Transport vositalarini loyihalash va hisoblash

VII.3. Kardanli uzatmadagi yuklanishlarni aniqlash 
Burchak tezliklari teng bo‘lmagan (sinxron) kardan sharniri
7.2-rasm.
Burchak tezliklari teng bo‘lmagan kardan sharniri:
a -
dastlabki holat; b - 90° ga burilgandagi holat. 1 -yetaklanuvchi val 
vilkasi; 2 - krestovina; 3 -yetaklovchi val vilkasi; 4 -yetaklovchi val;
76

---

Bu shamirlarda krestovina va vilkadagi yuklanishlar aniqlanadi. 
Krestovinaning shiplarida egilishdagi va ezilishdagi kuchlanishlar, 
krestovinaning o ‘zida esa sinishdagi kuchlanishlar hosil bo‘ladi. Vilkada 
egilishdagi va buralishdagi kuchlanishlar hosil bo‘ladi. Kardan vali bir 
marta to‘liq aylanganda kardan shamiri uzatayotgan burovchi moment 
o‘zgaruvchan bo‘lgani uchun sharnir detallariga ta’sir etayotgan kuchlar 
ham o ‘zgaruvchan bo'ladi. Yuklanishlami hisoblash uchun kardan 
sharniri maksimal dinamik moment ni Л$ояага'т
1
<квше uzatayapti deb 
hisoblaymiz (и'тйяш,- kardanli uzatmagacha bo‘lgan transmissiyaning 
uzatishlar soni).
Krestovinaning A -A  qirqimda sinishdagi F  yuza bo‘yicha 
kuchlanishi:
bu yerda: Wj = bh
2
/
6
- to‘g‘ri burchakli shakldagi qirqim uchun;
P
I
7.3-rasm.
Kardan sharnirini hisoblash sxemasi
Krestovina shipning egilishdagi kuchlanishi:
2 r - 0 ,1 #
[0*1=300 MPa
Krestovina shipning egilishdagi kuchlanishi
_ 
2AfKBKMrU xpmax
n d 2r
[г]=60...80 MPa.

---

Wi
=
bh2/ 1 0 -
 ellip tik sh ak ld agi qirqim u chun.
Vilkaning buralishdagi kuchlanishi:
г = M
2
a/(2rWkr);
[t]= 120...150 MPa. 
bu yerda: 
Wkr
= ahb -  to‘g‘ri burchakli shakldagi qirqim uchun; 
Wkr
= bk2/5 -  elliptik shakldagi qirqim uchun.
a
koeffitsienti h/b nisbatga bog‘liq:
h/b