Toshkent tibbiyot akademiyasi "tasdiqlayman"
Download 0.97 Mb. Pdf ko'rish
|
talabalar mustaqil ishi kasallik tarixi boyicha uslubiy qollanma tibbiyot oliy oquv yurtlari davolash fakulteti iii kurs talabalari uchun uslubiy qollanma
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ayni kasalikning bayoni (anamnez morbi)
- III.Xayoti tarixi (anamneziz vitae)
- Nafas olish a’zolari tizimi
- III. Yurak qon tomir tizimi
- IV Ovqat hazm qilish tizimi
- Taxminiy yoki dastlabki tashxis
- Qo`shimcha labarotor va asbobiy tekshiruvlar rejasi .
- Muolaja va uni asoslash
- Foydalanilgan adabiyotlar
I. Bemor haqida ma’lumot 1. Familiyasi, ismi, otasining ismi- Xashimova Xalima Axatovna 2. Yoshi-1956 y.t. 3. Millati – o’zbek 4. Ma’lumoti- o’rta 5. Kasbi-oddiy ishchi 6. Ish joyi- II guruh nogironi № 403844 7. Vazifasi- xozirda uy bekasi 8. Uy adresi- Toshkent shaxar S. Raximov tumani Tansiqboev dahasi 4 uy 5 xona 16 9. Kasalhonaga kelgan kuni - 29.04.2008 yil soat 05:15 II.So`roq ma’lumotlari Asosiy shikoyati: - yurak atrofida 10-15 minut davom etuvchi simillovchi va sanchuvchi xarakterdagi og’riq xurujli, yurak urishini xis qilish, havo yetishmaslik xissini paydo bo’lishi va xansirashga. Qo’shimcha shikoyati: bosh og’rishi, boshni karaxtligi, ko’ngil aynashi, ishtaxasizlik, quvvatsizlik, umumiy xolsizlikga
Bemor o’zini 2000 yildan beri kasal deb xisoblaydi. Kasalligini aniq bir narsa bilan bog’lamaydi. Kasallik asta sekin boshlangan. Shifokorlar tekshirib qon bosim yuqoriligini aniqlashgan. Noregulyar ravishda gipotenziv vositalarni ichib yurgan. 2003 yildan beri doimiy ravishda 1kunda 1 maxal 10mg li enam tabletkasini ichib yurgan. So’ngi oylarda bemorda tez-tez qon bosimi oshib yurgan. Bugun tongda bemor axvoli yomonlashib yuqoridagi shikoyatlar rivojlangan. Bemor qarindoshlari tomonidan TTA-1 shifoxonasiga olib kelingan. Bemorni qon bosimi yuqoriligi va axvoli og’irligini inobatga olib intensiv terapiya bo’limiga yotqizilgan. Axvoli biroz yaxshilanib, qon bosimi pasaygach keyingi davolash ishlarini amalga oshirish uchun kardiorevmatalogiya bo’limiga o’tkazilgan.
Bemor Xashimova Xalima 1956 yilda Toshkent shahrida ishchi oyilasida 4- farzand bo’lib tug’ilgan. Yoshligidan sog’lom o’sgan va rivojlangan. 7 yoshligida maktabga chiqqan va maktabda o’rtacha o’zlashtirish bilan 10chi sinfni tugatgan. Maktabni bitirgach hech qanday oliygoh yoki kasb xunar o’rta maxsus o’quv muassasalariga kirmagan. 18 yoshda turmushga chiqqan, oilali, 2 ta farzandi bor.Xomiladorlik va tug’uruq jarayonlari asoratsiz 36
kechgan. Uy sharoiti qoniqarli. Yaxshi isitiladi, quruq va yaxshi shamollatiladi. Nasliy kasalliklarni inkor etayapti. O’tkazilgan va mavjud kasalliklari: Yu.I.X.: Zo’riqish stenokardiyasi . Doimiy muolaja olib yuradi. Zararli odatlari yo’q.
Bemor oxirgi 6 oy ichida yuqumli kasalliklar bo’lmagan, yuqumli kasalliklar bilan kasal bemorlar bilan muloqatda bo’lmagan, in'eksiyalar olmagan. Chet elga bormagan, xirurg, stomatolog, ginekolog ko’rigida bo’lmagan. Sababsiz ich ketish, harorat chiqishi kuzatilmagan.
Dori-darmonlarga, maishiy vositalarga, oziq-ovqat maxsulotlariga allergik reaksiya kuzatilmagan.
1. Umumiy ahvoli: -og’ir. 2. Bemorning xolati: -passiv. 3. Es-xushi, fikrlash: -xushida, lekin karaxt. 4. Qadi qomati va yurishi: -yoshiga munosib. 5. Boshi va bo`yni: -tog’ri shaklda deformatsiyasiz. 6. Yuz ifodasi: tinch 7. Yuz, burun, quloq tuzilish xususiyatlari:-”Korvizar” yuz ifodasi 8. Gavda tuzilishi: -to’g’ri 9. Tana konstitutsiyasi:-normostenik . 10. Bo`yining o`lchamlar: - 165 sm.
Og`irligi: - 70 kg. ; Ko`krak aylanasi o’lchovi:- 85 sm. Indekslari: 1- indeks= М * 100 70* 100 =42 Р = 165 2-indeks= О* 100 = 85 *100 =51 Р 165 3- Pine indeksi= R- (O+M) =165-(85-70) =10 (20)
Tana harorati: 36,5C
37
1. Rangi: - oqargan, rangpar
2. Teri dog`lari: - yo’q. 3. Toshma: – yo’q. 4. Gemorragik hodisalar: - kuzatilmayapti. 5. Chandiqlar yo’q. 6. Terining elastikligi:-meyo’rda. 7. Namlik darajasi:- meyo’rda. 8. Tashqi shishlar:- yo’q. 9. Barmoqlar: shakli meyorda, rangi- pusti; 10. Sochlar: bir tekis siyraklangan, bir oz oqargan;
B.Ko`rinma shilliq pardalar 1. Rangi: och-pushti; 2. Enantema-shilliqsimon qoplanish- kuzatilmayapti;
G. Teri osti to`qima. 1. Teri-osti qavati: yog`simon qatlam yoshiga mos rivojlangan, 4-5 sm. Qo’ltiq osti soxada. Girsutizm kuzatilmayapti.
2. Teri osti tomirlari: -kam seziladigan; 3. Qon bosim oshgan vaqtida teri osti tomirlari ifodalanishi kuzatilmoqda. 4. Shish: -Umumiy pastozlik bor.
1. Joylashganligini: - Ensa, quloq oldi, jag’ osti, bo’yin, o’mrov usti, qo’ltiq osti, tirsak, tizza osti limfa tugunlari kattalashmagan qo`l bilan aniqlash:- mumkin . 2. Kattaligi 0, 5-0, 8 sm. 3. Shakli: oval; 4. Yuzasi: tekis; 5. Konsistentsiyasi: -yumshoq;
38
6. Tekkan vaqtda og`rimayapti; 7. Ular ustida terning xolati; - o’zgarmagan.
E.Muskullar. 1. Muskularning rivojlanishi darajasi:- Yoshiga monand ривожланган, normal; 2. Tonus: - ikki tomonda bir xil; 3. Muskul kuchi:-5 ball 4. Tekkan vaqtda muskullarning og`rishi kuzatilmayapti.
J. Suyak-bo`g`im tizimsi. 1. Skelet qismlarning proportsional nisbati –simetrik soxalarda bir xil. Suyaklar deformatsiyasi yoq. Bosh suyagining shakli deformatsiyasiz. 2. “Baraban barmoqlar”-qo`l va oyoq chetki barmolarning yo`g`onlanishi kuzatilmayapti. 3. Paypaslashda suyak usti pardasining yo`g`onlanishi va g`adir-budurlar aniqlmayapti.. 4. Suyaklarni yumshashi yo’q. 5. Suyaklarni paypaslash va urib ko`ringanda ( qovurg`a, umurtqa, to`sh suyakning) og`riqsiz.
J. Bo`g`imlar. 1. Tekshiruv: Bo`g`imlar konfiguratsiyasi o’zgarmagan. 2. Ushlab ko`rishda: maxalliy temperaturasi o`zgarmagan, og`riq yo’q, bo`g`imlar ustidagi teri oddiy rangda. 3. Xarakatda vaqtida qirsilash tizza bo’g’imida bor. 4. Bo`g`imlardagi xarakat xajmi (aktiv va passiv) to’liq xajmda. 5. Belning shakli qaddiga fiziologik mos , uning xarakatchanlik darajasi to’liq. Nafas olish a’zolari tizimi Yuqori nafas olish yo`llarining xolati. Shikoyati: Havo yetishmaslik xissini paydo bo’lishi va xansirashga. 1. Burun: nafas olish vaqtida burun qanotlarining ishtiroki yo’q. 2. Paypaslashda va urib ko`rilganda burun qafaslarida og`rish aniqlanmadi. 3. Ovozi o’zgarmagan.
Ko`krak qafasining tekshirish va paypaslash. 1. Ko`krak qavasi shakli: Normostenik tana tuzilishiga xos, patalogik o`zgarishlar (bochkasimon, paralitik, rahitik, voronkasimon) aniqlanmadi.Epigastral burchak 95-100gr. burchakli. 39
2. Ko`krak qafasining assimetriyasi: turli qisimlarning bo`rtib chiqishi va to`g`ilanishi kuzatilmayapti. 3. Qo`vurg`a oralig`ining kengligi meyo’rda. Qo`vurg`alarning yo`nalishi gorizantalga yaqin. 4. Kuraklarni xolati: oralig`ining ortacha zichligi, simmetriyalik joylashgan. 5. Nafasning turi: ko`krak nafasi. 6. Nafas olishning tezligi va chuqurligi: erkin nafas xarakati, o’rtacha tezlikda, ritmik. 7. Minutiga nafas soni: 24 marta minutiga, nafas olish va chiqarishning nisbati=1/1. 8. Nafas olishda ko`krak qafasining xarakati: Ko’krak qafasining simmetrik qismlari bir tekisda xarakat qilmoqda. 9. Paypaslashda ko`krak qafasining og`rishi aniqlanmadi. 10. Ko`krak qafasining rezistentligi o’rtacha. 11. Ovoz titrashini aniqlash
- ovoz dirillashi ko’krak qafasining simmetrik nuqtalarida -o’mrov usti, o’mrov osti, ko’rak oralig’I, kurak osti soxalarida - bir xil
12. Plevraning ishqalanishi belgilari yo’q. Ko`krak qafasi perkussiyasi. 1. Solishtirma perkucciyada ikkala o’pkada aniq o’pka tovushi eshtilayapti. 2. Topografik perkuyasaning natijalari : -chap o’pkaning Krening maydoni 6 sm - o’ng o’pkaning Krening maydoni 5,5 sm O`pka cho`qisining balandligi 3,5-4,0 sm
O`pkaning quyi chegaralari
Chiziqlar O`ng o`pka Chap o`pka To’sh oldi VI qovurg’a qirrasi- ------------- Oldingi qo`ltiq VII qovurg’a ------------- O`rta qo`ltiq VIII qovurg’a VIII qovurg’a Orqa qo`ltiq IX qovurg’a IX qovurg’a Kurak X qovurg’a X qovurg’a Umurtqa yoni XI qovurg’a XI qovurg’a 40
O`pkaning quyi xarakat chegarasi o`rta o’mrov, q`oltiq oldi, q`oltiq osti o’rta va kurak chiziqlaridagi harakatchanligi 3.5 sm, chap tomonda qo’ltiq oldi, q`oltiq osti o’rta va kurak chiziqlaridagi xarakatchanligi 3.5 sm
O`pkani eshitish (Auskultatsiya) O`pkaning xamma yuzasi ustidan auskultasiyasida sust vezikulyar nafas fonida pastki qismlarda tarqalgan jarangsiz nam xirillash eshitilmoqda. III. Yurak qon tomir tizimi Shikoyatlari: Yurakning to’satdan tez urib ketishi, yurak soxasida noxush sezgining paydo bo’lishiga va simmilovchi og’riqga. 1. Arteriyalarning ko`rinma pulsatsiyasi ifodalanmagan. Bo`yin venasining pulsatsiyasi xolati musbat. 2. Nur arteriyada arterial pulsatsiya: a) 2-ta nurli arteriyalarda puls bir hil paypaslanayapti. b) Ritmik. v) Chastotasi 96 ta minutiga, pulsda defitsit yo’q. g) To`lish o’rtacha. d) Taranglik, kuchlanish biroz ortgan. e) Ortacha kattalikda. 4. Oyoq to’piq arteriyasida va oyoq kaftida puls aniqlanayapti. 5. Uyqu arteriyalarni va ko`k tomirni eshitishda patologik shovqinlar yo’q. 7. Arterial bosim=o’ng qo’l-200/100 mm sim. ust. = chap qo’l-190/100 mm sim. ust.
Yurak atrofini tekshirish va ushlab ko`rish 1. Yurak soxasining bo`rtishi-yurak bukriligi yo’q. 2. Yurak atrofidagi ko`rinma pulsatsiya biroz ifodalangan 3. Choqqi turtkisi a) joylanishi- V q/o chap tomonda b) xarakteri- mo’tadil v) kengligi-3,0sm g) musbat
41
d) kuchi: kuchli
Yurak perkussiyasi 1. Yurak absolyut chegarasi chap-to’sh chizig’i; O’ng-o’ldingi qo’ltiq osti chizig’i; Tepadan-III q/o 2. Yurak nisbiy chegarasi Quyi ko’ndalang o’lcham15sm 2. Tomir tutamining kengligi 8 cm. 3. Yurak kohfiguratsiyasi: aortal
Yurak auksultatsiyasi 1. Yurak tonlari: Soni chastotasi 96 ta 1 min.da; Ritmi –siyrak ekstrasistoliyalar; Balandligi bo’g’iq. Tonlar kuchining nisbati: 1/2 Aorta ustida II ton kuchaygan. Perikardning ishqalanish shovqinlari eshitilmayapti. Og`iz atrofini tekshirish. 1. Lablari quruq, po’st tashlagan, yorilgan. 2. Tili: rangi qizil, namligi biroz quruqroq. 3. Tishlari: tish formulasi saqlanmagan (tishlari tushgan), harakatchanligi va karioz o`zgarishlar mavjud. Tish formulasi= 0 7 6 0 4 3 2 1 1 2 3 4 5 0 7 8 0 7 6 0 4 3 2 1 1 2 3 4 5 0 7 8 4. Milklar: rangi- och pushti. 5. Yumshoq va qattiq tanglay: rangi och pushti., 6. Ichkari ogiz bo`g`ilishi bodomsimon bezlar kattalashmagan.
Qorinni tekshirish: 1. Qorinni tekshirish : a) Konfiguratsiyasi: odatdagiday. b) Qorin o`rta chizig`i holati oddiy, kindigi deformatsiyasiz.
42
v) Ko`rinma peristaltika mavjud emas. g) Nafas olish harakatida qorin devorining ishtiroki- bor. d) Kengaygan teri osti venalarining mavjud emas. e) Perkussiyada timpanik bo’g’iqga moyil. Erkin suyuqlik mavjud emas. j) Yuzaki paypaslash: a) Qorin devorining kuchanganlik darajasi- past, kuchlanishi muayyan joyga tegishli va rigidligi yoq.
b) Peritonial simptomlar (Shetkin, Blyumberg, Mendel) tekshirildi, qorinparda ta’sirlanmagan. 4. Chuqur palpatsiya, oshqozon-ichak traktining perkussiyasi va auskultatsiyasi: a) Ichakning chuqur palpatsiyasi- patologik o’zgarishlar yo’q. b) To`lqin shovqini yo’q. v) Ichakning auskultatsiyasida peristaltika shovqini eshitilayapti. 5. Qorinning chuqur palpatsiyasi: Me’dani katta egriligini paypaslaganda og’riqsiz. Auskultaffriktsiya usulida chegarasi kindik soxada. 6. Me’da osti bezlarini pasypaslashda patologiyasiz. 7. Jigarni paypaslashda o’lchamlari biroz qovurg’a ravog’ ostidan chiqmoqda.Chekalari qirralik va yuzasi biroz g’adir-budur. Kurlov bo`yicha o`lchamlari 7-8-9 sm. 8. O`t puffagi: palpassiyada qo’lga unnalmayapti va perkussiyada og’riqsiz.
V. Siydik ajralish tizimi. Siydik ajralish tizimi faoliyatiga shikoyatlari yo’q. 1. Buyrak soxa bel konturlari deformatsiyasiz. 2. Buyrak atrofi orqa tomonidan perkussiyasi ( Pasternatskiy simptomi )-manfiy. 3. Buyrakni ushlab ko`rish mumkin bo’lmayapti. 5. Siydik qopining perkussiyasi va paypaslashda patologiyasiz. 6. Kunlik diurez ≈ 1litr atrofida.
43
VI. Ichki bezlar tizimi. Ichki bezlar tizimi faoliyatiga oid shikoyatlari yo’q. 1. Aqliy va jismoniy rivojlanishni yoshiga mos. 2. Qalqonsimon bezni paypaslash va tekshirishda patologiya topilmadi. 3. Klimaks davrida.(Xozirda bezovta qilmaydi.) 6. Meningeal simptomlar yo’q. 7. Tashqi ko’rikda teri qoplamlari xamda teri xosilalari o’zgarganligi, tana qismlarining mutanosibligi buzilishi va ikkilamchi jinsiy belgilar rivojlanganligida patologik o’zgarishlar aniqlanmadi.
Taxminiy tashxis bemorning shikoyatlari (yurak atrofida 10-15 minut davom etuvchi simillovchi va sanchuvchi xarakterdagi og’riq xurujli, yurak urishini xis qilish, havo yetishmaslik xissini paydo bo’lishi va xansirash), anamnestik ma’lumotlar (2000 yildan beri yuqori qon bosim aniqlanganligi, doyimiy gipotenziv dorilar (enam tabletkasi) qabul qilib yurishi, yuragi bezovta qilishi, , ob’ektiv tekshirishlar (yurak tonlari bo’g’iqligi, taxikardiya-96 ta ch.s.s.,yuqori Q.B.-200/100 sim.ust., yurak ko’ndalang o’lchami kengayganligi-15sm.,aortal konfiguratsiya) asosida taxminiy diagnoz : Gipertoniya kasalligi III bosqich. Arterial gipertenziya krizi. Yuqori xavf darajasi-III daraja. yondosh: YuIK: Zo’riqish stenokardiyasi FS III. qo’yildi.
1. Laborator-klinik,( qon va siydik umumiy analizi). 2 .Bioximik qon taxlili. ALT, AST, Bilirubin.(umumiy,bog’langan,bog’lanmagan) ,mochevina, kreatinin, um. oqsil, qand miqdori. 3. Koagulogramma. 4. Funksional diagnostika metodikalari: -EKG. 5. Buyrak UTT tekshiruvi
Umumiy qon analizi:
1. Hb (gemoglobin) 96 g/l 2. Eritrositlar 3,2 10 /l
44
3. Rang ko’rsatkichi 0,9
4. 1 dona er-t tarkibidagi Hb miqdori.
30 pg
5. Trombositlar
190,5 10 /l 6. Leykositlar: 6,1 10 /l
- Metamielositlar
-
Tayyoqcha yadrolilar 1%
Segment yadrolilar
65%
Eozinofillar 2%
Bazofillar
-
Limfositlar
20%
Monositlar
4%
Biokimyoviy qon tahlili.
1. ALT
0,5 (0,1-0,68 mmol /l) 2. AST
0,3 (0,1-0,45 mmol/l) 3. Bilirubin. umumiy 11,8 (10,5-20,5 mk mol/l)
Bog’langan (0-4,5 mk mol/l)
(3,8-8,3 mk mol/l) 4. Mochevina
-9, 0(3, 8-8, 3 Mk mol/l) 5. Kreatinin. 0, 08 (0, 04-0, 08 Mk mol/l) 6. Um. oqsil. 70, 0 (65-85g/l) 7. Qand miqdori. 5, 4 (3, 0 - 6, 1 mol/l)
Koagulogramma: PTI
78% LChTV
46, 5 Fibrinogen
5, 06 g\l
45
Buyrak UTT tekshiruvi O’ng va chap buyrak o’lchamlari meyorida, buyrak parenximasi o’lchovi meyorda, buyraklar xarakati saqlangan.Jomchalar kengaymagan.Tuzli diatez. Buyrak usti bezi patologiyasiz.
EKG:
46
Ritm sinusli. Siyrak ekstrasistoliyalar mavjud .Yuqs 84ta 1 min.; EKGda chap qorincha gipertrofiyasi.
Arterial gipertenziya krizi Yuqori xavf darajasi-IIIdaraja Yondosh: YuIK: Zo’riqish stenokardiyasi FS III Asorati: QAE II A; chap qorincha yetishmovchiligi.
Parxez 10-stol-(Kunlik tuz miqdorini iste’molini chegaralash.)
Rp.:
Enalaprili 0,01 D.t.d N 20 in tab. S. 1tabletkadan 2 mahal ≠ yoki Rp.: Dirothoni 0,02 D.t.d N 20 in tab. S. 1tabletka ertalab ovqatdan oldin ≠
Rp.: Kaptoprili 0,025 D.t.d. N 20 in tab. S. Til ostiga 1 tabletka QB krizli ko’tarilishida. ≠ Koronar qon tomir kengaytiruvchilar: Rp.:
Nitrosorbidi 10 mg D.t.d. N 20 in tab. S. 1 tabletkadan 4 maxal ≠
Antiagregantlar: Rp.:
Kardiomagnili 0,15 D.t.d. N 20 in tab. 47
S. Tunda 1 tabletka ovqatdan keyin. ≠
yoki
Rp.: Ac. Acethylsalicilici 0,5 D.t.d. N 20 in tab S.1/4 tabletka ovqatdan keyin tunda. ≠
Rp.:
Gipothyazidi 0,025 D.t.d. N 20 in tab. S. 1 tabletka ertalab och qoringa. ≠
Kalsiy antagonistlari: Rp.:
Verapamili 0,08 D.t.d. N 20 in tab. S.1 tabletkadan 3 maxal.
≠
Vitaminlar:
Rp.: Tab.Acidi ascorbinici 0,1 D.t.d. N 20 S. 1 tabletkadan 3 maxal. ≠
Bosh miya qon aylanishini yaxshilovch dorilar. ≠
Qondagi xolesterin va lipoproteyidlar miqdorini kamaytiruvchi dori vositalari:
Rp.: Cetamipheni 0,25 D.t.d. N 20 in tab S. Kuniga 2 tabletkadan 4 maxalПринимать по 2 таблетки 4 раза в день. ≠
48
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. E.Y. Qosimov, Sh.G Mukminova, B.N.Nuritdinov " Ichki kasalliklar propedevtikasi" Toshkent, 1996 y. 2. E.Y. Qosimov va boshq. Kasallik tarixining grafik tasviri o’quv uslubiy qo’llanma. Toshkent 1991y. 3. E.Y. Qosimov va boshq. Kasallik bayoni (Uslubiy qo’llanma). Toshkent 1994 y. 4. R.A. Qoraboyeva va boshq. «Ichki kasalliklar propedevtikasi» Toshkent, 1997 y. 5. V.X. Vasilenko. va boshqalar. Propedevtika vnutrennix bolezney. Moskva, 1989 g. 6. N.A. Muxin, V.E Moiseyev «Propedevtika vnutrennix bolezney» Moskva, 2002 g. 7. A.L. Grebenov «Propedevtika vnutrennix bolezney" Moskva, 2001. g Download 0.97 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling