Toshkent farm atse vtikainstituti
Timoqgulni hosiliniyig‘ish va quritish
Download 7.28 Mb. Pdf ko'rish
|
dastarbosh
- Bu sahifa navigatsiya:
- ODDIY BO‘YMODARON ACHILLEA MILLEFOLIUM L. Oddiy bo‘ymodaron - Achillea Millefolium L.
- Geografik tarqalishi.
Timoqgulni hosiliniyig‘ish va quritish. Tirnoqgulning hosilini
gullay boshlagandan terishga kirishiladi. Yangi ochilgan gullarini birinchi navbatda qo‘lda teriladi. Gul savatchalari tez-tez ochilishi munosabati bilan har 3 kunda, kechi bilan 4-5 kunda terib turiladi. 0 ‘simlikdan terib olingan to‘pgullar qizib ketmasligi va uning sifati buziImasligi uchun savatchalarda va to'plainlarda 3 -4 soatdan ortiq saqlanmaslik kerak. Terilgan mahsulot maxsus quritgich asboblarda (SPK), havo (VPT-400, 600) quritgichlarda 40-45°S gacha quritiladi, 4-6 kun davomida quritilgan mahsulot bosilmasdan maxsus qog‘ozdan yasalgan qopchalarda 20 kg dan qilib joylashtirib saqlanadi. Mahsulotni quruq omborlarda saqlash muddati 2 yildan oshmasligi kerak. ODDIY BO‘YMODARON ACHILLEA MILLEFOLIUM L. Oddiy bo‘ymodaron - Achillea Millefolium L. astradoshlar - Asteraceae (murakkabguldoshlar - Compositae) oilasiga kiradi. Ko‘p yillik bo‘yi 20-50 (ba’zan 80) sm ga etadigan o ‘t о ‘simlik. Ildizpoyasi shoxlangan bo‘lib, yer ostki novda hosil qiladi. Bunday novdadan ildizoldi barglar va poyalar о ‘sib chiqadi, Poyasi bir nechta, tik o ‘suvchi, yuqori qismi shoxlangan bo‘lib, ular qalqonsimon gul to‘plamlari bilan tamomlanadi. Bargi oddiy, ikki marta patsimon ajralgan bo‘lib, poyada bandsiz ketma-ket o ‘rnashgan. Gullari savatchaga to‘plangan. Savatchalar o‘z navbatida qalqonsimon to‘p gulni tashkil etadi. Mevasi - yassi, tuxumsimon, kulrang pista. Iyun oyidan boshlab yoz oxirlarigacha gullaydi, mevasi avgustdan boshlab etiladi. Geografik tarqalishi. О ‘simlik keng tarqalgan bo‘lib, o‘rmon, o ‘rmon-cho‘l va cho‘l hududlarida hamda tog‘li tumanlarda (tog‘ etaklaridagi tekisliklarda, tog1 vonbag‘irlarda) ochiq yalangliklarda va quruq o ‘tloqlar, qirlar, yo‘l yoqalari, o‘rmon chetlari va boshqa yerlarda o'sadi. 192 M ahsulotning tashqi ko‘rinishi. Tayyor mahsulot o ‘simlikning yer ustki qismidan (poyaning yuqori qismidan, bargdars va gul to‘plamlaridan hamda ba’zan ildizoldi to‘p barglardan) iborat. Poyasi bir oz qirrali, siyrak bargli, kulrang-yashil tusli bo‘lib, uzunligi 15 sm. Bargi tukli, kulrang-yashil, ikki marta patsimon ajralgan. Barg plastinkasining bo‘lagi (segmenti) lansetsimon yoki chiziqsimon bo‘lib, 3-5 juft tishli boTakchaga qirqilgan. Gullari savatchaga to‘plangan. Savatchalar o ‘z navbatida qalqonsimon to'p gulni tashkil etadi. Savatcha mayda, tuxumsimon, 3-4 mm uzunlikda bo"lib, tashqi tomonidan о Tama barg bilan qoplangan. Savatcha chetidagi gullar oqish, b a’zan och pushti rangli, tilsimon, o ‘rtasidagi gullari esa naychasimon. Mahsulotning o‘ziga xos xushbo'y hidi va achchiq mazasi bor. XI DF ga ko‘ra mahsulot namligi 13%, umumiy kuli 15%,, 10% li xlorid kislotada yerimaydigan kuli 3%, yo‘g‘onligi 3 mm dan oshiq boTgan poyalar 3%, o ‘z rangini yo‘qotgan, ya’ni qora va qo‘ng‘ir rangga aylangan poya va barglar 1% dan, teshigining diametri 7 mm li elakdan oTmaydigan yirik qismlar (qirqib maydalangan mahsulot uchun) 10%, teshigining diametri 0,5 mm li elakdan oTadigan mayda qismlar (qirqib maydalangan mahsulot uchun) 10%, organik aralashmalar 0,5% va mineral aralashmalar 1 % dan oshiq boTmasligi kerak. Kimyoviy tarkibi. Mahsulot tarkibida karotin , К va S vitaminlar, axillein va betonitsin alkaloidlari, 0,8% gacha efir moyi, matrikarin izomeri, millefin laktoni, 0,31% xoiin, asparagin, smola, oshlovchi, achchiq (proxamazulen-axillin) va boshqa moddalar boTadi. XI DF ga ko‘ra mahsulot tarkibidagi efir moyining miqdori 0,1 % dan kam boTmasligi kerak. Efir moyi tarkibida 1-4% gacha xamazulen (asosiy qismi,, efir rnoyini olish vaqtida proxamazulendan hosil boTadi), tuyon, kamfora, borneol, kariofillen, 10% gacha sineol, chumoli, sirka va valerian kislotalar bor. Download 7.28 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling