Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 8 - SON 
184 
intellekt birligi, ijodiy qobiliyatlar erishilgan darajasini hisobga olish asosida 
individuallashtirish sanaladi.
Ish mazmuni modelning mazmun komponentiga muvofiq boʻldi. Bundan 
tashqari optimallashtiruvchi jihatlarga: pedagogika oliy o‗quv yurti talabasi 
shaxsining ijodiy qobiliyatlarni riaojlantirishni oʻz ichiga oladigan kasbiy oʻz - oʻzini 
takomillashtirishga qatʼiy yoʻnalganligini anglash; maqbul emotsional muhitni 
yaratish; individual yondashuvga eʼtibor qaratildi.
Taʼlimning asosiy shakllari: maʼruza va laboratoriya mashgʻulotlari, bundan 
tashqari, konsultatsiyalar oʻtkazildi, yuqori kurslarda kurs va BMI ni yozish koʻzda 
tutildi. Taʼlim metodlari: tushuntirish illyustratsiyalash; reproduktiv; muammoli 
bayon; evristik; tadqiqotchilik metodlari. Taʼlim vositalari: oʻquv adabiyotlari, 
tarqatma materiallar, jadvallar, raqamli proyektor, kompyuterlar, telekommunikatsiya 
tarmoqlari.
Ish natijasi talabalrning ijodiy qobiliyatlar rivojlanishining yuqori darajasiga 
erishgani boʻlib, bu talabalar ijodiy qobiliyatlari shakllanganlik darajasi oʻzgarish 
dinamikasini oʻrganishda koʻzga tashlanadi. Shunday qilib, boʻlajak oʻqituvchining 
kasbiy tayyorgarligi sifati ijodiy tarkibiy qismni kuchaytirish hisobiga ortdi.
Modelda ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirish jarayonini realiza-siyalash 
samaradorligini pedagogik: motivatsion, konstruktiv, tashkiliy, komunikativ 
sharoitlar kompleksi bilan taʼminlash koʻzda tutildi. 
Eksperimental ishimizda oʻrin tutgan pedagogik sharoitlar kompleksini koʻrib 
chiqamiz.
Shaxs - ijtimoiy tushuncha, uning rivojlanishi alohida olingan shaxsnigina 
emas, balki jamiyatning ham manfaatlari uchun xizmat qiladi. Axir aynan jamiyatda 
shaxs oʻzini namoyon qiladi. Shaxsning rivojlanishi uning yoʻnalganligi bilan 
belgilanadi. Bu sistema hosil qiluvchi xossada uning voqealikning turli tomonlariga 
munosabatlari, motivlari, maqsadlari ifodalanadi. Motiv shaxsning jamiyatdagi holati 
bilan vositalangan ehtiyojlarning subyektiv aksi sanaladi. Ehtiyojli – motivatsion 
soha shaxsning hayotiy maqsadlari poydevori sanaladi. Hayotiy maqsad alohida 
faoliyatlar bilan bogʻliq barcha xususiy maqsadlarning integratoridir.
Motivatsiya shaxsning oʻz-oʻzini realizatsiyalashga intilishi bilan belgilanadi. 
Talabalik yoshi uchun oʻz-oʻzini realizatsiyalash imkoniyati ularning boʻlajak kasbiy 
faoliyati, qandaydir global muammolarni hal qilish bilan belgilanadi. Demak, ijodiy 
qobiliyatlarni rivojlantirish talaba uchun kundalik zaruratga aylanishi uchun quyidagi 
motivatsion sharoitlarni yaratish zarur: ijodning pedagog kasbiy faoliyatidagi roli va 
oʻrnini asoslash; muammoni hal qilish uchun yangi imkoniyatlar paydo boʻlishini 
anglash. 
Ijodning pedagog kasbiy faoliyatidagi roli va oʻrnini asoslash eksperiment 
davomida quyidagilarni koʻzda tutdi:

---