Тошкент молия институти

Ўқитиш методлари, бу педагогик технологиянинг нерв томирлари, чунки 
қўйилган мақсадни қандай амалга ошириш, қандай натижага эришиш айнан қайси 
методни қай тарзда қўллашга боғлиқдир.
Таълим технологиясида ишлаб чиқариш натижаси, “маҳсулоти”, яъни маълум 
малакага эга бўлган мутахассис тайёрлаш учун кўриладиган услубий тадбирлар 
мажмуаси, бошқача қилиб айтганда мақсад қўйиш ва унга қандай тарзда эришиш 
кўрсатилади. Уни умумий тарзда 70бетдаги чизма орқали ифодалаш мумкин. 

---

45
Таълим мазмуни ўз ичига: 
* таълим стандартлари; 
* ўқув режаси; 
* ўқув дастури; 
* ўқув адабиётларини олади.
 

---

46
 
Педагогик технология 
Ўрганилади-
ган фан 
бўйича 
мақсад 
қўйиш, уни 
амалга 
ошириш учун 
вазифаларни 
белгилаш, 
уларнинг 
рўйхатини 
ишлаб чиқиш 
Таълим 
бериш 
шакллари-
ни танлаш 
Қўйилган 
ўқув 
мақсадига 
эришиш 
учун дарс 
ўтиш 
методлари-
ни танлаш 
Ўқув 
мақсадла-
рини 
назорат 
топшириқ-
лари 
орқали 
ифодалаш 
Ўқув 
мақсадига 
эришиш 
воситалар
ини 
танлаш 
Эришилган 
натижани, 
яъни 
қўйилган 
ўқув 
мақсадига 
қай 
даражада 
эришилгани
ни баҳолаш 

---

47
3§. Таълим тизимига ёндашувлар ва дарс ўтиш методлари 
 
Таълим тизимидаги ўзига хос хусусиятларни баҳолаш мезонлари, дарс ўтишда 
ўқитувчининг алоҳида урғу бериладиган роли ва бошқаларга кўра ўқитишга ёндашувни 
турли гуруҳларга бўлиш мумкин. 
Бугунги кунда таълимга ёндашувлар ниҳоятда турли туман. Уларни атрофлича 
ўрганган таниқли олим Г. К. Селевко ўзининг “Современные образовательные 
технологии” китобида педагогик технологияларни турли жиҳатдан ёндашган ҳолда энг 
кўп (12)та гуруҳга ажратади. Уларни турли жиҳатдан гуруҳларга бўлиб, чуқур ўрганиш 
педагогик технологиялар фанида амалга оширилади.
Биз махсус фанларни ўқитиш методикаси фани нуқтаи назаридан ёндашиб, ўқитиш 
методларини қўллаш жиҳатидан ҳозирги пайтда кенг фойдаланилаётган ёндашувлар 
ҳақида тўхталиб ўтамиз. Ўқитувчининг тутган ўрни, қўйилган мақсад, ўқитиш методлари 
ва бошқаларга қараб, таълим жараёнини ташкил этишни уч гуруҳга бўлиш мумкин: 
кўргазмали анъанавий (тушунтирувиллюстратив) ёндашув, технологик ёндашув, 
тадқиқий ижодий ёндашув. Ўқитишга уч хил ёндашувни бирбиридан қандай 
фарқланишини қуйидаги уларга берилган қиёсий характеристика орқали кўриш мумкин. 

---

48
 
Таълим (дарс) жараёнини ташкил этиш 
 
 
 
 
 
 
Ўқувчи, талаба, 
таълим олувчи 
Ўқитувчи таълим 
 
(дарс) берувчи 
 
Ўзаро фаолият 
Таълим (дарс) жараёни 
Таълим (дарс) ўтиш жараёни 
• Шакли 
• Методлари
• Воситалари 
 Таълим 
(дарс) 
мазмуни