Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti "bank ishi" fakulteti "tashqi iqtisodiy faoliyat" kafedrasi
Asosiy raqobat strategiyasining o’ziga xos belgilari
Download 1.98 Mb. Pdf ko'rish
|
firmaning raqobat strategiyasi va taktikasini shakllantirish. oatb mikrokreditbank fargona viloyati qoqon shahar filiali misolida
- Bu sahifa navigatsiya:
- Marketing omillari Boshqa omillar
- Haridorlar xatti-harakatining modeli
- Xarid to’g’risida qaror qabul qilish bosqichlari
|
Asosiy raqobat strategiyasining o’ziga xos belgilari
10 Staretigiyalar Belgilar Xarajatlar bo’yicha etakchi bo’lishi Keng
differentsiatsiyalani shi Optimal xarajatlar Fokuslangan past xarajatlar va differentsiya- lanish Strategik maqsad Barcha bozorga yo’naltirish Barcha bozorga yo’naltirish Qadiryatlarni baholaydigan Tor bozor «nisha»si,
10
Press, 2011.
23
xaridor xaridor didi barcha xaridorlar dididan farq qiladi Raqobat ustivorligining asosi Xarajatlar raqobatchilarga nisbatan pastroq Raqobatchi farq qiladigan narsani tavsiya qilish qobiliyati Xaridorlarga ko’proq pullarga ko’proq
qadriyatlarni tavsiya qilish qobiliyati Xizmat
ko’rsatadigan segmentda pastroq xarajatlarga ega bo’lish yoki o’ziga xos tovarni tavsiya qilish qobiliyati Tovarlar turi (assortimenti) Ortiqchalikdagi xolos asosiy sifatli mahsulot Tovar turlari ko’p, keng doiralardan tanlash mumkin Tovar tafsifnomasi – yaxshidan juda yaxshigacha Segmentning o’ziga xos ehtiyojlarini qondirish Ishlab chiqarish Tovar sifatiga ziyon keltirmaydagan xarajatlar kamaytirish yo’llarini doimiy ravishda izlanish Xaridorlar uchun qadriyatlar yaratish yo’llarini izlash, ustivor tovarni yaratish O’ziga xos sifat tafsifnomalarni joriy etish Mazkur segmentga mos tovar ishlab chiqarish Marketing Tovarni
xarajatlarini kamaytiradigan belgilarga e’tibor berish Xaridor to’lashga rozi bo’ladigan tovar sifatini yaratish Differentsiyalashis hga ketgan qoplaydigan baho qo’yish Raqobatchilarnin g tovarga o’xshash tovarni arzonroq bahoda tafsiya qilish Noyob
imokniyatlarni maxsus
xaridorlar talabini qondirishga moslashtirish Strategiya qo’llash Oqilona baho (yaxshi qariyat) Xaridorlar to’lashga rozi bo’lgan har hil sifat yaratish. E’tiborni bir nechta o’ziga xos belgilarga jalb etib, tovar «imiji»ni yaratish Bir vaqtda xarajatlarni kamaytirishni va sifatni oshirishni boshqarish Segmentga raqobatchilarga nisbatan yaxshiroq xizmat ko’rsatish
Ushbu jadvalda raqobat strategiyasining o’ziga xos belgilarga keltirilgan fokuslashgan strategiyalar jadvalning beshinchi ustunida birlashtirilgan. Chunki ularning belgilarga bir biriga o’xshashdir.
Marketing tadbirlarini rejalashtirish va amalga eshirish ko’p jihatdan iste’molchilar xatti-harakatlarining o’zgarishi, ya’ni quyidagi savollarga javob berish orqali belgilanadi: Kim? Qanday? Qachon? Qaerda? Va nima uchun sotib oladi? SHuning uchun dastavval xaridorlar xatti-harakatining modelini ko’rib
24
chiqamiz: Kuzatiladi Kuzatilmaydi Kuzatiladi Ta’sir etuvchilar Xaridorlar ongining «Qora yashigi» Xaridorning javob reaktsiyasi Marketing omillari Boshqa omillar Xaridorning tavsiflari Xarid haqida qaror qabul qilish jarayoni Tovarni tanlash Markani tanlash Xarid joyini tanlash Xarid vaqtini tanlash Harid ob’ektini tanlash Tovar Narx
Tovar harakati Siljitish Iqtisodiy Ilmiy texnik
Siyosiy Madaniy
1.2.2-rasm. Haridorlar xatti-harakatining modeli
Manba:
www.harid.uz-internet sayt ma’lumotlari Ushbu model uchta blokdan iborat. Ulardan ikkitasini kuzatish mumkin, bittasini esa bevosita kuzatish mumkin emas. Aynan shuning uchun xaridorlar ongining «qora yashigi» hozircha kam o’rganilgan, chunki unda bevosita emas, balki bilvosita tavsiflar o’rganiladi. Ma’lumki, turli sabablarga ko’ra xaridorlar bozorda o’zlarini har xil tutadilar. Ularning xatti-harakati turli omillarga bog’liq: ijtimoiy, iqtisodiy, tabiiy-iqlimiy, demografik, estetik, psixologik. Ushbu omillarning ta’siri xaridorlarni eng umumiy tavsiflar bo’yicha guruhlash asosida o’rganiladi (jinsi, yoshi, malakasi, ijtimoiy ahvoli, yashash joyi va hokazo). Marketing taktikasi firma xaridorlarning qaysi guruhlari bilan ishlashiga qarab belgilanadi. «Qora yashik»ning ikkinchi qismi — xarid haqidagi qarorni qabul qilish jarayoni — beshta bosqichni o’z ichiga oladi (1.2.3-rasm). Xarid jarayoni oldi-sotdi jarayonidan ancha oldin boshlanishi sababli marketing taktik rejasining maqsadi ushbu bosqichlardan har biriga kirib borish va xaridorning xatti-harakatlarini firma uchun kerak bo’lgan tomonga yo’naltirishdan iborat. 25
Muammoni anglash
Axborotniiz lash
Variantlarnibah olash
Xaridto’g’risidagiqar or
Xaridgajavobreaktsiyasi
1.2.3-rasm. Xarid to’g’risida qaror qabul qilish bosqichlari Manba:
www.harid.uz-internet sayt ma’lumotlari Yangi tovarlarni xarid qilish to’g’risida qaror qabul qilishning o’ziga xos xususiyati shundan kelib chiqadiki, xaridorlar, odatda, tovar to’g’risida etarlicha ma’lumotga ega bo’lmaydilar. SHuning uchun bu holda quyidagi bosqichlar qo’shiladi: xabardorlik, qiziqish, tatib ko’rish. SHuni ham nazarda tutish kerakki, odamlar yangiliklarga turlicha munosabatda bo’ladi — ba’zilari ularni darhol qabul qiladi, boshqalar bu jihatdan ancha orqada qoladi. Yangi tovar marketingining taktikasi uni 50% xaridorlardan ko’pi qabul qilmasligini, qolgan qismi uchun esa turli marketing vositalaridan foydalanib kurashish kerak bo’lishini hisobga olishi kerak.
Download 1.98 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|