Туркия иқтисодиёти, молия тизими

Turkiya Qishloq xoʻjaligi

Turkiya hududining 16% ni oʻtloq, 26% ni oʻrmonlar tashkil etadi, 35% da, yaʼni jami hududning 1/3 qismida dehqonchilik qilinadi. Turkiyada gʻalla, paxta, tamaki, qand lavlagi, zigʻir, kanop va boshqalarlar yetishtiriladi. Turkiya yongʻoq (funduk), anjir va oʻrik yetishtirishda dunyoda 1, sabzavot, uzum va tamaki yetishtirishda 4, bugʻdoy va paxta yetishtirishda esa 7oʻrinda turadi. Beda, kungaboqar, meva ham yetishtiriladi. Soʻnggi yillarda sugʻorma dehqonchilikka eʼtibor kuchaydi. 2000-yil chorvachilikda 11 mln. qoramol, 28,4 mln. qoʻyechki, 250 mln. tovuq boʻlgan. Baliq ovlanadi.

Turkiya tashqi savdosi

Turkiya chetga qora va rangli metall rudalari, poʻlat, gazlama, hoʻl meva, tamaki, charm buyumlar, kimyoviy mahsulotlar, elektronika va roʻzgʻor buyumlar chiqaradi, chetdan neft, mashina va uskuna, sanoat xom ashyosi va tayyor buyumlar oladi. Olmoniya, Italiya, AQSH, Fransiya, Rossiya, Kavkaz va Oʻrta Osiyo mamlakatlari bilan savdo qiladi. Turkiyada turizm rivojlangan. 2002-yil Turkiyani 13 mln. xorijiy sayyoh ziyorat qildi, turizmdan tushgan daromad 10 mlrd. AQSH dollariga yetdi. Pul birligi — turk lirasi.

Turkiya iqtisodiyoti - Economy of Turkey

Turkiya iqtisodiyoti bu rivojlanayotgan bozor tomonidan belgilangan iqtisodiyot Xalqaro valyuta fondiga ko'ra dunyoning rivojlangan davlatlari qatoriga kiradi Markaziy razvedka boshqarmasi Jahon Faktlar kitobi.[34] Turkiyani iqtisodchilar va siyosatshunoslar ham dunyodan biri sifatida belgilaydilar yangi sanoatlashgan mamlakatlar. Turkiya dunyoga ega 19-chi eng katta nominal YaIM,va PPP bo'yicha 13-chi eng yirik YaIM. Mamlakat qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish bo'yicha dunyoda etakchi o'rinlardan birini egallaydi; to'qimachilik; avtotransport vositalari, transport uskunalari; qurilish materiallari; maishiy elektronika va maishiy texnika (quyida keltirilgan boblarni ko'ring).

Turkiya davlatini (Turkiya Cumhuriyeti), “Yevropa bilan Osiyoni bog‘lovchi ko‘prik” deyishlari bejiz emas, albatta, chunki haqiqatdan ham Turkiyaning geografik o‘rni jahon mamlakatlari ichida nihoyatda qulay mamlakatlardan biri hisoblanadi. Turkiya Qora dengiz va O‘rta dengiz oralig‘ida joylashgandir. Shu bilan birga Turkiya ikki materik o‘rtasida, ya’ni Yevropa va Osiyoda joylashgan davlat bo‘lib, uni Marmar dengizi, Bosfor va Dardaneli bo‘g‘ozlari ajaratib turadi.