Тошкент молия институти

«ИҚТИСОДИЙ РЕСУРСЛАР ВА ЖАМИЯТ ЭҲТИЁЖЛАРИ» мавзусида семинар 
дарсининг технологик харитаси 
 
Фаолиятнинг мазмуни 
 
Технологик 
босқич, вақт 
 Ўқитувчи 
Талабалар
Мавзу бўйича 
дарс ўтишга 
тайёрланиш 
Талабаларни ахборот, дарс жараёнида 
амалга оширилиши лозим бўлган 
топшириқлар билан таъминлаш 
мақсадида:
мунозара учун саволлар тайёрлайди; 
мини тест саволлари, масаламашқлар 
тузади ёки кафедра томонидан тузилган 
бўлса, мавзу бўйича танлаб, дарс ўтишга 
тайёрлайди;
мавзу бўйича кўргазмали ва тарқатма 
материаллар тайёрлайди, дарс ўтиш 
методларини танлайди. Дарс ўтишнинг 
технологик харитасини тайёрлайди.
Семинарга 
тайёрланишади. 
1 – босқич 
Кириш: аввалги 
мавзу билан 
боғлаш. 
Мавзуни 
ўрганишни 
мотивацияси 
58 дақиқа 
1.1.Аввалги дарсда ўтилган иқтисодий 
қонунлар ва категорияларнинг мазмунини 
қисқача (блиц)сўров методини қўллаб эсга 
солинади.
1.2.Янги мавзуни эъло қилади, уни ўтган 
мавзу билан боғлайди. 1.3.Мавзунинг 
мақсади, дарснинг натижаси ва уни 
ўтказиш режасини эълон қилади.
1.4. 
Тестлар, 
масаламашқларнинг 
вазифаси, уларни талабалар билимини 
чуқурлаштиришга таъсирини кўрсатиб 
беради.
Оғзаки жавоб 
беришади. Асосий 
тушунчаларнинг 
мазмунини айтишади. 
Эшитадилар. 
II Асосий 
босқич. 
Талабаларни 
билим олишда 
фаоллаштириш. 
Семинар 
дарсининг 
биринчи саволи 
муҳокамаси. 
Индивидуал 
ишлаш 
1012 дақиқа 
1.1.Талабаларга: инсон яшаши учун 
нималар керак? Нега эҳтиёжларга турли 
жиҳатдан 
ёндашиб, 
уларни 
турли 
гуруҳларга бўламиз? Бунга қандай эҳтиёж 
бор деб ўйлайсиз? деган саволлар билан 
мурожаат қилинади. 
«Мунозара» методи қўлланилади. 
Муҳокамани якунлайди. 
1.1. Эшитадилар, 
жавоб берадилар, 
муҳокама қиладилар 

---

121
Семинарнинг 
иккинчи саволи 
муҳокамаси. 
Индивидуал ва 
гуруҳ билан 
ишлаш 
1012 дақиқа 
Учинчи савол 
муҳокамаси. 
Индивидуал 
ишлаш 
810 дақиқа 
Тўртинчи савол 
муҳокамаси. 
Кичик 
гуруҳларда 
ишлаш 
1012 дақиқа 
2.1.Ўзбекистонда 
фуқароларнинг 
эҳтиёжлари шаклланишининг ўзига хос 
хусусиятлари борми? Сизнингча, бунга 
қандай омиллар таъсир кўрсатади?
«Ақлий ҳужум» методи қўлланилади.
2.2. 
Кичик 
гуруҳларда 
айтилган 
фикрларни саралаб, баҳо бериш амалга 
оширилади. Муҳокамани якунлайди. 
3.1.Савол бўйича тузилган тест ва жавоб 
жадвали тарқатилади.
3.2.Тест жавобларини йиғиштириб 
олинади 
3.3.Тест жавобларининг муҳокамасини 
уюштиради. Муҳокамани якунлайди. 
4.1. Кичик гуруҳларга масала ва машқлар 
тарқатилади. 
4.2. Ҳар бир кичик гуруҳ топшириқларни 
ечиши ва жавобини тақдим этишини 
назорат қилади.
4.3. Топшириқларнинг жавоби 
тарқатилади. 
2.1. Аввал индивидуал 
тарзда, сўнгра кичик 
гуруҳлар 
муҳокама 
қилиб жавоб берадилар 
3.1.Талабалар жадвални 
тўлдиришади. Тест 
жавобларини муҳокама 
қилишади. 
4.1. Масаламашқларни 
ечишади. 
4.2. Уларни жавоби 
билан солиштиришади. 
Семинарнинг 
бешинчи саволи 
муҳокамаси. 
Кичик 
гуруҳларда 
ишлаш 
1015 дақиқа 
Олтинчи савол 
муҳокамаси. 
Кичик 
гуруҳларда 
ишлаш. 
810 дақиқа 
5.1. «Қарор қабул қилишнинг 
қадамбақадам модели», «Қарор қабул 
қилиш сеткаси» тарқатма материалларини 
кичик гуруҳларга беради.
5.2. Кичик гуруҳлар томонидан чекланган 
ресурс (китоб, журнал)ларни танлашни 
ташкил қилади.
5.3. Қарор қабул қилиш сеткасини 
тўлдиришни 
ва 
кичик 
гуруҳлар 
тақдимотини ташкил қилади. 
Иқти6. 
Иқтисодиётнинг бош муаммоси нималардан 
иборат бўлиши мумкин? Нима сабабдан 
уни бош муаммо деймиз» деган савол 
қўяди. 
6.2. Кичик гуруҳларда муҳокамани ташкил 
қилади. 
6.3. Муҳокамани якунлайди.
7.1. 
Айрим 
эҳтиёжларни 
қондириш 
даражаси 
кўрсатилган 
статистик 
5.1.Тарқатма материал 
билан танишадилар.
5.2.Кичик 
гуруҳлар 
танлайдилар.
5.3.Қарор қабул қилиш 
сеткасини 
тўлдирадилар.
5.4.Нима сабабдан 
танлаганларини, танлов 
мезонлари қандай ва 
нима сабабдан 
ўзгаришини 
изоҳлайдилар. 
6.1. Кичик гуруҳлар 
муҳокама қиладилар. 
6.2. Ўз фикрларини 
билдирадилар 

---

122
Еттинчи савол 
муҳокамаси 
Кичик 
гуруҳларда 
ишлаш 
810 дақиқа 
маълумотлар тарқатилади.
7.2. 
Эҳтиёжларнинг 
қондирилиш 
даражасини 
яна 
қандай 
иқтисодий 
кўрсаткичлар 
орқали 
ифодалаш 
мумкинлиги 
муҳокамасини 
ташкил 
қилади.
7.1. Статистик 
маълумотлар билан 
танишадилар.
7.2. Кичик гуруҳларда 
муҳокама қилинади.
7.3. Ҳар бир кичик 
гуруҳ вакили гуруҳ 
фикрини билдиради. 
III. 
Якуний 
босқич 
58 дақиқа 
3.1.Талабаларга ҳар бир кичик гуруҳнинг 
дарсда фаол қатнашишини баҳолашни 
таклиф қилади: биринчи ўрин – 1 балл;
иккинчи ўрин – 0,8 балл; 
учинчи ўрин 0,7 балл; 
тўртинчи ўрин 0,6 балл; 
бешинчи ўрин – 0,5 балл. 
3.2. Дарсга якун ясайди. Талабалар 
диққатини асосий масалага қаратади, 
семинар дарсига тайёрланишда нималарга 
эътибор қаратилиши лозимлиги ҳақида, 
тушунмай 
қолган 
саволларни 
ўқув 
адабиётларидан ўқиш ҳақида кўрсатма 
беради 
3.1.Кичик гуруҳларни 
топшириқни бажариш 
бўйича 
бажарган 
ишлари ва билдирган 
фикрлари 
асосида 
қўйилган баллар эълон 
қилинади.
Семинар дарси ўтишга иловалар: 
Илова 1(3.1.)