Toshkent davlat transport universiteti “Temir yo‘l muhandisligi” kafedrasi


Download 0.53 Mb.
bet10/19
Sana16.06.2023
Hajmi0.53 Mb.
#1509254
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   19
Bog'liq
Temir Yo\'L kurs ishi IF

Lo‘rt =40-100m.
Zohiradan ko‘tarma uchun gruntni ko‘ndalang profil bo‘ylab tashish o‘rtacha mosofasi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.
L o‘rt =25Hurt+25m.
bu yerda: Ho‘rt - o‘yma yoki ko‘tarma uchastkaning o‘rtacha ishchi otmetkasi
u quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:
Ho‘rt = - vyo√v²+4m 0V/l
2 m 0
bu yerda: m 0- kiyalik nishabligi 1.5 ga teng.
L - ko‘tarma uzunligi, m
V – ko‘tarma hajmi, har bir uchastka uchun aniklanadi, m3
Lo‘rt–qiymati har bir uchastka uchun karerdan ko‘tarmagacha, o‘ymadan xandakgacha grafikdan aniqlanadi.
Bajariladigan uchastkalar chegarasi , yer ishlar hajmi va gruntlarni tashish o‘rtacha masofalari grafik usulda aniqlanib ularning hisoboti 6-jadvalda keltirilgan.
Bitta uchastkada yer ishlarini ishlab chiqish uchun ikki variant belgilash lozim.

6- jadval. Yetakchi yer qozish mashinalarini tanlash




t.r

Uchastka chegarasi

Vish,
m3

Lo‘rt,
m

Ho‘rt,
m

Ishlab chiqarish varianti

I

II

1

2

3

4

5

6

7

1

PK140+00
PK145+00

70697

550

6.38

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



2



PK145+00
PK154+30

81360

450

6.54

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,

Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



3

PK154+30
PK162+40

23204

800

4.25

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3 o’ymadan kavalerga,



4


PK162+40
PK165+25

25300

200

3.35

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



5

PK165+25
PK170+00

84140

400

6.87

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



Ekskovator EO-6111
q =1,25m3
o’ymadan ko’tarmaga

Har bir variant bo‘yicha 7-jadval shaklida hisob-kitoblar bajariladi. Bunda barcha ish turlari texnologiya talablariga binoan hisobga olinadi, o‘ymadagi gruntga ishlov berish, ko‘tarmaga tashish, gruntni tekislash, uni qatlam-qatlam zichlash va h.k. har bir variant bo‘yicha umumiy bevosita xarajatlar – qiymat S va mehnat sarfi Ksm aniqlanadi.


7-jadval. Uchastkadagi yer polotnosini ko‘tarishda asosiy yer ishlarini bajarish qiymati va mehnat talabligi



Uchastkalar

Me’yorli adabiyotda ator №

Ishlar nomi

Ishlar hajmi

O’lchov birligi

O’lchov birligidagi mehnat sarfi,
kishi -soat

Umumiy mehnat sarfi, kishi -soat

1

§ E2-1-21.

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



706

100 m3

1.68

1186

§ E2-1-7.

Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



2

1412

2

§ E2-1-21

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



813

100 m3

1.68

1365

§ E2-1-7

Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



2

1626

3

§ E2-1-21.

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



232

100 m3

1.68

389

§ E2-1-7

Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



2

464

4

§ E2-1-21.

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



253

100 m3

1.68

425

§ E2-1-7

Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



2

506

5

§ E2-1-21

Ekskovator EO-5111A
q =1.0m3
o’ymadan
kavalerga,



841

100 m3

1.68

1412

§ E2-1-7

Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



2

1682

Asosiy yer ishlarini bajarishning variantlar bo‘yicha texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlari quyidagi tartibda aniqlanadi:
a) uchastkadagi yer ishlari hajmi Vuch, m3;
b) yer ishlarini bajarishdagi mexnat sarfi Ksm, kishi-soat;
v) bir smenada mexanizatsiyalashgan va qo‘lda bajariladigan ishlarni bajarish uchun uchastkadagi ishchi kuchiga bo‘lgan ehtiyoj Kum odam-kun:

bu yerda t – ish smenasi davomiyligi, soat;

g) smena davomida bir ishchiga to‘g‘ri keladigan yer ishlarini ishlab chiqarish qiymati b, m3/kishi-kun:



Ko‘rib chiqilayotgan variantlar bo‘yicha hisoblab aniqlangan texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlar 8-jadvalga jamlanib, ko‘rsatkichlar taqoslanadi va ishlab chiqarish uchun eng optimal variant tanlanadi.

8-jadval. Uchastkadagi yer polotnosini barpo etishda asosiy yer ishlarini bajarish texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarni taqoslash.





Uchastka №

Uchastka chegarasi

Yer ishlarini bajarish usullari

Texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlar

I-varian

II-variant

I-variant

II-variant

Umumiy mehnat sarfi, kishi -soat

Umumiy mehnat sarfi, kishi -soat

1

PK140+00
PK145+00

Ekskovator EO-5111A q=1,0m3o’ymadan ko’tarmaga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



1186

1412

2

PK145+00
PK154+30

Ekskovator EO-5111A q=1,0m3o’ymadan ko’tarmaga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



1365

1626

3

PK154+30 PK162+40

Ekskovator EO-5111A q=1,0m3o’ymadan ko’tarmaga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



389

464

4

PK162+40
PK165+25

Ekskovator EO-5111A q=1,0m3o’ymadan ko’tarmaga,



Ekskovator EO-6111
q =1,25m3
o’ymadan
ko’tarmaga

425

506

5

PK165+25
PK170+00

Ekskovator EO-5111A q=1,0m3o’ymadan ko’tarmaga,



Ekskovator EO-6111
q =1.25m3
o’ymadan
kavalerga,



1412

1682

Texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarni taqoslanib II-variantdagi mashina komplektlari iqtisodiy jihatdan ma’qul topildi.




3.5 Mashinalarning komplektini tanlash

Yer qazish mashinalarini tanlashda gruntlarni tashish uzoqligi asosiy faktorlardan biri bo‘lib, grunlarni bo‘ylama tashishda quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.


Lb = lo + lr + lm , m
bunda; lo – o‘yma va ko‘tarmaning massa markazlari orasidagi masofa, m
lr – transport vositalarini burilishiga berilgan masofa,
lr = 50 ÷100m. tashkil etadi.
lm - manevrlarga berilgan masofa, lm= 50 ÷ 100m. tashkil etadi.
Zohiradan ko‘tarma yoki o‘ymadan kavalerga ko‘ndalang tashish masofa quyidagi ifoda orqali aniqlanadi. Zohiradan ko‘tarma yoki o‘ymadan kavalerga ko‘ndalang tashi sxemasi 9-rasmda keltirilgan.
, m
bu yerda; Lo‘r – kavaler o‘qidan o‘yma o‘qigacha o‘rtacha masofa, m
No‘rt – o‘ymadagi o‘rtacha ishchi otmetkasi, m
m - o‘ymaning qiyaligi, 1:1,5
l1 - o‘ymaning pastki eni, m
n - kavaler yoki zohiraning qiyaligi,
hr - kavaler yoki zohiraning qiyaligi, m
v1 - kavaler yoki zohiraning eni, m
a)

b)

9-rasm. Gruntni tashish masofasini aniqlash sxemasi: a – o‘ymadan kavalerga; b – zaxiradan ko‘tarmaga; 1 – o‘yma; 2 – berma; 3 – kavaler; 4 – ko‘tarma; 5 – zaxira
Ko‘tarma o‘qi va zaxira o‘qi o‘rtasidagi o‘rtacha masofa Lo‘rt (9, b-rasm) quyidagi ifoda bo‘yicha m larda aniqlanadi

Skreper bilan ishlashda gruntni ko‘ndalang tashish masofasini hosil qilish uchun yo‘lning yarim summasini aniqlash kerak bo‘ladi: grunt ortish, yuk bilan harakatlanish, gruntni to‘kish va bo‘sh qaytish, ya’ni bir sikl davomidagi butun yo‘lning yarmini; bunda chiqish va tushish joylarini qurish hisobiga gruntni tashish masofasining ortishini ham hisobga olish kerak.
Yer qazish – transport mashinalarining ekspluatatsiya soatlar va smena ish unumdorligi YeNiR dan foydalanib, quyidagi ifodalar bo‘yicha aniqlashga yo‘l qo‘yiladi:


bu yerda: Ye – ishlarning o‘lchov birligi, [6] ga asoslangan holda tegishli ish turlari uchun qabul qilingan, m3 yoki m2;
t – ish smenasi davomiyligi, t = 8 s;
Hvat – o‘lchov birligi uchun vat me’yori, mash.-soat.
Yetakchi mashinalarning asosiy yer ishlarida ishlash muddati (Tas) vazifa bo‘yicha direktiv muddatdan (Tdir) kelib chiqib, tayyorlov (Ttay) hamda ishlov berish (tugallash) (Tishl) ishlari davomiyligini ayirib tashlab mazkur ifodaga binoan topiladi:
, kun
, kun
hisob-kitoblarni har bir ishchi uchastkasi uchun quyidagi tartibda olib borish tavsiya etiladi:
1) majmuadagi yetakchi mashinaning smenadagi ekspluatatsion ish unumdorligi aniqlanadi Psm;
2) bir yetakchi mashinaning ish smenalari soni belgilanadi R;
3) ish bir, ikki yoki uch smenada bajarilishi sharoitidan bir yetakchi mashinaning ish muddati aniqlanadi T; agar ikki yoki uch smenada ishlashda TTas dan katta ekanligi aniqlansa, bu holda majmuadagi yetakchi mashinalar soni N aniqlanadi. hisob-kitob quyidagi ifodalar bo‘yicha bajariladi.

bu yerda: V – uchastkadagi yer ishlari hajmi, m3;
Pek.sm – yetakchi mashinaning bir smenada ekspluatatsion
ish unumdorligi, m3 /smena.
T - uchastkada ishlar davomiyligi, kun
n – bir sutka davomida ish smenalari soni, n=2smena

Uchastkalarda yetakchi mashinalar soni va ishlarning davomiyligi quyidagiga teng:


I II III IV va V uchastkalar uchun ekskovator Ekskovator EO-6111
q =1,25m3, qabul qilindi.
Pek.sm= 660 m3 /smena
N = 284696/(660*20*2) = 10.7 ≈ 11 mash .
T1= 70692/( 660*11*2)  = 4.8 ≈ 5ish kuni
T2= 81360/( 660*11*2) =5.6 ≈ 6 ish kuni
T2= 23204/( 660*11*2) =1,5 ≈ 2 ish kuni
T2= 25300/( 800*11*2) =1 ,74≈ 2 ish kuni
T2= 84140/( 800*11*2) =4,7 ≈ 5 ish kuni
[....] ga asoslangan holda uchastkalar uchun mashinalar komplektini tanlab, u 9- jadval shaklida keltirilgan.

9-jadval. Mashinalar komplekti




Ucha-stka-lar

Mashinalar nomi

Bir komplektda mashinalar soni

Umumiy soni

Mashinislar
razryad

Jami mash.

1

2

3

4

5

6

I II
III
IV
V

Ekskovator
EO 6-1111
q =1,25m3, 11 komplekt
KAMAZ-65115 14tn
BTS-150 burg‘ulash mashinasi
DU-29 markali pnevmog‘ildirakli katok
Buldozer DZ-35S
Ko‘chma elektrostansiya

1
1
9


1
1
1


1
11

11
11


9

1
1
1


4
11

6r-11
5r-11


9

6r-1
5r-1


5r-1
5r-4
3r-11

6r-11
5r-11


9

6r-2
5r-2


5r-2
5r-8
3r-11

JAMI:

56




Download 0.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling