Tovush kamchiliklari

8. Har bir bolaning tovush kamchiliklarini inobatga olgan holda, ularga artikulyatsion mashqlarini tanlab olish;

• 8. Har bir bolaning tovush kamchiliklarini inobatga olgan holda, ularga artikulyatsion mashqlarini tanlab olish;
• 9. Nutqda me’yor hosil qilish usullari ustida ishlash;
• 10. Hosil bo’lgan tovushni mustahkamlash, davomli va aniq talaffuzga erishish;
• 11. Tovushni bo’g’inlarda, so’zlarda va gaplarda mustahkamlash;
• 12. Deffersatsiyalash;
• 13. To’g’ri talaffuzni nutqda faollashtirish bosqichlaridan iborat;

“R” TOVUSHI ME’YORIY TALAFFUZI

• -lablar jilmaygan holatda;
• - yuqori va pastki old tishlar orasida bir barmoq oraliqda ochiq bo’ladi;
• - til “qoshiq” cheti shakliga keladi, tilning yon tomonlari yuqorigi jag’ tishlariga taqalgan. Old qismi tanglay va old tishlar tomon ko’tarilgan holda;
• - yumshoq tanglay ko’tarilgan va burun yo’lini berkitgan, ovoz unpaychalari jipslashgan hamda tebranadi. O’pkadan chiqayotgan havo oqimi bosimida til ham tebranadi. “R” tovushining me’yoriy talaffuzi hosil bo’ladi.

“S” tovushining me’yoriy talaffuzi

• Lablar jilmaygan holda;
• Yuqori va pastki tishlar yaqin joylshgan, bir-biriga tegmaydi, 1mm oraliqda ochiq;
• Til uchi pastki old tishga va milkka taqalgan, tilning yon qismi oz ko’tarilgan, tepa jag’ tishlarga tegib turadi;
• Til o’rtasida ariqcha hosil bo’ladi, o’pkadan chiqayotgan havo oqimi hosil bo’lgan “ariqchadan” o’tib tish orasidan siqilib chiqishi natijasida “S” tovushi hosil bo’ladi. “S” tovushi ishtirokida ovoz unpaychalari ishtirok etmaydi.

“Sh” tovushining ma’yoriy talaffuzi

• -lablar ochiq cho’chchaygan;
• -tishlar 1-2mm ochiq atrofida;
• - tilni og’iz ichida tasavvur qilinganda “piyolacha” ga o’xshaydi, ya’ni tilning yon taraflari yuqorijag’ tishlariga taqalib turadi;
• -tilning old tomoniyarim oy shaklida, tanglay tomon ko’tarilgan oraliq qoldiradi;
• - yumshoq tanglay ko’tarilgan va burunga o’tadigan havo oqimini to’sib qo’ygan;
• - ovoz unpaychalari bo’shashgan va o’pkadan chiqayotgan havoni og’iz bo’shlig’iga o’tkazadi;
• -o’pkadan chiqayotgan havo oqimi tilni old cheti va tanglay o’rtasidagi oraliq to’siqqa duch keladi. Shu holatda shovqinli “Sh” tovushining ma’yoriy holati hosil bo’ladi.