‘ri 
burchakli to‘rtburchakdan iborat bo‘lgan bino, uning to‘rtala tomoni kolonnadalar 
bilan qurshab olinadi. 
Peristil – to‘g‘ri burchakli to‘rtburchak shaklidagi saroy, bog‘, maydon bo‘lib, 
ular to‘rtala tomondan yopiq kollondalar bilan qurshab olinadi. 
Perspektiva – inson tomonidan ko‘rish orqali predmetlarni qabul qilishga 
muvofiq tarzda predmetli olamning tasviriy sistemasi (tizimi); arxitekturaviy 

---

137 
chizmalar va tasviriy san’atda perspektivadan illyuzorli kenglikni qurish uchun 
foydalaniladi. 
Pilon – qadimgi Isroil xramlarida kirish joylarining ikki tomonida tiklangan 
kesik piramida shaklidagi minorasimon inshoot. Zamonaviy arxitekturada tom 
yopilmalarining tayanchlari sifatida xizmat qiladigan massiviy ustunlar (stolbalar) 
pilonlar deb ataladi. 
Pilyastra – devor sirtidagi to‘g‘ri burchakli kesimga ega bo‘lgan yassi vertikal 
chiqib turuvchi qism: kolonnada bo‘lgani kabi pilyastrda ham tana, kapitel, baza, 
kabi qismlar bo‘ladi, ular devor tekisligini qismlarga ajratish uchun xizmat qiladi. 
Plastika – xush bichimlilik, inshootga hajmiy – fazoviy formalarning 
yelimlanishi, fasadning detallashtirilishi. 
Podklet – Rus yog‘och va tom – g‘isht binolari arxitekturasidagi turar – joy, 
xramlarning pastki qavati, bu qavat odatda xizmat ko‘rsatuvchi – xo‘jalik vazifalarini 
o‘tashga mo‘ljallangan.