ÝALAK II, at. 1. Jykyryň dik okuny göterip
durýan kese agaç. 2. Bosagada gabsanyň girip durýan
ýeri.
ÝALAKÇA, at. 1. Degirmende doludan
dökülýän bugdaýy gora kadaly guýmak üçin
hyzmat edýän şeýtan agajy arkaly herekete
gelýän ýalpak gap. Ýalakçanyň erňekleri gädilipdir. 2. Demir ussahanasynda suw guýlup goýulýan gap.
ÝALAMA I, iş ady. Ýalamak ýagdaýy.
ÝALAMA II, at. 1. Yssydan dodagyň ýanmagy
netijesinde emele gelýän ýara. Dodagy ýalama bolupdyr. 2. gepl.d. Gysganç, gysyk.
ÝALAMA III, at. 1. Derýanyň içindäki öňe
çykyp durýan ýer. 2. Tekiz, takyr. Onuň süýr depesi bolsa ýylaksyz ýalama ýapa meňzeýärdi (A.
Gowşudow).
ÝALAMAÇ,at. Gök garylan bulamak.
Gaýnadylýan ýalamajyň düşerine howlugýarlar (R.
Gelenow).
ÝALAMAK, işl. 1. Bir zadyň ýüzünden
diliňi ýöretmek, bir zadyň daşyny diliň bilen
arassalamak, bir zady diliň bilen syrmak. Bal tutan barmagyny ýalar (Nakyl). 2. göç. m. Çala
degip geçmek, gyltyz degmek, sypap geçmek. Ok meniň hem egnimi ýalap geçdi (N. Pomma). 3. göç.m. Iýmek, kertmek. Boýuntyrygyň samaçawlaryndan hiç biri galman, käbir ýerini sarygarynja ýalapdyr (B.
Kerbabaýew).
Ýalap barmak örän sowuk bolmak (howa
hakynda).
ÝALAN, syp. Çyn däl, galp, nädogry. Ýalan gürrüň. Ýalan sözleseň, tutularsyň, düz sözleseň, gutularsyň (Nakyl).
453
Ýalana çykarmak –puja çykarmak, hakykata
dogry gelmeýändigini äşgär etmek.
