Turizmda marketing xizmatini tashkil etish

3. Strategiyani izchil amalga oshirish. Barcha yetakchi turizm kompaniyalari kompaniya strategiyasini amalga oshirish ishlarini izchil va muvaffaqiyatli amalga oshirish imkonini beruvchi uchta asosiy qoidaga amal qiladi:
- kompaniya rahbarlari tashkilot strategiyasiga aloqador bo’lmagan dastur yoki loyihani qo’llamaslikka harakat qiladilar, va u kompaniyaning barcha bo’limlariga tashkilotning asosiy va umumiy maqsadiga erishishga e’tibor qaratishga yordam beradi;
- menejerlar kompaniyaning asosiy strategiyasiga mos keladfigan dastur va rejalarni amalga oshirishni qo’llab-quvvatlashga va rag’batlantirishga harakat qiladilar, ayniqsa ular tashkilot faoliyati davomida ishlab chiqilgan bo’lsa;
- menejerlar ham asosiy dastur va rejalar sayyohlik kompaniyasining keyingi rivojlanish strategiyalarida aks ettirilishiga ishonch hosil qiladi.
Xulosa qilib shuni ta’kidlash kerakki, turizm kompaniyalarida marketingni rejalashtirishdan foydalanish turistik bozorni har tomonlama tahlil qilish asosida o’rganish va faoliyat yuritayotgan bozorga eng samarali ta’sir ko’rsatish va dalillarga asoslangan yo’nalishlarni, uning istiqbollarini ishlab chiqish uchun tashkil etilgan tizimni yaratadi.
Mehmondo’stlik sanoati korxonasi uchun marketing rejasini ishlab chiqishda birinchi navbatda quyidagilarni aniq belgilash kerak:

• 
  Rejalashtirish amalga oshiriladigan davr;
  
• 
  Reja ishlab chiqilayotgan mahsulot turi;
  
• 
  Reja bo’yicha maqsadli bozor segmenti;
  
• 
  Rejani tuzish uchun atrof-muhitdagi o’zgarishlarni prognozlash amalga oshiriladigan davrning davomiyligi.
  

Shubhasiz, mehmondo’stlik sanoatining turli korxonalari hajmi bo’yicha turli xil marketing rejalariga ega bo’ladi, ammo ularda har doiom umumiy tarkibiy qismlar mavjud bo’ladi, xususan:

• 
  Tashqi muhit tahlili – sanoatning xususiyatlarini tahlil qilish; bozor hajmi va xususiyatlari; iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy omillar;
  
• 
  Ichki muhitni tahlil qilish – mavjud resurslarni, faoliyat tarixini baholash; oldingi marketing strategiyalarini baholash; mahsulot va xizmatlar to’plamini baholash; bozordagi holatni baholash;
  
• 
  Bozor segmentatsiyasi maqsadlarini qayta ko’rib chiqish; mijozlar uchun segmentatsiyadan olinadigan qiymat; taklif qilinadigan mahsulotlar va xizmatlar sinfi;
  
• 
  Tashkilot, uning yo’nalishi va falsafasi haqida umumiy ma’lumot beruvchi missiya bayonoti;
  
• 
  Bozorga tegishli maqsadlar (bozor ulushi, sotish hajmi va boshqalar); moliyaviy maqsadlar (foyda, xarajatlar va boshqalar) va boshqa omillar (bozordagi imidj, mijozlar ongi va boshqalar);
  
• 
  Marketing strategiyasi – belgilangan maqsadlarga erishish uchun tegishli dasturlarni tanlash (bozor segmentlarini aniqlash, raqobatchilarga qarab joylashishni aniqlash, bozorga kirish strategiyasi, bozorni diversifikatsiya qilish va boshqalar);
  
• 
  Taktik dastur – mahsulotni ishlab chiqish, narxlash, rag’batlantirish va tarqatishning funktsional yo’nalishlarining o’ziga xos xususisatlarini o’z ichiga oladi, uni amalga oshirish uchun mas’ul shaxslarni belgilaydi;
  
• 
  Resurslarni aniqlash – resurslarni ( kapital,kadrlar, axborot tizimlari) tavsiflash usullarini aniqlash, marketing rejasini amalga oshirish;
  
• 
  Baholash va nazorat qilish – faoliyatni baholash usullarini va bunga mas’ul bo’lgan xodimlarni aniqlash.
  

Mehmondo’stlik korxonasining marketing rejasini ishlab chiqish jarayonining muvaffaqiyati kompaniyaninhg maqsadlari va ularga erishish dasturlarini to’g’ri belgilash, kompaniya menejerlariga bozor imkoniyatlari va dastur samaradorligini baholashda yordam berish va korxonaning ishlab chiqarish bo’inmalari o’rtasida resurslarni taqsimlashdan iborat.
Biroq, ko’plab mehmondo’stlik korxonalari marketing rejasiga unchalik ahamiyat bermaydilar va ko’pincha rejalashtirish jarayoning uzoqligi tufayli ular uchinchi tomon konsalting firmalarining xizmatlariga murojaat qilishadi va ularga marketing rejasini yozishni topshiradilar. Buning salbiy oqibati shundaki, bu rejalar uni amalga oshirish jarayonida ishtirok etmaydigan odamlar tomonidan ishlab chiqilgan. Bu ayniqsa, kichik biznes sub’yeklari tomonidan suiiste’mol qilinadi va shu bilan ularning chiziqli menejerlarini rejalashtirish jarayonidan chetlatadi, bu esa o’z navbatida yakuniy mahsulotga ta’sir qiladi.
Marketingni rejalashtirish turtistik korxonaning mahsulot va xizmatlarini ioshlab chiqish, narxlash, sotish siyosati va strategiyasini anglatadi, ular faqat bir butun sifatida ko’rib chiqiladi va hal qilinadi, chunki ular bir-biri bilan chambarchas bog’liq va xizmat ko’rsatishning imidji bo’lib xizmat qiladi.
Marketingni rejalashtirish har doim sayohat kompaniyasining rejasini tuzish tavsiya etiladi. Bu albatta, bosh reja bilan bog’liq rivojlanishi va muvaffaqiyatli mavjudligida muhim masala bo’lib kelgan va agar kompaniyalar bozorda yangi mahsulot va taklioflar bilan kirish uchun kurashni davom ettirsa, aynan mana shu – rejalashtirish eng muhim boshqaruv vositralaridan biriga aylanadi. Biroq, hech kim marketing rejasini ko’p vaqt sarflamasdan qanday ishlab chiqish kerakligini hali aniqlay olmadi.
Har bir turizm korxonasi marketingni rejalashtirish amalioyotiga o’ziga xos yondashuvga ega bo’lishi kerak, ammo yirik turizm korxonalari uchun yagona umumiy marketing bo’lgan kompaniya bo’linmalari uchun individual rejalarni tuzishni istisno qilmaydi. Ushbu yondashuv marketing xizmatini tashkil etishning funktsional sxemasiga mos keladi, shu bilan birga xizmatning barcha funktsional bo’linmalari o’z faoliyat sohalarini, shu jumladan reklama, yangi mahsulotlarni ishlab chiqish, marketing tadqiqotlari va boshqalarni rejalashtiradilar.