Toshkent-Arxitektura Qurilish Unversiteti Qurilishni Boshqarish Fakulteti 27-20 guruh talabasi Qurbanboyeva Aydananing Qurilishda Inteluktual o’lchash asboblari fanidan M

Toshkent-Arxitektura Qurilish Unversiteti Qurilishni Boshqarish Fakulteti 27-20 guruh talabasi RAHIMOV TILLAVAYNING O’lchash vositalarini kalibrlash va qiyoslash fanidan Mustaqil ish

Bajardi:Rahimov T

Tekshirish:Abdirayimov.A

MAVZU: O’lchashlar birliligini ta’minlash hamda o’lchashlar noaniqligi.

REJA:

• O’lchashlar haqida umumiy ma’lumot.
• O’lchashlar birliklari.
• Xulosa
• Foydalingan adabiyotlar ro’yxati

O‘lchashlar haqida umumiy ma’lumot

• O‘zbekiston Respublikasi davlat, xo‘jalik va boshqaruv idoralari, tadbirkorlik subyektlari o‘z vakolatlari doirasida davlat metrologik tekshiruvi va nazorati qo‘llanilmaydigan sohada «O‘zstandart»ning o‘lchashlar birliligini ta’minlash bo‘yicha me’yoriy hujjatlarini ravshanlashtiruvchi va ularga zid kelmaydigan metrologiya doirasida me’yorlar va qoidalarni o‘rnatuvchi me’yoriy hujjatlarni yaratishi va tasdiqlashi mumkin.
• Metrologik xizmat — davlat idoralari va yuridik shaxslar metrologik xizmatlarining tarmoqlari va ularning o‘lchashlar birliligini ta’minlashga yo‘naltirilgan faoliyati.
• O‘lchashlar birliligini ta’minlash tizimining tashkiliy asosi davlat metrologik xizmati va yuridik shaxslarning metrologik xizmatlaridan tashkil topgan.

O‘lchash deb, shunday solishtirish, anglash, aniqlash jarayoniga aytiladiki, unda o ‘lchanadigan kattalik fizik tajriba yordamida, xuddi shu turdagi birlik sifatida qabul qilingan miqdori bilan o ‘zaro solishtiriladi.
O‘lchash - umuman har xil kattaliklar to‘g‘risida axborot qabul qilish, o‘zgartirish demakdir. Bundan maqsad izlanayotgan kattalikni son qiymatini qo‘llash, ishlatish uchun qulay shaklda aniqlashdir.

O‘lchashlar birliligini ta’minlash tizimi.

• O‘lchashlar birliligini ta’minlash tizimiga doir ma’lumotlarni yoritishdan oldin o‘lchashlar va birlik etalonlar to‘g‘risidagi asosiy tushunchalarni qarab chiqamiz.
• O‘lchov bu berilgan noaniq qiymatni oldindan birlik qilib qabul qilingan etalonlardan biri bilan solishtirishdir. O‘lchov bizga berilgan o‘lchanadigan kattalikni mikdoriy tavsiflashga imkon beradi. O‘lchov muxandislik va ilmiy soxalarda muxim ro‘l o‘ynaydi

O‘lchashlar birliligiga erishish mahsulotlar, xizmatlar, texnologiyalarning sifatini, xavfsizligi va raqobatbardoshligini ta’minlash bo‘yicha bajaradigan ishlarning asosidir. O‘lchashlar birliligini ta’minlash dunyodagi har bir mamlakat uchun davlat ahamiyatidagi masaladir. Ma’lumki, o‘lchashlar birliligi O‘zbekistonda o‘lchashlar birliligini ta’minlash tizimi asosida amalga oshiriladi.
O‘lchashlar birliligi hozirgi zamon metrologiya faoliyatidagi asosiy tushunchasi bo‘lib hisoblanadi va o‘lchashning shunday holatini tavsiflaydiki, unda o‘lchash natijalari kattaliklarni qonunlashtirilgan birliklarida ifodalangan ularning xatoliklari esa berilgan ehtimollik bilan o‘rnatilgan chegarada bo‘ladi.