Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. A. Temirov dividendlar va

Daromad solig‘i – fuqarolarni bir yil davomidagi yalpi daromadidan 
olinadigan majburiy to‘lov (soliq). 
Daromadlarni to‘lash uchun chek – dividendni naqd pul bilan 
to‘lash yoki ro‘yxatdan o‘tgan obligatsiyalar bo‘yicha foizlarni to‘lash 
uchun chek. Ushbu chek kelajakda hisobga olinadi va to‘lanishi kerak 
bo‘lgan majburiyatlar hisobiga kiritiladi. 
Dastlabki dividend – moliyaviy yil tugashi oxirigacha e’lon qilingan 
dividend. Dastlabki dividendning miqdori oddiy aksiyalar bo‘yicha 
direktorlar kengashi tomonidan belgilanadi. Odatda, dastlabki dividendni 
e’lon qilish AJ ishlarining holati bo‘yicha oraliq hisobot bilan amalga 
oshiriladi. 
Deflatsiya – inflatsiya davrida muomaladagi qog‘oz pulni 
kamaytirish. 
Davlat 
tomonidan 
muomaladagi 
pul 
miqdorini 
kamaytirishga qaratilgan moliya va pul - kredit tadbirlarini qo‘llash 
orqali amalga oshiriladi. 
Diversifikatsiya – (lotinchadan diversus- har xil va facere-qilmoq, 
bajarmoq) – ishlab chiqarishning samaradorligini oshirish, mahsulot va 
xizmatlarni sotish bozorlarini kengaytirish maqsadida tarmoq va 

---

137 
korxonalar faoliyat sohalarini kengaytirish, mahsulot va xizmatlar 
assortimentlarini ko‘paytirish. 
Dividend – aksiyadorlik jamiyatining foydasi bir qismi bo‘lib, har 
yili aksiyadorlar o‘rtasida ularning ulushiga (miqdoriga) va aksiyalar 
turiga qarab taqsimlanadi. Odatda, dividend har bir aksiya uchun pul 
miqdori bilan ifodalanadi. Dividendlar sifatida to‘lanishi lozim bo‘lgan 
sof foydaning umumiy miqdori soliqlar, ishlab chiqarishni kengaytirish 
va modernizatsiya qilish jamg‘armalariga ajratmalar, sug‘urta va boshqa 
zaxiralarni to‘ldirish, obligatsiyalar bo‘yicha foizlarni to‘lash va 
aksiyadorlik jamiyati direktorlariga qo‘shimcha mukofotlar to‘lashdan 
keyin belgilanadi.