Toshkent davlat sharqshunoslik instituti falsafa kafedrasi qadimgi dunyo falsafasida ontologik bilimlar


Download 1.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/48
Sana04.04.2023
Hajmi1.03 Mb.
#1324709
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   48
Bog'liq
Qodirov M Qadimgi dunyo falsafasida ontologik bilimlar transformatsiyasi (1)

4-ilova 
 
Arastu: fanlar tasnifi haqida 
FAN PREDMETI 


Фалсафага кириш 
Назарий фалсафа 
Амалий фалсафа 
Ижодий фалсафа
Мантиқ
Биринчи фалсафа 
метафизика 
Эстетика  
Ахлоқ
Сиёсат
Иқтисод
Риторика  
Иккинчи фалсафа 
физика 
Тафаккурнинг шакллари ва 
қонунлари 
Абадий ғайриҳиссий шакллар – 
номоддий ибтидо ва бутун 
мавжудликнинг сабабияти 
Табиат, яъни моддий ва ўзгарувчан 
моҳият (биологияга ҳам тааллуқли) 
Инсоний хулқ-атвор ва унинг 
меъёрлари 
Ижтимоий-сиёсий фаолият 
Иқтисодий фаолият 
Санъат  
Нотиқлик  


San’at Arastu fikricha, tabiatga taqliddir, biroq faqat taqlidgina emas
voqelikni obrazda qayta ishlash bilan falsafadan, tabiiy fanlardan, tarix ilmidan 
farq qiladi. Demak, Arastu san’atni bilish vositasi, voqelikni, hayotni, ijtimoiy 
turmushni anglash yo‘li deb bildi va ta’rifladi. 
Arastu mo‘’tadillik, o‘rta holchilik tarafdori bo‘lib, o‘ta boy va o‘ta 
qashshoq bo‘lishdan o‘rtaxollik yaxshiroqdir; hokimiyat, davlat ham 
quldorlarning o‘rta tabaqasi tomonidan idora qilinishi kerak, degan g‘oyalarni 
ilgari surgan.
Arastuning axloqiy qoidalari uning iqtisodiy nuqtai nazari bilan ulanib ketadi. 
Arastu iqtisod fanining asosiy masalalaridan ayirboshlash, qiymat shakllari
ekvivalent formalari, mehnat, tenglik masalalari singari muammolarni tekshirgan. U 
mazkur masalalarni nazariy jihatdan yechishga harakat qilgan. 
Arastu ta’limotining ilg‘or tomonlarini rivojlantirishida Arab, Eron, 
xususan, O‘rta Osiyo va Hindiston faylasuflarining xizmatlari kattadir. Al-
Kindiy, al-Forobiy, al-Roziy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Umar 
Xayyom, Ulug‘bek, Navoiy, Jomiy, Mirza Bedil kabi fan va adabiyotning 
mashhur arboblari asarlarini o‘qib, tadqiq etib bunga to‘la ishonch hosil qilamiz. 

Download 1.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling