Tuproqshunoslik va agrokimyo

Tuproqdagi oson eruvchan tuzlar ionlarini sifat analizi.
Xlor-ionini aniqlash. Probirkaga5 ml suvli so’rim quyiladi va uning ustiga H₂SO₄ ning 10 % li eritmasidan iki tomchi tomizilib nordonlashtiriladi.So’ngra probirkadagi filtrat ustiga AgNO₃ ning 5 % li eritmasidan 5-8 tomchi tomiziladi va yaxshilab aralashtiriladi .Shunda quyidagi tenglama bo’yicha AgCI ning cho’kmasi (yoki quyqasi) xosil bo’ladi.
NaCI + AgNO₃ = AgCI + NaNO₃
Eritmaga tushadigan cho’kmaning miqdoriga qarab xlorning kamligi, ko’pligi yoki juda ko’pligi belgilab quyiladi.
Sulfat-ionini aniqlash.Suvli so’rimda SO₄ ionining borligini unga bariy xlorid ta’sir ettirib aniqlash mumkin.Agar suvli so’rimda ma’lum miqdorda sulfatlar bo’lsa, ular BaCI ₂bilan o’zaro ta’sirlashib suvda erimaydigan BaSO₄tuzini xosil kiladi.Bureaktsiyaquyidagichakechadi:
NaSO₄ + BaCI₂ =BaSO₄ + 2 NaCI
Probirkagataxminan 10 mlsuvliso’rimolinadi.So’ngraustigaBaCl₂
Ning 10 % li eritmasidan 10 ml quyiladi va bu eritma 1 min. Davomida qaynatiladi.
Agar suvli so’rimda sulfatlar bor bo’lsa, u xolda idish tubiga bariy sulfatning oq cho’kmasi tushadi. CHo’kmaning miqdoriga qarab sulfatlarning kamligi, ko’pligi yoki juda ko’pligi yozib quyiladi.
Kaltsiy-ionini aniqlash. Suvliso’rimda kaltsiy mavjudligi ammoniy oksalat eritmasi yordamida aniqlanadi.Agar kaltsiy mavjud bo’lsa,u ammoniy oksolat bilan o’zaro ta’sirlashib kaltsiy oksalatning eritmadagi tuzi yuzaga keladi.
Probirkaga 5 ml suvli so’rim olib, uning ustiga 5 ml ammoniy oksalat (4 % li eritmasi) quyiladi va sirka kislotasining 10 % li eritmasidan bir necha tomchi tomizilib nordonlashtiriladi. Probirka ichidagi eritma qaynaguncha qizdiriladi.
Kaltsiy oksalat cho’kmasining miqdoriga qarab kaltsiyning kamligi,ko’pligi yoki juda ko’pligi yozib qo’yiladi.